Column - Schaduwkinderen

• 22 december 2016
• Column
• Marinus van de Velde

Column - Schaduwkinderen

Schaduwkinderen Het is bijna kerst. De dagen zijn kort en donker. Het is koud. Toch maken mensen zich klaar om die dag naar een kerstmarkt te gaan. Een gezellig uitje, met muziek, lichtjes en saamhorigheid. Ouders drinken glühwein, kinderen warme chocolademelk. Er zijn kraampjes met kerstspullen, muzikanten en iedereen lacht. Dan vanuit het niets klinkt de stem van een kind. Het roept iets, in een taal die maar weinig mensen kunnen verstaan. Iedereen kijkt naar hem en ze zien hoe hij zijn jas open ritst en het bomvest toont dat hij eronder draagt… Bovenstaande is een fictief scenario. Het komt in grove lijnen uit mijn nieuwste boek Schaduwkinderen. Toen ik het schreef leek het allemaal ver weg. Dat zoiets kan gebeuren is een feit, maar dat het ook werkelijk gebeurt is een andere zaak. Dat is beangstigend. Een week geleden stond in de krant dat een jongen van twaalf een aanslag had proberen te plegen op een kerstmarkt in Ludwigshafen. Daar moest ik wel even om slikken. Er volgde een artikel over het inzetten van kinderen voor terroristische aanslagen en ineens werd mijn eerst nog fictieve verhaal waarheid. Ze bestonden echt. Schaduwkinderen. Kinderen die uit het niets verschijnen en dood en verderf zaaien. Die misschien niet eens weten waarom ze doen wat ze doen, of eigenlijk moeten doen. Niemand verwacht het, want wie vermoedt nou dat een kind een bomvest draagt, of onder zijn jas een zelfgemaakte spijkerbom bij zich heeft? Schaduwkinderen. Misschien wel eenzame kinderen die gehersenspoeld worden door mensen met idealen die gevormd worden door verkeerd geïnterpreteerde woorden uit boeken die ze heilig noemen. Idealen die ze zelf waarschijnlijk niet delen, maar die hen worden opgedrongen als de absolute waarheid. Toen ik mijn boek Schaduwkinderen schreef was er van dergelijke aanslagen nog geen sprake. Inmiddels, twee maanden later weten we beter. Het bleef niet bij de twaalfjarige jongen. Een vrachtwagen reed met hoge snelheid in op bezoekers van een kerstmarkt en zorgde voor een totale chaos. Doden en gewonden. Mensen die gekomen waren om het feest van vrede in te luiden. Mensen die niet meer zullen thuiskomen. Vaders, moeders, kinderen. En een vrachtwagenchauffeur. Een Poolse man, doodgeschoten zodat terroristen hun dodenrit konden uitvoeren. Een man die zijn thuisland nimmer meer zal zien en wellicht familie achterlaat voor wie de feestdagen nooit meer hetzelfde zal zijn. Het koor van Kinderen voor Kinderen zong het ooit: ‘Kerstmis lijkt ons keer op keer vrede te beloven’. Op dit moment lijkt het erop dat het nog steeds slechts bij beloven zal blijven. Misschien kunnen wij, als de lichtjes doven, proberen om de kanonnen blijvend te laten zwijgen door tolerantie voor elkaar op te brengen. Tolerantie en verdraagzaamheid. Menslievendheid. Zodat de hele wereld in vrede met elkaar kan leven en terroristen geen voedingsbodem meer hebben om hun haat op door te kweken.