Vorige week was Håkan Nesser in Nederland ter promotie van zijn nieuw verschenen roman De levenden en de doden in Winsford. In deze roman wordt het verhaal verteld van een Zweedse vrouw met een raadselachtig verleden, die haar intrek heeft genomen in een oud landhuis op de Exmoorse heide vlakbij het gehucht Winsford. Thrillzone mocht Håkan Nesser een kwartier interviewen. Een soort speeddate dus.

Waarom koos je ervoor om het verhaal van De levenden en de doden in Winsford in Exmoor in Engeland te laten plaatsvinden?

k woonde in die periode in Londen en toen ik mij realiseerde dat ik een roman in Engeland zou schrijven, wilde ik dat het verhaal ook in dat land plaats zou vinden. Bovendien hou ik van Exmoor. Ik ben daar een paar keer geweest op kleine vakantietripjes en ik ben echt gek op de omgeving daar. Ik besloot om in de winter van 2011/2012 naar dit afgelegen gebied te trekken en daar mijn roman te gaan schrijven. Het zou me een goed gevoel kunnen geven voor de eenzaamheid waarmee mijn hoofdpersoon heeft te kampen. Verder stond bij mij van meet af aan vast dat de hoofdpersoon een vrouw moest zijn, omdat ze extra kwetsbaar moest zijn en omdat ik dacht dat de lezers zich eerder haar lot zouden aantrekken. De basis voor deze roman is eigenlijk heel klassiek: plaats een vrouw met een mysterieus verleden in een afgelegen en mysterieus gebied en de lezer gaat zich vanzelf afvragen hoe ze daar terecht is gekomen en wat ze heeft te verbergen.

De locaties die je in het boek beschrijft, bestaan echt. Het dorp Winsford, de regionale wegen er omheen, de pubs, de wandelroutes. In het verleden heb je ervoor gekozen om voornamelijk met volledig fictieve plaatsen te werken. Waarom deze verandering?

Elk nieuw boek behoort nieuw te zijn in meerdere opzichten. Ik denk dat ik inmiddels zo’n dertig romans heb geschreven en de uitdaging om een nieuw verhaal te bedenken dat telkens weer op een net wat andere manier wordt gepresenteerd, wordt steeds groter. Dit was voor mij een mooie gelegenheid om eens geografisch accuraat te zijn. Er komen trouwens zelfs toeristen uit Zweden naar Winsford om te zien hoe accuraat de beschrijvingen precies zijn. Zo’n 90 tot 95 procent van de geografische beschrijvingen vormen trouwens een blauwdruk van hoe de omgeving er daadwerkelijk uitziet. Ik heb slechts op detailniveau een en ander aangepast.

De plaatselijke VVV zal wel erg in zijn nopjes zijn geweest?

Ja, dat was zeker het geval! Het was ook erg leuk tijdens het schrijven van de roman, want het is me meerdere malen overkomen dat ik in de plaatselijke pub werd benaderd met de vraag waar ik mee bezig was. Ik antwoordde dat ik een schrijver was en daarop werd mij uiteraard gevraagd of het over hen ging. Ik zei dan dat dit niet het geval was, maar dat het wel over Winsford ging. Vervolgens vroegen ze of ze het boek na het verschijnen mochten lezen. Ik vroeg ze op mijn beurt hoe hun kennis van de Zweedse taal was. De locals antwoordden op hun beurt dan weer meestal met het typische gevoel voor Britse understatement: hmmm, niet zo goed. Gelukkig werd het boek echter snel in het Engels vertaald, dus toen ik afgelopen zomer weer in Winsford was, kwam iedereen daar naar de pub en we hadden een heel gezellige avond. Uiteraard wilde iedereen het boek kopen. En viel het boek ook bij iedereen in goede aarde? Hakan Nesser lacht en zegt: Iedereen was er dol op!

Er waren er geen mensen die zeiden: We hebben helemaal geen trek in het hele gedoe van  literaire toeristen die ons komen opzoeken?

Ach nee, dat denk ik niet. Ik ben er zeker van dat ze het boek zichtbaar aanwezig in de pub hebben en bovendien is Engeland vol met literaire hotspots. Het hele land is doordrenkt van literatuur en boeken. Elk plaatsje heeft zo zijn literaire geschiedenis waar mensen bij tijd en wijle op afkomen.

Mis je eigenlijk wel eens Barbarotti en Van Veeteren?

Nee, dat valt best mee. Mij is wel eens gevraagd of ik een nieuw verhaal over Barbarotti of Van Veeteren zou kunnen schrijven en ik heb het idee dat ik zelfs een boek zou kunnen schrijven waarin ze beide vorkomen. Het is echter slechts een hele losse gedachte, een gedachtenwolk. Het is puur en alleen het idee dat het technisch gesproken mogelijk zou kunnen zijn, maar nee, ik zou zeker niet overwegen om dit idee ten uitvoer te brengen alleen vanuit de gedachte dat ik ze mis. Het zal dus naar alle waarschijnlijkheid bij een losse gedachte blijven.

Vereist het schrijven van een standalone roman een andere aanpak dan een roman uit een reeks?

Nee, wat mij betreft niet. Ik vind dat boeken uit een reeks ook op eigen kracht overeind moeten kunnen blijven staan. Elke lezer zou zonder problemen een nummer zeven uit de Van Veeteren reeks of een nummer vier uit de Barabarotti reeks op moeten kunnen pakken zonder de voorafgaande delen gelezen te hebben. Elk boek zou dus in die zin een standalone moeten zijn. Natuurlijk is het in een reeks voor een schrijver wel van belang om de consistentie in de gaten te houden en de details van voorgaande delen in gedachten te houden.

Je hoeft natuurlijk ook niet elke keer weer opnieuw dezelfde personages te introduceren.

Op zich klopt dat wel, maar als je een nummer acht in een reeks schrijft, moet je er rekening mee houden dat er lezers zullen zijn die de voorgaande delen nog niet hebben gelezen en lezers die alle voorgaande delen juist wel hebben gelezen. Om daar een balans in te vinden is eigenlijk best heel tricky. Je moet natuurlijk enige achtergrondinformatie geven, maar zonder dat je teveel in herhaling vervalt.

Over personages gesproken, er komt een hond in De levenden en de doden in Winsford voor die een nogal belangrijke rol speelt. Wist je meteen dat deze hond onderdeel van de roman zou gaan uitmaken? 

Oh ja zeker! Het is een Rhodesian Ridgeback, een hond die ik ook zelf heb gehad. Helaas is hij inmiddels overleden, maar ik ben zeer bekend met de eigenschappen van het ras. Ik heb mijn hoofdpersonage die hond gegeven, want ze had zonder hem zeker zelfmoord gepleegd. Ze wil niet dat de hond alleen achterblijft.

Wat zijn voor jou de grootste afleidingen tijdens het schrijven of ben je een zeer gedisciplineerde schrijver?

Ik ben zeker niet gedisciplineerd, maar dat is geen probleem. Ik hou er namelijk van om afgeleid te worden. Ik woon op het moment in Gotland in Zweden en ik heb daar paarden. Normaliter zou ik vroeg opstaan, een eind met de hond gaan wandelen en daarna gaan schrijven. Nu heb ik echter paarden om voor te zorgen en kom ik meestal pas rond het middaguur aan schrijven toe.

En lezen? Vormt lezen een afleiding?

Ik wil lezen niet als een afleiding zien. Ik vind lezen namelijk belangrijker dan schrijven. Ik zou prima verder kunnen leven zonder ooit een nieuw boek te schrijven. Ik zou echter nooit het lezen op kunnen geven. Ik zal me tot aan mijn dood met boeken blijven omringen.

Heb je favoriete auteurs?

Ja, maar ik ga je geen specifieke namen geven. Ik zou echter nooit de Nobelprijs voor de literatuur aan Bob Dylan hebben gegeven. Ik hou van zijn muziek, maar ik vind het absurd dat hij die prijs heeft gewonnen. Ik had gehoopt op David Grossman of Ewan McEwan. Ik vind het trouwens een schande dat er nog geen Nederlandse Nobelprijswinnaar is. Toen ik Cees Nooteboom een paar jaar geleden in Londen ontmoette, vroeg ik hem wanneer het nou eens zijn beurt zou zijn. Zijn antwoord was dat hij te jong was voor de prijs en hij was 81 jaar oud.

Ik wil graag een boek of op zijn minst een dichtbundel van een Nobelprijswinnaar kunnen kopen, niet zijn cd of lp.

Haha, dat is een goede gedachte. En dan hebben ze ook nog eens iemand gekozen die eigenlijk helemaal niet op die prijs zat te wachten.

Je hebt eerder aangegeven dat De levenden en de doden in Winsford zich in Engeland afspeelt aangezien je daar toen woonde. Betekent dat dat er een kans is dat je volgende boek zich op Gotland afspeelt?

Daar ben ik niet zo zeker van. Er zijn al een aantal Zweedse schrijvers die hun romans situeren op Gotland. Het is best een vrij populaire locatie. Ik denk dat ik daar dus nog maar even mee wacht.