IS, de afkorting van Islamitische Staat, is een organisatie die momenteel dagelijks het nieuws weet te halen. Is het niet door onthoofdingen, dan is het wel door de strijd van de coalitie die IS vanuit de lucht probeert te vernietigen. Een strijd die onlangs een tot nog toe ultiem gruwelijke climax kreeg met de levende verbranding van een gevangen Jordaanse piloot. IS: tot alles in staat. Alleen de titel van het voorliggende boek is al actueler dan ooit. 

Journalist Hans Jaap Melissen schreef dit boek om het voor ons duidelijker te maken waar deze organisatie vandaan komt, hoe het tot deze proporties is gegroeid en wat de toekomst mogelijk in petto heeft. Het is een welkom document, waarin Melissen een aantal zaken over IS uitvoerig behandelt. Hij begint met de geschiedenis van IS, dat begint met de Amerikaanse inval in Irak en de explosieve groei van extremistische groeperingen daar. Daarna zien we hoe IS, in het begin nog ISIS, langzaamaan zijn tentakels ook over Syrië weet uit te spreiden. Iets dat mede door (non)ingrijpen van het Westen gelukt is. Grote voordeel en meerwaarde van IS tot alles in staat is dat Melissen zelf ooggetuige is. Voor zijn journalistieke werk is hij meerdere malen in Syrië en Irak geweest. Ook Melissen ziet persoonlijk langzaam de gastvrijheid verdwijnen totdat deze is ingenomen door pure haat richting westerlingen. Dat is ook de tijd dat journalisten en hulpverleners ontvoerd beginnen te worden. James Foley en Steven Sotloff zijn twee van de eerste journalisten die door IS publiekelijk worden onthoofd. Het ontketent een ware schokgolf in de westerse samenleving. Het blijkt de aanzet te zijn tot de stichting van een kalifaat. Een staat waarin geen ruimte voor westerse invloeden is. En die ongrijpbaar lijkt. 

Hans Jaap Melissen is een gepokt en gemazelde oorlogsjournalist die zoals gezegd ettelijke malen in het Midden-Oosten is geweest. Hij heeft meerdere prijzen gewonnen voor zijn werk in de loopgraven van het wereldnieuws. Zijn werk IS tot alles in staat is dan ook authentiek en doorspekt met eigen ooggetuigenverslagen. Dat maakt het boek nog persoonlijker en komt daardoor dichterbij. Het verhaal van de Syrische dokter Othman is een van die voorbeelden waarmee Melissen zijn verhaal een menselijk gezicht geeft. De dokter probeert koste wat kost zijn werk door te zetten in een verlept Syrisch ziekenhuis waar dagelijks tal van zwaargewonden binnenkomen. Werk dat hem bijna de dood injaagt, zo leren we aan het eind van het boek. 

Nadeel van dit soort verslagen is dat wanneer het uitkomt, het al bijna weer achterhaald is. Immers, de geschiedenis van IS wordt ook vandaag geschreven. Zo dachten we met de onthoofdingen het meest extreme wel gezien te hebben van IS. Het is ook een van de gruwelijkste vertellingen in het boek. Niets is minder waar zo weten we nu. Het verbranden van de Jordaanse piloot is een nieuw hoofdstuk in de gruwelijkheden van IS. Het maakt de titel toepasselijker dan ooit. Maakt dit IS tot alles in staat tot een overbodig of achterhaald werk? Nee, zeker niet. De vele invalshoeken die Melissen inneemt in zijn boek zorgen voor een volledig beeld van een organisatie op drift. Eén uitspraak van een IS-strijder blijft je bij en zegt alles over de ongrijpbaarheid van de organisatie: “Wij kennen geen landsgrenzen, slechts frontlinies”. Dat belooft wat voor de toekomst. 

IS tot alles in staat is een knap geschreven naslagwerk en een aanrader voor geïnteresseerden in de achtergronden van het hedendaagse nieuws.