Interview: Ulf Kvensler (2023)

• 05 May 2023
• Interview
• Marinus van de Velde

Interview: Ulf Kvensler (2023)

We spraken Ulf Kvensler kort. Hij is een Zweedse auteur die dit jaar in Nederland debuteert met Het hoge noorden, uitgegeven door uitgeverij Boekerij.

Wat moeten onze lezers écht over jou weten?

Ik ben 55 jaar oud en woon in Stockholm met mijn vrouw en twee kinderen. Toen ik 4 jaar oud was, gingen we op autovakantie naar Nederland. Ik herinner me dat we naar een pannenkoekenhuis in Gouda gingen en daar leerde ik appelsap te bestellen. Toen ik thuis kwam, vertelde ik iedereen dat ‘ze in Nederland als gekken rijden!’. Ik kom uit een klein dorp en daarvoor was ik waarschijnlijk nooit op een snelweg geweest. Sindsdien heeft Nederland een speciale plek in mijn hart.

Jouw nieuwe thriller heet Het hoge noorden. Waar gaat het over?

Het gaat over Anna en Milena, twee vrouwen van begin dertig die elkaar kennen van hun studie rechten in Uppsala. Sindsdien hiken ze elke zomer een weekje met elkaar, in het noorden van Zweden of Noorwegen. Anna ontmoette haar vriend Henrik al een tijd geleden, dus die gaat ook vaak mee. Milena heeft nooit een vaste vriend gehad, maar dit jaar wel. Een week voordat ze vertrekken vertelt ze dat ze een kerel heeft ontmoet die ook van hiken houdt. Is het okay als hij meegaat? Anna en Henrik vinden het een beetje gek omdat ze hem nog niet hebben ontmoet, maar ze vinden het moeilijk om nee te zeggen. Ze ontmoeten deze Jacob dus voor het eerst als ze vertrekken, op het Centraal Station in Stockholm. Hij is een charmante man, maar Anna’s eerste gedachte is dat ze hem eerder heeft gezien. Ze kan echter niet meer herinneren waar. Hoe verder ze de natuur in gaan, hoe enger en verontruster Jacob zich begint te gedragen.

Je bent een filmschrijver, regisseur en scriptschrijver. Waarom de stap naar thrillers?

Ik startte 25 jaar geleden als comedian en schreef toen voor films en televisie-series sindsdien. Dat was bijna alleen maar comedy en drama. Ik voelde mezelf een beetje ‘getypecast’, als je snapt wat ik bedoel. Mensen keken naar me en dachten daarbij alleen aan deze genres. Mensen willen daarbij dat je blijft doen wat je deed als dit succesvol is. 

Dus, gedurende de jaren, heb ik veel andere ideeën verzameld voor spannende verhalen en thrillers. Ik hou namelijk enorm van thrillers! Ik kijk en lees ze erg vaak. En sommige van die verzamelde ideeën, zoals Sarek (Het hoge noorden – red.) konden best weleens een goed boek worden.

 Waar haal je jouw inspiratie uit?

Voor Het hoge noorden kreeg ik het idee bijna twintig jaar geleden toen ik ging wandelen met vriendin in Jamtland, in het noorden van Zweden. We waren een hechte groep die elkaar goed kenden, maar ik begon te fantaseren hoe het zou voelen wanneer je iemand in die groep zou zetten die niemand echt kende. Omdat je 24 uur per dag in de groep zit, zou dit wel echt ongemakkelijk zijn…maar ik voelde ook dat als je deze persoon een beetje apart zou maken, zou het ook nog eens verontrustend en gevaarlijk kunnen worden.

Is het een voordeel dat je al voor televisie schreef?

Ik gebruik tijdens het schrijven de techniek die ik voor tv-schrijven en films heb ontwikkeld, in voor- en tegenspoed. Dat betekent dat ik veel tijd besteed aan het construeren van het verhaal. Wanneer ik het boek dan schrijf, weet ik eigenlijk al wat er in welke scene gaat gebeuren. Schrijvers zeggen vaak dat wanneer je start, het schrijven vanzelf gaat en het boek dus iteratief ontstaat. Zij zullen mijn manier van schrijven waarschijnlijk haten. Het goede aan mijn manier is dat het verhaal staat als een huis, en ook snel voelt. Daarbij mis ik wel een aantal kansen die zouden ontstaan bij een iteratief proces.

Komen er meer boeken?

Zeker! Ik had zoveel plezier toen ik Het hoge noorden schreef. Mijn volgende boek wordt een psychologische thriller. Het heet The fireman en komt in augustus in Zweden uit.

Yes, I had so much fun writing “Sarek”! My next book, which is also a psychological thriller, is called “The fireman” and comes out in Sweden in august. 

Heb je, qua schrijvers, ook een voorbeeld waar je tegenop kijkt?

Patricia Highsmith. Ik vind haar boeken absoluut briljant. Zo is The talented Mr. Ripley een van mijn favoriete boeken aller tijden. Tom Ripley is een sociopaat, misschien wel een psychopaat, maar ik mag hem wel want hij is een underdog tussen al die verwende Amerikanen. Highsmith’s boeken zorgen ervoor dat je reflecteert op je eigen persoonlijkheid.

Hoe pas jij binnen de rijke traditie van het Scandi-genre?

De manier hoe ik ernaar kijk, is dat er een verschil is tussen een detective en een thriller. In een detective/politieverhaal (zoals Sjöwall/Wahlöö, Mankell en vele anderen) is er een misdrijf gepleegd die onderzocht wordt door een agent, journalist of iets dergelijks. Ze zijn nooit direct bij het misdrijf betrokken. 

In een thriller daarentegen is de hoofdpersoon het slachtoffer of betrokkene. Een thriller is meer ‘hier en nu’ en minder gefocust op wat er gebeurd is. Maar natuurlijk is er een overlap tussen de genres. 

Waarom is het genre volgens jou zo populair?

Ik denk dat het een combinatie is van fascinatie en identificatie. Misdrijven fascineren nu eenmaal en als de personages een beetje realistisch zijn, komt het dichtbij. Als je de karakters kent uit vorige boeken, kom je ook nog eens sneller in het boek. Het voelt als het ontmoeten van oude vrienden.