Wat doe je als jij de verlosser bent van je land en je volk, en dat je jarenlange ellende eigenhandig kan verhelpen? Verstop je je? Of laat je alles achter om je doel te dienen en zo een betere wereld voor iedereen te creëren. Alina Starkov worstelt met die vraag als ze erachter komt dat ze een Grisha is terwijl ze haar beste vriend Mal redt. Als eenvoudig kaarttekenaar in dienst van het leger staat haar leven op het punt om compleet te veranderen, maar is ze daar wel klaar voor?
Leigh Bardugo behoeft inmiddels geen introductie meer bij ThrillZone. De laatste tijd hebben we meerdere boeken van haar gelezen en gerecenseerd en zijn we inmiddels groot fan. Mocht je ze nog niet gelezen hebben dan raden we de reviews van List & Leugens en Kraai & Koninkrijk zeker aan. Doordat De Grishaverse met Shadow & Bone op Netflix een extra groot publiek heeft gevonden, heeft ze inmiddels vele harten veroverd en zijn haar boeken enorm in trek.
Schim & schaduw is het eerste deel in De Grisha trilogie en tevens het eerste deel in de gehele Grishaverse, die inmiddels bestaat uit acht boeken. Dit deel introduceert Alina de Lichtheerser, Mal de Spoorzoeker en Generaal Kirigan. Die laatste wordt ook wel de Duisterling genoemd. Alina heeft altijd met Mal in het weeshuis gewoond en als ze samen het leger in gaan blijven ze elkaar vinden, ondanks dat hun opdrachten totaal verschillend zijn. Als Mal bij een overtocht van de Onzee wordt aangevallen door Volcra, een soort vleermuisachtige wezens, regelrecht uit je ergste nachtmerrie, redt Alina hem door de kracht van het licht op te roepen. De Duisterling, wie al lange tijd naar de Lichtheerser op zoek is, neemt haar direct onder zijn hoede en maakt haar zijn belangrijkste bezit.
Dit alles gebeurt in de eerste paar hoofdstukken, waardoor je als lezer op hetzelfde tempo als Alina afscheid moet nemen van Mal en opeens moet omgaan met het feit dat je de belangrijkste persoon bent in het Koninkrijk. Het probleem is echter dat Alina zelfstandig niet in staat blijkt om haar krachten op te roepen en zich zo lange tijd niet op haar plek voelt in het kleine paleis waar de Grisha wonen, trainen en studeren. Het ongemak en onbehagelijke gevoel blijft je als lezer dan ook continu bij. Samen met Alina ervaar je dat andere (ervaren) Grisha je vies aankijken, jaloers zijn op de aandacht die je krijgt en je gewoon een complete fraudeur vinden.
Tegelijkertijd voel je het verlangen terug naar je beste vriend Mal en de constante zorg of hij het wel goed maakt, maar ook de affectie voor de Grisha en alle ambities van de Duisterling.
Alina, Mal en de Duisterling worden alle drie goed uitgewerkt in het verhaal. Ondanks dat het boek enkel uit het perspectief van Alina is geschreven, zijn er creatieve invalshoeken gekozen om ook de ruimte te laten aan andere personen. Zo is Dzjenya direct een favoriet geworden, ondanks dat het verhaal nooit om haar draait. Waar Alina en de Duisterling continue in de spotlight staan, is Mal eigenlijk een bijzonder geval, er zijn continu hints over hem, maar het gehele boek blijft hij mysterieus tot na het dankwoord in het boek. Dit is een riskante opzet om een karakter verder uit te werken, maar tegelijkertijd past het helemaal bij hem. Dit laat dan ook direct het talent van Leigh Bardugo zien om een wereld te bouwen welke interessant is en je dwingt tot verder lezen. Daarnaast is haar beschrijving van de omgeving en specifiek het kleine paleis zo fijn gedaan dat je zo nu en dan het gevoel hebt dat je samen met Alina daar rondwandelt en je vergaapt aan alle weelde en luxe die de Grisha zo normaal vinden.
Voor een boek als deze, uitgekomen in 2014 en tot een serie gemaakt, kan je je afvragen of het nog de moeite waard is om deze te lezen. Mocht je bekend zijn geworden door de Netflix serie dan raden we zeker aan om ook het boek op te pakken. Hoewel het verhaal globaal gezien hetzelfde is zijn er ook flinke afwijkingen (Kaz, Inej en Jesper hebben hier geen rol) en is er veel meer verdieping in de karakters.
Schim & schaduw is een fantastische start van een serie, die inmiddels uit 8 boeken bestaat. Het plaatst de eerste bouwstenen van een fantastische wereld met een magisch systeem welke op de natuurwetenschap gebaseerd is. We kunnen niet anders concluderen dan dat het terecht is dat de serie is opgepakt door Netflix en zo alle ruimte krijgt om de harten van fantasy fans te veroveren. Gelukkig is Dreiging & Duisternis (boek 2) al uit en hoeven wij niet te wachten op een tweede Netflix seizoen.