1>Interview - Sophie Hannah Sophie Hannah is een Britse schrijfster van romans, kinderboeken, poëzie en thrillers en is vooral bekend van haar Waterhouse & Zailer serie. Inmiddels heeft ze ook twee Hercule Poirot boeken geschreven en een derde is inmiddels in de maak. Daarnaast schrijft ze ook zo nu en dan een stand alone thriller, zoals haar meest recente boek: Heb jij haar gezien? Naar aanleiding van het verschijnen van dit boek in Nederland mocht ik haar interviewen. Allereerst gefeliciteerd met de Nederlandse vertaling van je laatste boek. Hoe verklaar je zelf je internationale succes? Lacht. Oh dat is meteen een lastige vraag. Ik probeer gewoon spannende boeken te schrijven, boeken die zo onweerstaanbaar zijn dat de lezer niets anders kan doen dan doorlezen om er achter te komen wat het mysterie is. Ik hou zelf van scenario’s die in eerste instantie misschien ongeloofwaardig lijken, maar die op de één of andere manier toch hun haken in de lezer slaan. De hoofdpersoon van het verhaal Cara Burrows besluit om een tijdje afstand te nemen van haar gezin en besluit om naar een luxueus resort in de Verenigde Staten te gaan om tot rust te komen. Kun je wat meer over haar vertellen? Cara is een echtgenote en een moeder van twee teenagers en haar gezin is altijd heilig voor haar geweest. Ze is normaliter een zeer zorgzaam persoon, maar iets heeft haar doen besluiten om een paar weken weg te vluchten van haar gezin waarbij ze ook nog eens een groot deel van het spaartegoed van het gezin meeneemt en haar intrek neemt in een luxe vijfsterrenresort in Arizona in de Verenigde Staten. Aan het begin van het boek is het voor de lezer nog volstrekt onduidelijk wat voor haar de reden is om er vandoor te gaan, maar het is wel duidelijk dat er zich iets in het gezin heeft voorgedaan. Ze hoopt op twee weken rust en comfort, maar dan ziet ze een meisje dat heel erg lijkt op een meisje dat heel erg in het nieuws is geweest omdat ze is ontvoerd en vermoord. Vanaf dat moment is het gedaan met haar rust en belandt ze in een regelrechte nachtmerrie. Aanvankelijk dacht ik dat het verhaal van Heb jij haar gezien? voornamelijk zou gaan draaien om het geheim van Cara en de reden waarom ze haar gezin in de steek liet, maar dan blijkt het verhaal inderdaad toch een heel andere kant op te gaan. Het verhaal van Cara is eigenlijk in het hele boek op de achtergrond aanwezig. De aanleiding voor haar om in Amerika te zijn in een luxe resort is haar gezinssituatie, maar dan raakt ze betrokken bij een ander zeer sinister gezin. Het moordmysterie waarin Cara verzeild raakt helpt haar mede om in het reine te komen met haar eigen gezinssituatie. Ze gaat zich daardoor realiseren dat hoewel haar gezinssituatie misschien niet perfect is er wel genoeg is om dankbaar voor te zijn. Toen ik het boek las kreeg ik een beetje de indruk dat Cara zogezegd niet echt in charge was. Ze wordt omringd door vrouwen die een veel doortastendere indruk maken. Ik noem in dit verband Tarin Fry en Bonnie Juno. Dat is zeker waar. Dat kwam deels doordat ik over een hoofdpersoon wilde schrijven die helemaal niet is zoals ik zelf ben. Tarin Fry die ik een tamelijk kleine rol heb gegeven lijkt eigenlijk veel meer op mij. Ik vond het ook erg leuk om over haar te schrijven en het feit dat ze zo op mij leek maakte het in dat opzicht ook gemakkelijker. Cara is nogal timide, een beetje onzeker ook, ze is niet – in tegenstelling tot Tarin Fry - iemand die ergens naar binnen stormt om een moordmysterie op te lossen. Cara wil natuurlijk wel weten wat er aan de hand is, maar ze is erg voorzichtig. Maar het was dus van meet af aan mijn bedoeling geweest om een antiheldin als hoofdpersoon te nemen die ook nog eens zelf in een persoonlijke crisis verkeert. Verder wilde ik haar inderdaad graag laten contrasteren met echte powervrouwen om haar heen. Vrouwen die precies denken te weten wat er is gebeurd met het verdwenen meisje. Ik denk ook dat je lang niet zulke interessante romans kunt hebben als je niet een mix hebt van verschillende karakters. Als iedereen min of meer op elkaar lijkt dan is er nauwelijks sprake van enige spanning. Nu we het daar toch over hebben, wat is het belangrijkste in een thriller? Een goed en geloofwaardig plot of aansprekende personages? Ik denk dat die onlosmakelijk met elkaar zijn verbonden. Zonder een goed plot krijgen de personages niet de kans om te zien hoe interessant ze zijn en waartoe ze in staat zijn als ze onder druk staan. Omgekeerd geldt dat je nog zó’n goed plot neer kunt zetten, maar dat dit zinloos is als je geen interessante personages hebt. Het is moeilijk om je te verliezen in een verhaal als je niks om de personages geeft. Ik denk dat een goed plot de personages kan laten schijnen en dat interessante personages een meerwaarde geven aan het plot. Het plot viel me trouwens in doordat ik zelf net als Cara ooit eens per ongeluk in een verkeerde hotelkamer ben ingecheckt. Dat was overigens niet in een luxe resort in Arizona, maar in een klein plaatsje in Engeland. Ik liet mezelf in de hotelkamer met de keycard die ik bij de receptie had gekregen en trof in de kamer een slapende man aan die natuurlijk erg verrast was dat er opeens een vreemde vrouw in zijn kamer stond. Dat was voor mij het startpunt van dit boek, maar toen moest ik nog na gaan nadenken over de personages. Wat voor soort vrouw wilde ik in die hotelkamer hebben? En waarom is ze eigenlijk überhaupt in dat hotel? Het plot en de personages zijn dus even belangrijk, maar het plot was er in dit geval eerder? Ja, maar ik startte dus met een heel algemeen uitgangspunt. Een vrouw loopt een hotelkamer in en ziet daar een meisje waarvan ze zeker weet dat het het meisje is dat heel veel in het nieuws is geweest vanwege haar ontvoering en moord. Vervolgens ben ik dus na gaan denken over wie die vrouw moest zijn en toen ik eenmaal een duidelijk beeld van haar had kon ik verder met het verhaal. Dat verhaal werd dus mede beïnvloed door de personages die ik in het verhaal losliet. De plot en de personages zijn wat mij betreft dus twee kanten van dezelfde medaille. Er zitten een aantal vrouwen met sterke persoonlijkheden in het boek. Hoe moeilijk is het om een personages neer te zetten die de lezer aanspreekt? De personages moeten voor de auteur zelf in elk geval echt en authentiek aanvoelen. De auteur moet de personages niet alleen uitvinden, maar ook echt in ze geloven. Vind je het leuk om over bepaalde karakters te schrijven? Het was erg leuk om over Tarin Fry te schrijven aangezien ze zo extravagant is. Ze is wars van regels en ze kan soms zeer confronterend zijn. Het is altijd leuk om over dat soort personages te schrijven. Was het de bedoeling om de belangrijkste personages door vrouwen in te laten vullen? Nee, ik heb met Cara voor een vrouwelijke hoofdpersoon gekozen aangezien ik zelf thuis ook twee teenagers en een echtgenoot heb en ik mezelf ook wel eens in mijn eentje in een luxe resort zie. Lacht. Bij de andere personages heb ik er gewoon echt niet bij stilgestaan of he mannen of vrouwen moesten zijn. De personages kwamen op een gegeven moment gewoon tevoorschijn. Moet een karakter op je lijken of juist ver van je af staan om hem of haar interessant voor je te maken? Sommige personages staan ontzettend ver van me af en sommige personages modelleer ik meer naar mezelf. Inspecteur Proust uit de Zailer en Waerhouse serie is één van mijn favoriete personages, omdat hij in niets op mij lijkt. Hij is trouwens wél gebaseerd op iemand die ik ken. Ik was zelf gefascineerd door de locatie waarin je het verhaal plaats laat vinden, maar waarom heb je eigenlijk specifiek voor Arizona gekozen? Ik ben dol op Arizona. Het is er zo wonderlijk mooi, het is mijn favoriete plek in Amerika. Ik ben daar inmiddels vele malen geweest en ik heb het er altijd weer enorm naar mijn zin gehad. Ik heb daarom altijd al eens Arizona als setting voor één van mijn boeken willen gebruiken. Verder dacht ik dat wanneer je je hoofdpersoon van haar gezin weg laat vluchten naar een luxe resort dat een stedelijke omgeving minder voor de hand ligt. Een stad geeft een heel andere dynamiek dan een leeg landschap en voelt minder geschikt aan als een oord waar je van alles weg kunt vluchten. In Arizona voelt alles zo ontzettend ver weg. Je voelt je daar omgeven door onmetelijke landschappen en het is echt een heel andere wereld dan thuis. Hoe belangrijk is locatie voor jouw boeken? Dat verschilt per boek. Ik heb boeken geschreven waarbij de locatie eigenlijk helemaal niet zo bepalend is voor het verhaal, het zou net zo goed ergens anders plaats kunnen hebben gevonden. Maar in dit boek denk ik dat de locatie zeker cruciaal is geweest. U heeft een aantal verschillende thrillerseries geschreven, waaronder die met Hercule Poirot. Wat vond u eigenlijk van Kenneth Branagh? Ik vond hem fantastisch. Wat vind jij eigenlijk van hem? Hmmm, ik vond hem nogal druk in gebaar en mimiek. Dat leidde me nogal af. Ik denk dat veel mensen Poirot toch associeren met David Suchet en vinden het dan moeilijk om iemand anders te zien. In hoeverre is het schrijven van een stand alone boek zoals Heb jij haar gezien? vergeleken met een boek die onderdeel uitmaakt van een reeks? Bij elk boek moet je als schrijver telkens weer beslissen wat het verhaal nodig heeft. Toen ik voor het eerst op het idee kwam voor dit boek vroeg ik me aanvankelijk af of het een nieuwe Waterhouse & Zailer boek moest worden. Dat had overigens best gekund en dan had dit boek zich helemaal in Engeland afgespeeld, maar ik wilde echt heel graag dat het verhaal zich in Arizona zou afspelen en er was ook geen noodzaak om dit verhaal in een serie onder te brengen. Soms is het gemakkelijker om een stand alone te schrijven dan een nieuw boek in een serie, omdat je opnieuw een wereld uit kunt vinden en je niet consistent hoeft te zijn met wat er eerder in een reeks is voorgevallen. Aan de andere kant kan het daardoor natuurlijk ook lastiger zijn. Er is niets om op terug te vallen. Geen gemakkelijk zittende jas die je weer aan kunt trekken. Er zitten voor en nadelen aan beide soorten boeken en ik wissel ze dan ook het liefste af. Het grootste voordeel daarvan is dat het mij als schrijver fris houdt. Hoe vind je het eigenlijk om op promotietour te gaan voor je boeken? Ik ben dol op goede hotels, elk excuus om in een goed hotel te zitten pak ik aan. Zijn er ook mindere kanten aan? Soms kan reizen best vermoeiend zijn. Ik doe dit soort trips nu zo’n twintig jaar en ik hou er van om naar plekken te gaan die ik nog niet eerder heb bezocht of terug te keren naar plekken die me goed zijn bevallen. Het komt echter wel eens voor dat mijn agenda zo vol is dat de vermoeidheid toeslaat, maar over het algemeen waak ik er voor dat dat me overkomt. Je hebt ook poëzie geschreven. Hoe verhoudt zich dat eigenlijk tot het schrijven van thrillers? Ik heb zo’n tien jaar aan het schrijven van poëzie besteed voordat ik me toe begon te leggen op het schrijven van thrillers. Poëzie en thrillers hebben veel met elkaar gemeen. Zowel poëzie als thrillers zijn erg afhankelijk van structuur. In poëzie moeten elk woord en elke zin precies op de juiste plek staan om de constructie te kunnen dragen. Er hoeft maar iets niet helemaal te kloppen en het hele bouwwerk kan instorten. Hetzelfde geldt voor een thriller. Als je als schrijver met een grote revelatie aan het einde van je boek wilt komen dan moet dat wél kloppen met wat je eerder hebt geschreven. Alles moet in een thriller in balans zijn. Ik denk dat de reden waarom ik poëzie en thrillers ben gaan schrijven is dat ik geobsedeerd ben door structuur. Leid je dan ook een gestructureerd leven? Deze vraag kan ik het beste met een voorbeeld beantwoorden. Op dit moment ben ik bezig om een vriend te helpen een huis te kopen die nog nooit eerder een huis heeft gekocht en daar erg nerveus over is. Aangezien deze vriend zeker wil weten dat ze het juiste huis koopt heeft ze om mijn hulp gevraagd. Elk huis dat ik samen met haar bezoek bekijk ik grondig op een goede structuur, dus of alles logisch en overzichtelijk is ingedeeld. Ook wanneer ik boeken lees, let ik altijd heel erg op structuur. Mijn favoriete boeken excelleren daarin, zoals Murder on the Orient Express. Interessant dat je die titel noemt. Je hebt zelf ook over Hercule Poirot geschreven. Was dat een speciale uitdaging? Dat was een enorme uitdaging! Het was behoorlijk intimiderend om te schrijven over een personage die door niemand minder dan Agatha Christie in het leven is geroepen. Het zou zoveel gemakkelijker zijn om nooit enige risico’s te nemen en altijd hetzelfde te blijven doen. Ik ben achteraf blij dat ik het heb gedaan. Het is een ongelooflijk mooie en leerzame ervaring geweest en mensen hebben me regelmatig laten weten hoe fijn ze het vonden om weer over Hercule Poirot te kunnen lezen. Wat is eigenlijk de grootste afleiding van het schrijven? Ik heb een zeer aandachtszieke Welshe terriër, die altijd wil spelen of naar buien wil. Hij heet Brewster en hij heeft niet altijd helemaal door dat ik boeken aan het schrijven ben. Soms als hij om aandacht zit verlegen legt hij gewoon zijn poot op mijn laptop als ik aan het schrijven ben. Kun je overal schrijven? Zo goed als. Ook als het rumoerig is. Ik vind het nog het moeilijkste om thuis te werken omdat ik snel afgeleid word door huiselijke beslommeringen, maar in een café of een hotel kan ik prima meters maken. In Heb je haar gezien? speelt kindermishandeling een rol en ik vroeg me af of dit iets was wat je in dit boek wilde adresseren of dat het slechts fungeerde als een element waaromheen je het plot op kon bouwen. Om eerlijk te zijn geen van beide. Als ik met een nieuw boek begin heb ik altijd twee dingen nodig. Ik heb een plot nodig waar ik heel erg enthousiast over ben en ik moet me voldoende opgepompt voelen om er een heel boek over te kunnen schrijven. In dit geval ging het me niet zozeer om het verkennen van het kindermisbruik thema, maar meer om de vraag in hoeverre we de waarheid van anderen kunnen vertrouwen. Dit boek gaat dus eigenlijk over hoe kritisch we moeten zijn op het nieuws zoals dat aan ons wordt gepresenteerd, over hoe slaafs en volgzaam we het nieuws volgen en overnemen zonder zelf onderzoek te doen. Maar ik ben er blij mee dat je aangeeft dat het boek voor jou meer dan alleen een thriller is, want ik denk dat goede thrillers meer dan alleen maar thrillers moeten zijn, ze moeten ook echt wat te vertellen hebben. Ik wil geen boeken schrijven die je vergeet vlak nadat je het voor het laatst hebt dichtgeslagen. Ik wil boeken schrijven die nog even na blijven galmen in het hoofd van de lezer. Dat is inderdaad nog best een uitdaging. Een thriller schrijven die de lezer ook nadat deze een paar andere boeken heeft gelezen nog bijblijft. Elk goed boek moet gebaseerd op ideeën. Er moet een interessant thema in zitten of het moet een bepaalde emotionele impact hebben. Beiden kan natuurlijk ook. Ik lees zelf ongelooflijk veel thrillers, ben verslaafd aan ze, maar op het moment ben ik bezig aan een thriller, waarvan ik weet dat als het mysterie zich éénmaal heeft ontrafeld ik er niet enorm door geraakt zal worden aangezien er geen echt idee achter het boek zit en op emotioneel vlak raakt het me ook niet echt. Deze twee ingrediënten maken het verschil tussen een redelijk goede thriller en een écht goede thriller. Het boek heeft een aantal verschillende verteltechnieken. Er komen bijvoorbeeld dagboeken en interviews in voor. Welke functie had dat precies voor het verhaal? Ieder verhaal heeft zijn eigen manier nodig om verteld te worden. In het geval van Heb jij haar gezien? wist ik dat ik het eerste persoon narratief van Cara moest mixen met het derde persoon narratief van de detectives in het verhaal. Verder wist ik dat ik moest refereren aan een aantal artikelen die Cara op het internet vindt over de verdwijning van het meisje dat ze in het hotel heeft gezien waar ze verblijft. Ik had het boek niet anders kunnen schrijven dan ik het nu heb gedaan. Wat zijn je toekomstplannen? Ik heb zojuist mijn derde Hercule Poirot boek voltooid. Dat heb ik nu ingeleverd bij mijn redacteur en ik ben in afwachting op het commentaar. Hierna ga ik aan de slag met een volgende psychologische thriller, die volgend jaar uit moet komen en daarna ga ik mijn volgende musical schrijven. Vorig jaar heb ik mijn eerste musical geschreven over een moordmysterie in een landhuis met twaalf verschillende originele nummers. Die musical is vorig jaar december voor het eerst uitgevoerd. Heb je zelf ook de liedjes geschreven? Ik heb de teksten voor de liedjes geschreven. De muziek werd gecomponeerd door Annette Armitage. De musical was een co-productie van mij en haar. We hebben het samen voor het eerst uitgevoerd zien worden en dat was een fantastische ervaring. Ik ben sowieso dol op moordmysteries en op musicals, dus dit was de best denkbare combinatie voor mij. Naar wat voor muziek luister je zelf? Op dit ogenblik bijna alleen naar de soundtracks van Broadway musicals. Normaliter luister ik naar van alles en nog wat, het meeste naar countrymuziek. Komen er nog meer boeken die zich in Amerika afspelen? De volgende psychologische thriller speelt zich voor een klein deel af in Amerika. Het is alleen niet iets waarvan ik denk dat ik het nog veel zal herhalen. Ik ken Amerika nu eenmaal niet zo goed als Engeland. Ik zal de verhalen van mijn volgende boeken dan ook hoofdzakelijk in Engeland laten afspelen, maar je weet het natuurlijk nooit. Misschien dat er ooit nog eens een nieuwe stand alone met een setting in Amerika komt. We zien de twee detectives die in Heb jij haar gezien dus niet meer terug? Dat lijkt me zeer onwaarschijnlijk. Ergens wel jammer, want ik vond het leuk om over ze te schrijven. Ze spraken me als karakters ondanks hun kleine rol wél enorm aan. Oh, hmmm, nou, misschien moet ik toch eens nadenken over een mogelijkheid om ze terug te laten komen. Je had het er eerder over dat een echt goed boek je een tijdje bijblijft en ik denk dat dit ook voor een groot deel door de personages komt. Dit boek toonde voor mij aan dat je niet veel pagina’s aan een personage hoeft te wijden om toch meer van iemand te weten te willen komen. Dat is zeker waar. Interessant. Misschien verbind ik ze op de één of andere manier aan de politie van Miami. Het boek waaraan ik nu werk speelt zich voor een klein deel in Miami af. We zullen wel zien wat de toekomst voor hen in petto heeft.