Interview met Joop van Riessen

Als Joop van Riessen in 2004 afscheid neemt van de Amsterdamse politie is het schrijven van fictieve verhalen nu niet het eerste wat in zijn gedachte opkomt.

Hij wordt wel algemeen adviseur van het COT (Instituut voor Veiligheid en Crisismanagement) en vanaf 2008 leidt hij zijn eigen onderneming; Joop van Riessen, Communicatie& Advies.

Maar hij laat zich toch overhalen om een boek te schrijven en dan met name over zijn eigen beschouwing op het politiewerk. Dit boek verschijnt in 2007 onder de naam In naam van de wet.

Later schrijft hij nog een non-fictie boek als hij, aan de hand van politiefoto‘s, zijn ervaringen opschrijft in Plaats Delict.

In 2009 schrijft hij dan toch zijn eerste fictieve boek met Anne Kramer als hoofdpersonage. In mei 2021 heeft hij inmiddels met Meedogenloos het 14e deel geschreven. Dit boek is het tweede deel van een drieluik, waarvan Radeloos het eerste deel is en Meedogenloos het tweede. In 2022 komt het sluitstuk Weerloos uit.

Naar aanleiding van het verschijnen van Meedogenloos kreeg ThrillZone de kans om de Nederlandse auteur een aantal vragen te stellen.

Met Meedogenloos heeft u inmiddels het 14e boek geschreven met Anne Kramer als hoofdpersonage. Bent u altijd van plan geweest om, na uw loopbaan bij de Amsterdamse politie, een loopbaan als auteur te starten?

Nee, ik had hele andere plannen. Echter er waren een aantal journalisten die mij bleven uitdagen om mijn verhaal over 40 jaar politie Amsterdam op te schrijven, desnoods zouden zij een ghost-writer leveren. Maar ik heb het zelf geschreven en het resultaat was In de naam der wet.  Daarna dacht ik dat het schrijven wel klaar zou zijn.

Toen vroeg uitgeefster Marie-Anne van Wijnen of ik fictie wilde gaan schrijven. Ik was verbaasd over dit voorstel en heb dan ook geweigerd om hieraan te beginnen. Ik was echt in de veronderstelling dat het schrijven van fictie niet voor mij was weggelegd.

Ze nam echter geen genoegen met deze afwijzing en riep dat ik echt aan de slag moest gaan en mijn ervaring moest gebruiken. Thuis waren ze het meet haar eens en riepen ze dat ik gek was om te weigeren, wie krijgt er nu zo’n kans?  Nou ja…zo begon het.

In het begin, toen uw eerste boeken verschenen, werd al snel de vergelijking getrokken met Appie Baantjer. Naar mijn bescheiden mening onterecht omdat u vanaf het begin een eigen stijl heeft gehanteerd, maar heeft deze vergelijking uw gestoord?

Nee, dat heeft mij nooit gestoord. Als ernaar gevraagd werd en deze vergelijking werd gemaakt had ik altijd als antwoord, “de Cock heeft zijn tijd gehad en nu is het de beurt aan Anne Kramer”.  Dat klinkt misschien wat dreigend, maar zo nam ik er wel afstand van.

In Meedogenloos wordt een aanslag gepleegd op een advocaat. Is het verhaal in Meedogenloos zijdelings gebaseerd op de vreselijke moord op Derk Wiersum?  Er zijn wel wat gelijkenissen te trekken met uw verhaal.

Jazeker, de vraag is of onze open samenleving bestand is tegen deze dreiging. Ik denk zelf eigenlijk niet, want je kunt niet iedereen beveiligen…en toch moeten we duidelijk maken dat de misdaad het hier in dit land het niet voor het zeggen heeft.

Haalt u vaker inspiratie uit verhalen die u in het verleden heeft meegemaakt in Amsterdam?

Ja, ik heb bijvoorbeeld in 1974 de moord op twee kinderen door een tijdschriften-verkoper behandeld. In 1972 nam verdachte Cor S. een jongetje mee en in 1974 een meisje. Dit was echt een dramatische zaak en aan de hand van deze zaak heb ik het boek met de titel “Paniek op de Haarlemmerdijk “daarop gebaseerd.

Uw boeken zijn prima als serie te lezen, maar ook als stand – alone. Let u daar specifiek op met het schrijven van uw verhalen of gaat dit onbewust?

Ik heb toch wel bewust altijd losse verhalen geschreven, maar wel steeds met Anne Kramer als hoofdpersoon.

Bij de laatste twee boeken die zijn verschenen en het boek wat in 2022 gaat verschijnen heb ik dat iets anders aangepakt

2020 Radeloos, 2021 Meedogenloos en 2022 Weerloos…... dit is de derde titel uit dit drieluik, welke ik nu aan het schrijven ben

Dit zijn drie boeken ieder met een eigen verhaal, maar toch met een overkoepelend thema. Anne Kramer is namelijk verliefd op een crimineel Maurice de Vries. Ze blijkt dus gewoon een kwetsbare vrouw, dit kan helemaal niet, maar de liefde drijft haar naar die man.

Het leuke is dat ik van mijn lezers terugkrijg dat ze deze liefde juist spannend vinden en roepen dat Maurice vooral moet blijven.

Uw hoofdpersonage is Anne Kramer, een vrouw die in haar karakter in de loop van uw boeken steeds meer wordt uitgediept. Is dat een bewuste keuze of heeft dit te maken ook met uw eigen ontwikkeling als schrijver?

Zij zit op mijn stoel waar ik jaren geleden gezeten heb, ik kijk door haar ogen en zie de omgeving waar ik zelf bezig ben geweest. Dat gaat tijdens het schrijven vanzelf en maakt het verhaal ook zoals het echt in de praktijk gebeurt….

Is de keuze voor een vrouwelijk hoofdpersonage in het begin een bewuste keuze van u geweest zodat u vrij een personage kan ontwikkelen, zonder dat men, bij een mannelijk personage, direct de vergelijking met u gaat maken (als politiefunctionaris)?

Bij het eerste boek dacht ik: geen Joop van Riessen als hoofdpersoon, ook niet zoiets als De Cock bij Baantjer. Dus nam ik een vrouw…alleen al door dit zo op te schrijven...en merkte gaandeweg dat Anne Kramer toch eigenlijk wel het karakter van Joop van Riessen had.

Was het niet moeilijk om, als debutant in uw eerste boek direct een vrouwelijk hoofdpersonage te creëren. Heeft u een bestaand personage gezocht om Anne Kramer van daaruit te laten ontstaan?

Tja….journalisten hebben ook altijd aan mij gevraagd hoe ik als man zo over een vrouw kon schrijven. Wat weet ik van de liefde van een vrouw, haar gevoelens. Ik ben daar zelf ook wel verbaasd over. Ik zei wel eens tegen mijn vrouw: ‘ik slaap met Anne Kramer.’ Die vrouw is na 14 jaar een onderdeel van mijn leven geworden.

De beoordeling over uw boeken wil nog wel eens verschillen tussen de diverse recensenten. Bent u gevoelig over wat men vindt van uw boeken?

Ja absoluut. Ik leer er ook van. Ik merk dat men vindt dat in al die boeken het formaat hetzelfde moet blijven, men denkt dat lezers dat prettig vinden, dezelfde rechercheurs, dezelfde werkomstandigheden…denk aan de 60/70 boeken van Baantjer, altijd hetzelfde format.

Ik heb ervoor gekozen in de laatste boeken ook wat nieuwe wegen in te slaan. Recensenten moeten ook leren dat niet alles hetzelfde blijft.

Heeft u ooit nagedacht om aan een andere serie te beginnen, te schrijven met een ander hoofdpersonage of misschien een compleet andere richting met schrijven in te slaan?

Nee, eigenlijk niet. Ik heb daar nog nooit zo over nagedacht, maar wat niet is kan zeker nog wel komen.

U heeft nu 14 boeken geschreven met Anne Kramer en met Meedogenloos geen u geen enkele aanleiding dat er op korte termijn een einde komt aan deze serie, want de rek is er nog lang niet uit! Zijn er alweer plannen voor een 15e deel?

Zoals gezegd, het drieluik…Radeloos, Meedogenloos en Weerloos.  Het boek Weerloos gaat over de 28-jarige verpleegkundige Evie die weerloos blijkt te zijn tegen een min of meer onzichtbare dreiging.

En zo sluiten we dit gesprek af. Het is wel duidelijk dat Joop van Riessen nog boordevol ideeën zit!

Joop