Aartsvijand

• 01 september 2025
• Actie
• Marinus van de Velde

Aartsvijand

• Serie

  Orphan X

• Auteur(s)

  Gregg Hurwitz

• Uitgeverij(en)

  A.W. Bruna Uitgevers

• Jaar van uitgave

  2025

• Thrillzone score

  4
• Deel deze recensie

Een van de tofste actiehelden van het laatste decennium is Evan Smoak, alias Orphan X. Evan is ooit als wees toegetreden tot het supergeheime Amerikaanse overheidsprogramma Orphan. Hij werd van jongs af aan opgeleid als huurmoordenaar. Nadat hij uit het programma stapte, werd hij achternagezeten door de overheid. Nu is hij echter in ruste en treedt vooral op als The Nowhere Man: hij helpt burgers in nood. Evan gaat inmiddels tien boeken mee. Zijn bedenker, de Amerikaanse auteur Gregg Hurwitz, schrijft naast actiethrillers ook voor tv en comics. Bij het thrillerpubliek is hij echter vooral bekend door zijn Orphan X-boeken. De serie die begon met Orphan X, is nu aan deel 10 toe: Aartsvijand.

In Aartsvijand komt Evan tegenover een oude vriend te staan. Tommy Stojack, zijn wapensmid, heeft wapens geleverd waarmee onschuldige burgers zijn gedood. Evan roept hem ter verantwoording, maar Stojack is niet voor een gat te vangen en verdwijnt. Evan moet in de achtervolging, maar krijgt ondertussen nog andere vijanden tegenover zich. Onder andere een bizar genootschap onder de naam De Vier Ruiters. Dit belooft weer een spektakel van lood en bloed…

Wie de Orphan X-reeks kent, weet dat de serie gedurende de voortgang, steeds meer een menselijk karakter kreeg. Niet alleen meer actie stond centraal, maar ook de relatie van Evan/Orphan X met zijn omgeving. En in Aartsvijand overtreedt Evan Smoak zijn eigen regel 4: “maak het nooit persoonlijk.” En dat heeft grote gevolgen.

Ook in Aartsvijand is die menselijke maat een van de sterkste punten en we durven wel te stellen dat Evan zich nog nooit zo kwetsbaar heeft opgesteld. In de ThrillZone Podcast met Gregg Hurwitz beaamt de auteur dit ook. Evan is voor eerst onzeker in zijn optreden als actieheld en dat is voor de lezer wennen, maar vooral mooi om te lezen. Het geeft hem nog meer een menselijk tintje. Sowieso is Evan een actieheld om snel in de armen te sluiten; hij is hyperintelligent, sportief, actiegericht, heeft een sterk moreel kompas, heeft een sterke voorkeur voor dure wodka, zorgt voor een kamerplantje, heeft een zwak voor kompaan Joey, maar heeft ook smetvrees en is ietwat contactgestoord. Dit zorgt regelmatig voor komische taferelen die een lach op het gezicht toveren.

Daartegenover staat dat Aartsvijand natuurlijk ook, zoals vanouds, regelmatig bolstaat met actie. Vechtpartijen, schietscenes, achtervolgingen; het is weer smullen, mede door de gedetailleerdheid van de beschrijvingen van de actie.

Ook de plot is prima, waarbij Hurwitz ook wel wat maatschappijkritiek laat zien. Vooral zijn beeld van de huidige Amerikaanse president is tussen de zinnen door goed te lezen. En nee, dat is niet per definitie positief.

Hurwitz bouwt Aartsvijand op als een meedogenloze escalatie. De eerste tweederde leveren de strakke, spanningsvolle actie die fans verwachten, maar de finale is onverbiddelijk en maakt alles wat eraan voorafging tot een opwarming. De ontknoping is zowel bevredigend als hartverscheurend en toont een kant van Evan die we zelden zien: ingetogen, introspectief en pijnlijk menselijk.

Het moet gezegd. Orphan X is een reeks die nog steeds geen moment verveelt en dat is na tien delen een groot compliment. Aartsvijand zorgt ervoor dat deze reeks naast gevuld met actie, ook steeds meer een menselijk gezicht krijgt. Evan Smoak is echt een actieheld die bovenop de apenrots zit. Deze reeks wil je lezen!