Eén van de grootste verrassingen in het thrillerlandschap anno 2023 was misschien wel het verschijnen van Strandmoord, de nieuwste telg in het oeuvre van de bekroonde Zweedse misdaadauteur Johan Theorin. Ruim 7 jaar na het verschijnen van Grafheuvel, voor velen het eindpunt van de tetralogie ‘De vier seizoenen van Öland’, neemt de auteur de lezer terug mee naar zijn geliefde eiland voor een adembenemende trip doorheen de geschiedenis.

Alles start met de hernieuwde kennismaking met Gerlof Davidsson, een gepensioneerd schipper en centraal figuur binnen de Öland-serie. Hij staat op het punt de kamer te betreden van een man die hij, na een lange zoektocht, wil confronteren met bepaalde geheimen uit het verleden, een confrontatie die niet zonder enig risico is en hem doen stilstaan bij diegenen het eerder al probeerden en dat met hun leven moesten bekopen.

‘Hij wist dat hij niet de eerste was. Er waren anderen geweest die geprobeerd hadden de waarheid te vertellen, maar wie het zwijgen was opgelegd. Hoeveel ? Dat wist hij niet. Hij vermoedde dat er veel mensen waren die dingen wisten die ze niet durfden te vertellen.’

Strandmoord voelt voor de lezers die bekend zijn met het eerdere werk van Theorin onmiddellijk als een soort van thuiskomen, een warm bad waarin het goed vertoeven is. Alsof de tijd niet stilgestaan heeft. Geen flitsende actiethriller, maar een meeslepend, intrigerend verhaal, verteld door een auteur voor wie de term ‘literaire thriller’ wel moet uitgevonden zijn.

Geen grootse woorden, geen hels tempo, maar een zorgvuldig opgebouwd, intimistisch verhaal waarin de lezer een stille getuige wordt van een zoektocht naar de ultieme waarheid en van hoe bepaalde gebeurtenissen een invloed kunnen hebben op een kleine samenleving en de onderlinge relaties van de betrokken bewoners.

Het grootste deel van het verhaal speelt zich af in 2001, in nauwe aansluiting met de vorige delen. De dood van een man op een verlaten strand leidt tot de vondst van een aantal oude begraven botten en mysterieuze liefdesbrieven. Commissaris Tilda Davidsson, familie van, heeft er haar handen aan vol en het is de start van een zenuwslopende zoektocht die teruggaat tot het verre verleden. Dat de oude Gerlof zich met het onderzoek gaat bemoeien was niet de bedoeling, maar zijn kennis over het eiland is een belangrijke hulpbron en wordt stiekem aanvaard. Het besef dat hij aan een gevaarlijke, persoonlijke zocktocht is begonnen komt helaas rijkelijk te laat.

Via diverse verhaallijnen neemt de auteur de lezer mee in een geschiedenis van schuld, spijt en verraad, om beetje bij beetje puzzelstukjes vrij te geven die het verhaal alleen maar intrigerender maken. Heden en verleden lopen naadloos in elkaar over en scheppen een prachtig beschreven beeld van hoe sommige gebeurtenissen in een kleine gemeenschap zelfs jaren na datum een blijvende invloed kunnen uitoefenen. Geheimen kunnen soms beter geheim blijven, maar soms loopt het anders. Met alle gevolgen van dien.

De manier waarop zowel de hoofd- als nevenpersonages uitgewerkt worden is puur genieten. Vertrouwde personages worden verder uitgediept, nieuwe haarscherp omschreven met zowel positieve als negatieve kantjes en de invloed die de tijd op hun gedragingen heeft. Mensen van vlees en bloed, levensecht en 100% geloofwaardig. Dit in combinatie met een knap opgebouwd plot zorgt voor een authentiek verhaal dat de lezer na enkele uren leesplezier verstild zal achterlaten.

Strandmoord is een staaltje pure vertelkunst van een uitzonderlijk schrijver. Spanning, ontroering, prachtig geformuleerde zinnen, … Alles wat je als lezer kan of wil verlangen is ruimschoots aanwezig en doet uitkijken naar een volgend deel in deze intrigerende serie. 

Perfect losstaand leesbaar, loont het misschien wel de moeite om de eerdere delen te (her)ontdekken, het maakt de leeservaring alleen maar sterker. Een win win voor de lezer en mogelijks de kans voor Theorin om een ruimer publiek in onze contreien te bereiken. Dat dit nog niet eerder gebeurde is en blijft immers hoe dan ook een raadsel.