Wereldwijd wordt op dit moment tegen het coronavirus (COVID-19) gestreden. In Nederland zijn vele duizenden mensen positief getest dat wil zeggen dat ze het virus bij zich dragen en daarmee anderen kunnen besmetten. Daarom heeft de regering landelijk een intelligente lockdown ingesteld. Geadviseerd wordt om zoveel mogelijk binnen te blijven en buiten minimaal 1,50 meter afstand van elkaar te houden. Allerlei aanvullende maatregelen moeten voorkomen dat het virus zich verder kan verspreiden waardoor meer mensen komen te overlijden. Op wereldniveau spreekt men van een pandemie.

Pandemieën en epidemieën zijn van alle tijden en hebben door de geschiedenis heen al vele miljoenen levens geëist, zowel bij mens als dier. In Nederland is er bijna jaarlijks sprake van een griepepidemie waarbij voornamelijk onder de kwetsbare ouderen dodelijke slachtoffers zijn te betreuren maar ook worden de dieren niet ontzien. Te denken valt hierbij o.a. aan de vogelgriep en Q-koorts waarbij vele honderdduizenden dieren moesten worden geruimd. Onze nationale meesterverteller Jacob Vis (lees hier een interview en onze recensies), die bekend staat maatschappelijke thema’s in zijn boeken op te nemen en verder uit te diepen, liet zich in het begin van de eenentwintigste eeuw al door dit onderwerp inspireren. In 2004 verscheen van zijn hand Barabbas, een verhaal waarin een virus wordt gemanipuleerd en bewust wordt verspreid.

Ilse Rutten werkt als hoertje in Den Haag en ontvangt op een morgen een man die zich voorstelt als viroloog Simon Rosenblatt. Tijdens zijn bezoek vertelt hij Ilse een verhaal over een griepvirus dat voor mensen uiterst dodelijk is en in verkeerde handen een meedogenloos wapen kan zijn. Na zijn vertrek wordt hij benaderd door twee mannen op een scooter die hem op straat neerschieten. Ilse overleeft de aanslag maar haar collega naast haar heeft minder geluk en wordt ook neergeschoten. Ilse schrikt hier zo van dat zij haar spullen pakt en terugkeert naar het Friese plaatsje Balk waar ze is opgegroeid. Ze komt bij de boerderij van Evert Vermeer in Zuideinde, nabij IJsselmonde terecht.

‘De beer kreunde, een geluid dat nog verschrikkelijker was dan het gekrijs, viel op zijn zij, strekte zijn poten en bleef roerloos liggen’

Al vrij snel na haar aankomst op de boerderij van Evert Vermeer ontmoet Ilse een voormalige schoolvriendin, Lynn Vos. Lynn woont samen met rechercheur Ben van Arkel. Als Lynn geïnspireerd raakt door de boerderijdieren en er gaat schilderen, krijgt ze onverwacht bezoek. Korte tijd later toont een beer (mannetjesvarken) vreemd en agressief gedrag. Zelfs boer Evert is niet veilig voor hem…

Al is het boek al in 2004 verschenen, het onderwerp is zo actueel als maar zijn kan. Besmettingsgevaar, quarantaine, ziekteverschijnselen en andere aan kwaadaardige virussen gelieerde gevolgen worden door Vis, na gedegen research, in een spannende misdaadroman opgenomen. Lezers zien zeker overeenkomsten met de huidige situatie die al zoveel duizenden doden heeft veroorzaakt en het economische en maatschappelijke leven nagenoeg volledig lam legt. Natuurlijk zijn er ook grote verschillen, zoals kwaadaardige opzet, menselijke manipulatie en dergelijke. Met sprekende personages in een omgeving die voor de auteur niet onbekend is, wordt duidelijk hoe kwetsbaar een mensenleven is en hoe weinig er nodig is om het snel dramatisch fout te laten gaan. Barabbas is niet alleen een goed geschreven en heerlijk leesbare misdaadroman maar ook een klein inkijkje in de wereld die anno 2020 zo abrupt werkelijkheid is geworden.

Binnenkort verschijnt Barabbas, dat als boek te verkrijgen is, overigens ook als luisterboek onder de titel Virus.