Eind mei spraken we uitgebreid met Karin Smirnoff. Smirnoff is de nieuwe auteur in de Millennium-reeks die ooit zo sterk werd neergezet door Stieg Larsson. De Zweedse schreef het zevende deel in de serie, getiteld De schreeuw van de zeearend. Lees daarvan onze recensie hier nog eens terug.

Smirnoff

“Ik woon in het rustige noorden van Zweden,” zo begint Smirnoff ons gesprek. “Het is een plekje met maar liefst twaalf inwoners.” Ze is 58 jaar oud, heeft drie kinderen die inmiddels uitwonend zijn en momenteel is ze veel onderweg. “Het is niet mijn eerste keer in Nederland trouwens. Ik was hier voor het eerst in ’84, op doorreis. Eigenlijk pakte ik de verkeerde boot vanuit Engeland en belandde in Amsterdam,” lacht ze.

De Millennium-reeks

Smirnoff is na David Lagercrantz (die deel vier, vijf en zes schreef) de volgende auteur in de Millennium-reeks. Ze werd gevraagd door de uitgever, tijdens een voorjaarsfeest. De uitgever vroeg of ze de Larsson-boeken kende en goed vond. “Ja, was mijn antwoord.” Daarna kreeg ze de vraag of ze de reeks wilde doorzetten: natuurlijk wilde ze dat. “Thrillers schrijven is niet totaal nieuw voor me. Mijn boeken, romans, kennen altijd wel een zeker suspense.”

Ze hoefde nergens rekening mee te houden qua verhaallijn. “Als ik Salander maar niet liet vermoorden.” Verder was ze vrij in haar plot. Ze creëerde een verhaal en liet die aan de uitgever zien. Die ging akkoord. Na het schrijven kwam ze erachter dat ze die eerste synopsis niet helemaal had gevolgd. “Maar zo schrijf ik. Ik plan niet alles, ik laat het schrijvenderwijs gebeuren. Het verhaal vertelt zichzelf, en dat geeft vrijheid.” Zaken die ze eerder niet bedacht in de planning, kwamen vervolgens wel in De schreeuw van de zeearend terug.

Ze kreeg natuurlijk wel de Millennium­-wereld ‘cadeau’ en moest daarmee werken. Met de hoofdpersonages en de geschiedenis. “Maar ik besloot niet teveel terug te kijken. Ik wilde mijn eigen personages ontwikkelen. Lisbeth Salander was er natuurlijk al wel, maar zij is ook de reden waarom ik ja zei tegen dit project. Ik vind haar geweldig.” De wereld van Lagercrantz nam ze vervolgens niet over. “Die wereld was eindig, na het zesde deel. Ik begon dus eigenlijk opnieuw.”

De schreeuw van de zeearend

De schreeuw van de zeearend kent een geheel open eind. Waarom? “Ja, dat was wel een ding. Ik hou er niet van om dingen op te lossen in een boek. In een thriller moet dat uiteindelijk wel, maar gelukkig komen er nog twee delen om de boel aan elkaar te knopen.”

In het boek vindt nog een andere verandering plaats. In plaats van het gewende Stockholm, speelt deze Millennium-thriller zich totaal af in Norrland, het noorden van Zweden. “Dat klopt. Ik hou van het gebied en ik kom er ook vandaan. Ik ben er geboren, woon er nog steeds. Net als mijn familie. Dat maakt het schrijven erover een stuk gemakkelijker. Maar er gebeurt ook veel. Veel industriële projecten bijvoorbeeld, waar ik over wilde schrijven. Hierover is nog niet veel verteld namelijk.” Zoals de grote bedrijven die energieprojecten uitvoeren daar. De kleine burger is daar de dupe van en dat weten maar weinig mensen die bijvoorbeeld in Stockholm wonen.

De schreeuw van de zeearend gaat over energie en windparken. Het is een thema dat haar aanspreekt. “Dit gaat over windenergie, de volgende over mijnbouw en de derde zal over olie gaan.”

Het is een onderwerp dat hier en nu is, vertelt Smirnoff. “Larsson had zijn onderwerpen in die tijd. En deze zijn die van mij. Er zitten wel overeenkomsten in. Een van die onderwerpen is geweld, bijvoorbeeld tegen vrouwen. Maar ook globaal geweld. Ik blijf dichtbij mijn onderwerpen en die komen gedeeltelijk overeen met Larsson. Ik hield daarom van zijn boeken, want hij was maatschappelijk betrokken. Hij zette je aan het denken.”

“Voor mij zijn dat ook onderwerpen als vervuiling, milieuverontreiniging en de kleine man die daar de dupe van is. Het zijn problemen in Norrland, bijvoorbeeld de Samii-bevolking. Die zijn van alles beloofd, maar er komt niets van terecht. En het gaat allemaal om geld. Ze moeten verhuizen, hun land wordt verontreinigd en er verandert niets aan. Het geld dat er wordt verdiend gaat allemaal in de zakken van andere mensen dan de mensen die er leven. Net als bij jullie, in Groningen.”

Smirnoff geeft tegelijkertijd aan dat ze ook ziet dat de nieuwe vormen van energieopwekking wel moeten. Maar ze wil dit zijeffect graag benadrukken.

Hoe zit het met haar nieuwe personages, bijvoorbeeld de slechterik Branco? “De personages die ik bedenk, heb ik in het echt ergens gezien. Tenminste, vaak voor een deel. En ik verander ze dan wat. Branco is inmiddels overleden, het was iemand uit mijn jeugd. Het was iemand met alleen een torso, zonder armen of benen. Hij pleegde misdrijven en maakte mensen bang, alleen om gezien te worden. Hij deed gekke dingen, alleen maar om aandacht te krijgen en iemand te zijn. Hij was niet slecht, maar deed slechte dingen. Ik pakte dat karakter en veranderde hem in Branco, die overigens wel een echte slechterik is. Het gaf plezier om over hem te schrijven.”

De recensies van haar boek zijn positief. “Behalve de eerste Zweedse, die was kritisch. Ik sliep er wel van hoor, maar ik had ook een feestje ervoor dus ik was moe,” lacht ze. “De Zweedse versie was ook anders. Er was weinig tijd om het boek te redigeren. Daar zaten dus wat fouten in. De internationale versie is anders. Dus ook de Nederlandse; die is geredigeerd.”

Het schrijven

Voelde Smirnoff druk bij het schrijven? “Niet echt. Het was anders voor David Lagercrantz, want toen waren de mensen boos dat de boeken van Larsson vervolg kregen. Nu zijn we een paar jaar later en hebben we laten zien dat het werkt. Het is dus geen probleem meer. Natuurlijk is er wel druk, want het is een investering die de uitgever in je doet. Je boeken moeten dus leesbaar zijn. Maar het is voor mij daarin niet anders dan mijn andere boeken.”

De échte druk kwam toen ze nog drie weken had voordat het boek naar de drukker ging en ze de helft opnieuw besloot te schrijven. “Dat was pas echte druk. En ondertussen was ik aan het touren voor mijn andere boek. Het was verschrikkelijk.”

De outline voor het tweede boek heeft ze al, waarvoor de deadline in maar ’24 ligt. “Ik heb ook voor dat boek weer niet zoveel tijd als ik denk dat ik heb.”

“Ik ben net begonnen met schrijven, waarbij het eerste hoofdstuk in Kopenhagen speelt. Een van de hoofdrolspelers uit De schreeuw van de zeearend komt daar terecht. Laat je verrassen, zou ik zeggen.”

Smirnoff valt nu met De schreeuw van de zeearend in het Scandi-genre. Welke ingrediënten moeten deze boeken volgens haar hebben? “Dat is een goede vraag, want ik lees er maar weinig. Ik ben eigenlijk geen echte thrillerschrijver of -lezer. Maar spanning is natuurlijk een soort afleiding voor mensen. Het spreekt tot de verbeelding, want je kunt dingen doen of lezen wat je in het echte leven niet zou doen. Lisbeth Salander doet bijvoorbeeld bijna magische dingen, ze is een heldin. Het is tof om over te lezen.”