De Scandinavische thriller blijft onverminderd hot. Bij het minste of geringste duiken we er als Nederlandse thrillerliefhebbers weer bovenop. Is het omdat de Scandinavische thrillers een punt van herkenning voor ons zijn? Of zijn deze auteurs gewoon beter dan bijvoorbeeld hun Britse en Amerikaanse collega's? Geen idee, maar feit is dat er jaarlijks een reeks toppers tussenzit waar je als liefhebber alleen maar van kunt smullen. Past De doden hebben geen verhaal van Gard Sveen hier ook tussen?

De doden hebben wel een verhaal, zo blijkt uit deze thriller. Anders dan de titel doet vermoeden doet de vondst van drie skeletten in de bossen van het Noorse Nördmarka de grond sidderen voor rechercheur Tommy Bergmann. Tommy is een politieman met een gebruiksaanwijzing. Zijn vriendin Hege is bij hem weg omdat zijn handjes ietwat te los waren en hij lust graag een biertje. Bergmann wordt op de zaak van de drie skeletten gezet, als een paar dagen later ook het gruwelijk toegetakelde lichaam van Carl Oskar Krogh wordt gevonden. Krogh was in de Tweede Wereldoorlog een verzetsheld. De drie skeletten blijken ook uit deze periode te stammen. Wat hebben de twee zaken met elkaar van doen?

De Noorse auteur Gard Sveen heeft met dit boek twee belangrijke thrillerprijzen in zowel Noorwegen als heel Scandinavië gewonnen. En dat zegt nogal wat, want uit deze regio komen nogal wat thrillerzwaargewichten. De doden hebben geen verhaal is dan ook een topper in het genre, dat kunnen we nu al verklappen. En dat dit een debuut is? Dat wisten we pas nadat de laatste pagina was omgeslagen en dat zegt nogal wat.

De schrijfstijl van Sveen is fijn: hij gebruikt geen woord teveel en de dialogen zijn realistisch. De auteur beschrijft de twee wereld in het boek levendig en je voelt de spanning haast in je aderen. Hoe dichter je als lezer bij de climax komt, hoe sneller je door het boek 'vliegt'.

Het plot is rijk en zeer ingenieus in elkaar gezet. Sveen maakt daarvoor slim gebruik van het heden en verleden, die hij in elkaar verweeft. De ene keer lees je over Bergmann's zoektocht naar de waarheid en daarna bevindt de lezer zich weer in het Noorwegen van de Tweede Wereldoorlog. Op deze wijze legt Sveen steeds een nieuw puzzelstukje waarmee je als lezer aan de slag kunt. De plot heeft zoveel in zich, dat je als lezer door wilt lezen tot de onderste steen boven is. En zoals het een goede thriller betaamt, is ook de climax er eentje die je waarschijnlijk niet een-twee-drie zag aankomen. Een echte mindblow.

De personages zijn goed uitgediept en realistisch. Bergmann is de rechercheur die wellicht eerst niet de sympathie wekt die een hoofdpersoon vaak heeft, maar gaandeweg De doden hebben geen verhaal komt hier verandering in. Je snapt zijn ingewikkelde gevoelens en krijgt steeds meer begrip voor de rechercheur. De andere personages zijn, net als Bergmann, niet zwart-wit. Verraad en liefde ligt dichtbij elkaar en dat komt met name in de historische verhaallijn terug.

Zijn er nog kritiekpunten? Niet echt, maar als we dan toch wat moeten noemen: de hoeveelheid aan personages zorgt ervoor dat je als lezer, vooral in het eerste deel van De doden hebben verhaal, de aandacht er goed bij moet houden. Daarnaast moet het boek enigszins op gang komen. Daardoor zit je al op 1/3 voordat de vaart er goed in komt. Dit is echter totaal geen beletsel om niet door te lezen, daarvoor is deze thriller van een té hoog niveau.

Resumerend: De doden hebben geen verhaal is een thriller van hoog niveau. Wellicht wordt dit boek dé thrillerverrassing van 2015, want het heeft alle ingrediënten die een topper in dit genre in zich moet hebben.