2>Verslag Leesclub 67: Judith Visser - Zondagskind Leesclub 67, Zondagskind – Judith Visser Inleiding Het verhaal: Zondagskind Een pure en overdonderende roman over opgroeien met autisme. Jasmijn Vink praat niet. Wel met haar hond. En met Elvis. Die zeggen namelijk niets terug en dat is fijn. Dan hoeft zij zich niet af te vragen wat er bedoeld wordt. Of na te denken over wat ze moet antwoorden. Hoe kan het dat anderen wel weten hoe ze zich moeten gedragen? Dat mensen zich kunnen afsluiten voor de voortdurende stroom van prikkels, die er bij haar voor zorgt dat haar hoofd implodeert? Met vallen en opkrabbelen leert Jasmijn hoe ze zich in sociale situaties staande kan houden. Zondagskind vertelt het verhaal van een jong meisje dat opgroeit in de jaren tachtig en negentig, een tijd waarin weinig bekend was over autisme. Jasmijn bewandelt haar eigen, hobbelige pad en leert bij elk obstakel zichzelf en de wereld waarin ze leeft beter begrijpen. Zondagskind neemt de lezer mee in de belevingswereld van iemand met het syndroom van Asperger. ******************** De schrijver: Judith Visser Judith Visser (Rotterdam, 29 januari 1978) is een Nederlandse schrijfster. Judith Visser debuteerde in 2006 met Tegengif, waarin het leven van een jonge Rotterdamse prostituee centraal staat. De roman, waarvan de eerste druk binnen een week was uitverkocht, zorgde voor ophef onder bordeelbezoekersen kreeg veel aandacht in de media. Na het uitkomen van het boek werd Visser overigens op staande voet ontslagen door haar toenmalige werkgever, omdat ze in haar functie als receptioniste alle uitgaande post van promotiestickers voor Tegengif had voorzien. De roman, waarvan ook een door Visser zelf ingesproken audiovariant verscheen, werd uitgeroepen tot Beste Rotterdamse Boek van 2006. Het vervolg Tinseltown, dat verscheen in 2007, werd dat jaar met dezelfde prijs bekroond. In 2008 verscheen Vissers thrillerdebuut Stuk, dat haar een nominatie voor de Gouden Strop 2009 opleverde. Haar eveneens in 2008 gepubliceerde novelle Ysabellawerd het Rotterdams Leescadeau van dat jaar. In januari 2016 verscheen de roman In seizoenen. In 2014 maakte Visser in de Viva bekend dat zij het syndroom van Asperger heeft. De lezers: Lezer 1: ChristineB, 67 jaar Ik had me al vaak voorgenomen een boek van Judith Visser te gaan lezen, maar om een of andere reden is dat er nooit van gekomen. Nu Zondagskind geselecteerd is, waag ik mijn kans. Psychische ziektebeelden hebben me altijd al geïntrigreerd en nu ik bij wijze van spreke in de huid kan kruipen van iemand met Asperger en niet langs de zijlijn mag toekijken hoe er over gepraat wordt, lijkt me dit een niet te missen gelegenheid. Lezer 2: Alice1812, 40 jaar Mijn zus heeft een autistische zoon en ik dus een neef en wij merken dat hier heel weinig over geschreven wordt/is. Ben erg nieuwsgierig of dit boek, wat door Judith geschreven is die zelf Asperger heeft eens goed weergeeft wat mensen met autisme/asperger maakt zoals ze zijn en waar ze allemaal tegen aan lopen! Hier dus erg benieuwd naar het boek in deze leesclub! Lezer 3: Kaatje, 56 jaar Allereerst wat ontzettend gaaf dat er een leesclub is met onderstaand boek. Ik werk op een middelbare school en zie regelmatig leerlingen met autistische trekjes worstelen met het dagelijkse (school)leven. Daarom, en omdat ik een groot fan ben van Judith Visser haar schrijfsels, wil ik graag meedoen met deze leesclub. Het is een uniek kijkje in het hoofd van een kind met een rugzakje en de dagelijkse dingen door haar ogen te mogen zien. Reuze interessant en wellicht heb ik er iets aan in mijn werk. Lezer 4: karanina, 56 jaar Ik heb ruim drie jaar gewerkt met een man die Asperger heeft. Hij was erg gesloten en het was moeilijk om te begrijpen waarom hij deed, wat hij deed. Hij kon opeens erg boos worden als iets niet ging zoals hij wilde, praatte tegen zichzelf of tegen het beeldscherm van zijn computer. Hij at bijvoorbeeld graag M&M’s. De kleuren moesten op een bepaalde volgorde liggen voordat hij ging eten. De andere kant van hem was een zeer intelligente man die alle informatie die hij invoerde, kon onthouden. Na een tijdje raakte ik eraan gewend, maar ik zou wel heel graag willen weten hoe iemand met Asperger de wereld om zich heen ervaart. Lezer 5: mariskavv, 39 jaar Ik las eerder een roman van Judith Visser en was overdonderd door haar schrijfstijl en hoeveel gevoel er in het boek zat. Mede daardoor kijk ik al lang uit naar dit boek. Het spreekt me erg aan omdat het biografisch is en ik erg hou van persoonlijke verhalen. Lezer 6: Saskia, 51 jaar Geen thriller maar een serieus en dik boek over Asperger. Ik groeide net als de schrijfster op in de 80-er jaren en toen mochten we nog allemaal anders zijn zonder etiketjes. Dat had zo zijn voordelen maar heeft natuurlijk ook zijn nadelen. De schrijfster heeft ook Asperger en zij heeft op haar eigen manier een weg gevonden om met zichzelf om te gaan. Ik ken persoonlijk een vroegere medestudent die er ook pas na zijn veertigste achter kwam dat hij Asperger had. Ik had ook geen idee, alleen was hij een beetje apart. Maar dat was niet erg. Voor mij althans. Hijzelf heeft het af en toe wel lastig gevonden. Het lijkt me interessant om meer over dit onderwerp te lezen en by the way. Ik wil ook graag een hond. Is stukken minder ingewikkeld. Lezer 7: Britt1989, 28 jaar Ik werk met mensen met Asperger dus super intterresant om er meer over te lezen. Kennis uitbreiden is altijd goed. Cliënten kunnen niet goed vertellen hoe zij hun ziektbeeldd beleven daarom is lezen zo belangrijk. Lezer 8: wilmsena, 56 jaar Mijn zoon had Asperger en was bipolair. Hij is uit het leven gestapt en wij zitten nog met veel vragen. Lezer 9: MarleenVdB, 69 jaar De thematiek autisme ligt me nauw aan het hart. Vooreerst heb ik als schoolmaatschappelijk werker de (zogenaamde) beginperiode n.l. de jaren ‘80 meegemaakt waar autisme stilaan gediagnosticeerd werd en vorm kreeg onder verschillende termen. Ik ben ook actief als vrijwilliger in een organisatie waar hulphonden worden opgeleid voor mensen met een fysische aanpak en voor het eerst werd vorig jaar een hond toegewezen ifv therapie met autistische kinderen. Ik volg dit nauwgezet op. Dankzij jullie mocht ik ook het boek Broertje van Michael Berg lezen en commentariëren. Broertje was een man met autisme en ik heb bijzonder genoten van de manier waarop de schrijver deze problematiek in kaart heeft gebracht. Ik ben nu ook echt benieuwd hoe Judith Visser, een echte ervaringsdeskundige dit zal brengen. Lezer 10: Wendy van Deurzen, 43 jaar Omdat er in mijn omgeving een aantal kinderen met autisme zijn, en ik al eerder boeken hierover las. Ik vond het boeiend om in hun hoofd te kunnen kruipen, en zo beter te begrijpen wat mensen met autisme voelen en denken. Ook al bestaan er natuurlijk heel veel verschillende soorten van autisme. Dat de auteur zelf autisme heeft en haar eigen verhaal vertelt lijkt me uitermate boeiend. Lezer 11: HarryDresden, 29 jaar Ik zou graag meedoen met de leesclub Zondagskind. In mijn omgeving heb ik te maken gehad met mensen met het syndroom van Asperger maar ik heb nooit goed kunnen begrijpen hoe zij zich moeten voelen. Ik stam uit dezelfde tijd als waar het boek zich af speelt dus ook de worstelingen waar de schrijfster het over heeft zouden bekend voor moeten komen. Zelf ben ik nu moeder en wil ik ook graag alert zijn op de ontwikkeling van mijn kind en eventuele vormen van autisme. Ik hoop dat ik uitgenodigd word voor de leesclub om zo mijn kennis te verrijken. Lezer 12: nathalieb, 19 jaar Ik zou graag aan deze leesclub willen deelnemen omdat ik mij in de hoofdpersoon herken omdat ik zelf ook een vorm van autisme heb. Lezer 13: Lijda, 57 jaar Doordat ik met grote regelmaat in contact kom met mijn twee neefjes (beiden inmiddels jong volwassenen) die beiden klassiek autist zijn en dus van dichtbij ervaar welke problemen er op hun pad komen lijkt het mij interessant om te lezen hoe met die handicap werd omgegaan in een tijd dat ik een jong volwassene was. Tot nog toe heb ik alle boeken van Judith Visser gelezen en houd erg van haar schrijfstijl. Dus ook dit boek zal hoe dan ook gelezen worden. En waarom dan niet in de vorm van een leesclub. Lezer 14: Woesahgirl, 36 jaar Het is een boek wat ovet autisme gaat. Ik als juffrouw in het basisonderwijs, weet heel veel van autisme, maar eigenlijk ook zo weinig. Elke vorm van autisme is anders en iedereen met autisme heeft een andere manier van denken/omgaan. Let op dat bedoel ik niet op een verkeerde manier. Ik wil hiermee zeggen dat het woord autisme zeer beknopt is. Niet zoals bij adhd even plat gezegd ik ben alle dagen heel druk. Ik vind het interessant om er meer over te weten. Hoe men denkt hoe men ermee omgaat in het dagelijks leven, wat het met zich meebrengt om je dag door te komen. Ik wil mij kunnen inleven en verplastsen. Vooral omdat ik er op een bepaald moment achterkwam dat mijn inwonende oom ook autisme heeft.  Dus ik ben zeer zeer schieuwnierig uhm nieuwsgierig naar dit boek. Lezer 15: JokedQ, 53 jaar Ik zou graag meedoen aan de leesclub Zondagskind van Judith Visser omdat Judith me intrigeert als schrijfster. Haar biografie zou ik dan ook graag lezen. Ze kan met o.a. haar wolfhond communiceren. Ik heb ook een wolfhond Stitch (een Saarloos) hij communiceert op zijn manier met mij en ik dus met hem, we begrijpen elkaar echt, wat ik heel interessant vind. Wat grappig is is dat Stitch vernoemd is naar het beest uit de film Lilo & Stitch en Elvis (zoals de hond van Judith dus heet) daar een grote rol in speelt. Ik heb een aantal mensen in mijn vriendenkring met autisme en ook het syndroom van Asperger. Ik hoop dat ik, door het lezen van dit boek, en er met anderen van gedachten te kunnen wisselen, meer ga begrijpen wat er in hun leeft. Lezers die met een eigen exemplaar actief hebben deelgenomen: …………. De Leesclub: Deze leesclub bondig en met een knipoog. Het zevenenzestigste boek dat door de leesclub is gelezen is Zondagskind, geschreven door Judith Visser, uitgegeven en beschikbaar gesteld door Uitgeverij HarperCollins Holland. Acht tienen, vier negens en twee achten maakt een gemiddelde waardering van 9,43. Dat is een score die nog niet is bereikt in de HALL of FAME en vanzelfsprekend is dat meer dan voldoende voor een welverdiende 1ste plaats. Ook waren er nimmer zo veel mooie woorden en lofuitingen voor een auteur als voor Judith’s Zondagskind. En richten we ons blik iets verder dan deze leesclub dan stellen we vast dat heel lezend Nederland en Vlaanderen dit biografische verhaal heeft omarmd en er veel waarde aan hecht. Laten wij ons beperken tot deze leesclub dat zeker wel representatief kan zijn voor alle lezers die dit boek hebben gelezen en een aansporing voor degene die het overwegen te gaan doen. Voor Woeshagirl gold: ‘Ik ga het boek aanbevelen aan mijn collega’s zodat ze een betere kijk krijgen op het leven en de denkwijze van iemand met Asperger.Vooral de puurheid hoe het is geschreven. Mijn complimenten. Ik heb het boek met wijsheid gelezen.’ Of zoals JokedQ het verwoordt: ‘Heb het boek erg graag gelezen en heeft veel indruk op me gemaakt. Judith weet het zo op te schrijven dat ik echt in het hoofd van Jasmijn kon kruipen en met haar mee kon voelen. Begreep echt haar reactie op situaties en vond niks vreemds aan haar manier van handelen.Wat een geweldig boek wat ik zeker iedereen zal aanraden om te lezen.’ En uit Vlaanderen laat MarleenVdb ons weten: ‘De puurheid, de eenvoud, helderheid waarmee het geschreven is …Vooral de warmte, heel veel warmte maar ook de pijn en het lijden maken het verhaal zo aangrijpend, zo ontroerend. Ik heb meer dan eens mijn ooghoeken moeten uitvegen want de traantjes zaten heel dichtbij.’ Of zoals Saskia het vertelt: ‘Het is goed geschreven, wist mijn aandacht voortdurend vast te houden, heeft me emotioneel voortdurend beroerd en me geleerd hoe het is om Jasmijn te zijn.’ En zoals deze vier voorbeelden kunnen er hier nog een aantal bij aansluiten maar de redactie adviseert om al deze uitingen zelf te ervaren en ze met grote aandacht te lezen. Lees dan ook de teksten die in het onderdeel Beoordeling door de lezers zijn geformuleerd. Voor het lezen: In deze rubriek wordt aan de lezers gevraagd een verwachting te geven op basis van de cover, achterflap en hun verwachting. Hiermee wordt een beeld gevormd in hoeverre de buitenkant van een boek, lezers kan interesseren. Citaat nathalieb: Ik vind de cover mooi gedaan. Als ik het in de boekwinkel zou zien liggen zou ik het meteen gaan bekijken. De gekleurde vogels vallen ook meteen op. Ik heb nog niks van deze auteur gelezen dus ik weet niet wat ik van deze auteur kan verwachten. Ik verwacht veel van het verhaal omdat de beschrijving mij erg aanspreekt en ik benieuwd ben naar de belevingswereld van iemand met Asperger. Citaat Kaatje: De cover is goed gekozen en mooi van ontwerp. De associatie met gevangen vogels in een kooitje en een ‘zondagskind’ maken direct duidelijk hoe het gevoel moet zijn.Alle eerdere boeken van Judith Visser heb ik gelezen en verwacht nu ook weer een goed geschreven verhaal.Een persoonlijk verhaal dat puur en eerlijk is geschreven dat de lezer inzicht en begrip geeft over de belevingswereld van iemand met Asperger Citaat Woesahgirl: Ik vind het een mooie cover. Die mij in de winkel erg zou aanspreken. Ik zou mij ook afvragen waarom er vogels in een kooitje opstaan en lege kooitjes opstaan. Gevangen? De titel van het boek kan ik daarintegen nog niet verklaren. Ook niet in combinatie met de kaft. Ik ben nog niet bekend met deze auteur, maar daar komt na het lezen van dit boek verandering in. Citaat Wendy van Deurzen: Dit is een cover die me meteen aanspreekt, en die nieuwsgierig maakt: waar staan die vogels in een kooi precies voor?Ik ken deze auteur nog helemaal niet, en ben benieuwd om haar te leren kennen!Ik verwacht vooral een erg persoonlijk verhaal te lezen, waardoor ik weer iets meer over autisme te weten kom. Omdat het autobiografisch is, verwacht ik dat het net dat extra heeft dan andere boeken over autisme. Ik ga ervan uit dat we in Jasmijns hoofd kunnen kruipen, om de wereld door haar ogen te kunnen zien, én begrijpen. Citaat JokedQ: Ik heb nog geen boeken van Judith Visser gelezen dus ga er blanco in, heb me al wel ingelezen in de omschrijving en samenvatting van het boek. Heb ook een aantal recensies over Judith Visser gelezen en in de bibliotheek een aantal boeken van haar doorgebladerd, stukjes gelezen om haar schrijfstijl te proeven. Het is er nog niet eerder van gekomen om een boek van haar hand te lezen. Was nu begonnen in In seizoenen maar ben daarmee gestopt toen ik wist dat ik voor deze leesclub ingeloot was. Om er blanco in te stappen. Citaat MarleenVdb: Vrij sobere cover met vogelkooien die wellicht een symbolische betekenis hebben waar we nog moeten achterkomen. Het meisje voelt zich gevangen in de kooi of voelt ze zich net daar veilig? Wat is het verband met de titel? Is nog een raadsel. Heb nog geen boeken gelezen van Judith Visser en ik kijk er dus naar uit.Ik verwacht vooral een levensverhaal dat vlot geschreven is en waar ik me kan inleven. Ook de concrete ervaringen van iemand met autisme blijven me boeien. Alsook de functie en de impact van de dieren waarmee Jasmijn in contact kan komen. Ik wil uit dit boek vooral ook leren en die kennis verder doorgeven aan mensen die werken met kinderen met autisme en met therapiedieren. P.S. Heb het boek gekocht want mijn e-reader doet het voor het moment niet. Citaat Saskia: Ik heb niet eerder iets van deze auteur gelezen. Ik heb inmiddels wel enkele interviews over haar gelezen. Ze is zelf gediagnosticeerd met Asperger en het verhaal bevat daardoor autobiografische elementen waardoor mijn nieuwsgierigheid wordt gewekt. Mijn eigen bouwjaar ligt een dikke tien jaar eerder en als ik terugkijk naar toen, dan waren er veel minder etiketjes die op mensen geplakt werden. In mijn ogen lijkt het alsof afwijkingen meer geaccepteerd werden. Nu krijg je meteen een aangepast (les) programma. Is dat een voordeel? Word je met zo’n etiketje wel geaccepteerd? Of was het niet weten beter? Dat zijn vragen die bij me opkomen. Ik ben benieuwd of ik na lezing van het boek dichter bij het antwoord ben gekomen. Citaat HarryDresden: De cover is echt een cover die ik in de boekwinkel op zou pakken en de achterkant van zou lezen. Een mooie, rustige, vriendelijke cover. Tegelijkertijd roept de vogelkooi een vraag op over geslotenheid. Wat ook, als je de achterkant leest, weer mooi in het autisme-thema past. Ik heb nog geen ervaring met Judith Visser, ken haar naam wel als thrillerauteur dus ben erg benieuwd hoe dit compleet andere genre gaat lopen. Tijdens het lezen: In deze rubriek is aan de lezers gevraagd om hun aandacht te vestigen op opmerkelijke citaten en de zinsopbouw, woordkeuze of andere in het oog springende tekst. Dit zorgt altijd voor leuke discussies. We zetten de opmerkelijkste uitspraken voor u op een rijtje: Citaat wilmsena: Ik herken veel symptomen van Jasmijn. Nu zou je zeggen dat ze hoog-sensytief is. Maar in de jaren tachtig was daar inderdaad niets over bekend. Erg spijtig, dan had ik mijn zoon misschien beter kunnen helpen. Gelukkig weten de ouders van Jasmijn goed hoe ze haar moeten behandelen. Het boek leest erg vlot, ik kan het niet wegleggen. Mijn zoon moest ook vaak van school afgehaald worden omdat hij migraine had en kon ook niet tegen drukte en lawaai. Citaat Alice1812: Wat een heerlijk boek om te lezen.Ben even gaan zitten om ‘een beginnetje te lezen om een indruk te krijgen’ en zit zo over de eerste 100 pagina’s heen. Ik ben er zonder grote verwachting aan begonnen, dus weet ook niet of de verhaallijn anders loopt.‘Ik-boeken’ vind ik niet altijd even prettig lezen maar na 2 blz’n valt het bijna niet meer op. Prachtig om de verwarring van dit meisje zo duidelijk te lezen, de wereld die er voor haar zo anders uitziet, wat ze zelf duidelijk ervaart. Bravo voor haar moeder die veel zo goed begrijpt, ‘ze is gewoon zo’. Ik ga snel weer verder lezen Citaat Kaatje: Respect voor Judith Visser. Wat moet het moeilijk zijn voor haar om haar ziel en zaligheid zo bloot te leggen. Het verhaal van Jasmijn is zo herkenbaar (ik werk met pubers op een middelbare school en zie regelmatig leerlingen worstelen met alle prikkels die ze ontvangen) en prachtig beschreven. Tijdens het lezen krijg je het gevoel dat je in het hoofd van Jasmijn zit en de gebeurtenissen meemaakt. Mooi ook om te zien hoe haar ouders onvoorwaardelijk van haar houden en haar accepteren zoals ze is. Ik ben nu over de helft van het boek. Wat een mooie onvoorwaardelijke liefde tussen Jasmijn en Senta. Prachtig die chocoladepasta. Met tranen in mijn ogen heb ik dat stuk gelezen. Citaat wilmsena: Het is een prachtig boek om te lezen. Ik wil van Judith Visser zeker nog meer boeken. De zin: Mijn woorden vochten om de laatste stoel in mijn overvolle hoofd, vond ik grappig. Jasmijn voelt zich erg prettig in het gezelschap van dieren zoals de meeste mensen met autisme. Bij dieren kan ze haar verhaal kwijt en die beoordelen niet hoe ze is. Jasmijn houdt ook niet van veranderingen, ze houdt vast aan haar gewoontes. Iedereen zou dit boek moeten lezen om autisme beter te begrijpen. Citaat karanina: Ik heb nu bijna 100 pagina’s gelezen en ik vind het tot nu toe heel indrukwekkend. Na een paar bladzijden begon ik de wereld al te zien door de ogen van Jasmijn. Onvoorstelbaar hoe die wereld er voor haar uitziet. Citaat ChristineB: Ik ken niemand die deze aandoening heeft, maar ik ben erg onder de indruk, niet alleen van de schrijfstijl van Judith maar ook van het verhaal. Onvoorstelbaar hoe iemand met deze aandoening omgaat. Citaat Britt1989: Ik vind het een super verhaal maar vind wel dat het stukje waarin ze uiteindelijk een diagnose krijgt erg kort beschreven staat. Ik wil ook graag weten hoe het nu gaat met haar en wat een diagnose veranderd heeft in haar leven. Citaat mariskavv: Inmiddels ook al even op weg in het boek. Knap geschreven, want je zit in het hoofd van Jasmijn. Je beleeft het zoals zij het beleefd en ik leef erg met haar mee. Citaat Saskia: Wat een mooi geschreven boek is dit. Ik vind heel veel passages herkenbaar. Zoals ze zich zo verloren voelt op haar eerste middelbare schooldag. Het is iets dat je je ook kunt voorstellen als je niet autistisch bent. Ze beschrijft zo goed hoe ze vindt en voelt dat ze daar niet thuishoort. Ik heb het te doen met haar. Het lijkt me heel erg moeilijk voor haar. Ik ben eerder HSP en herken enkele dingen, zoals het overprikkeld raken. Jasmijn heeft het echter veel moeilijker. Alles wat anders is, is een aanslag op haar zenuwen.Ik ben net over de helft met het boek. Citaat Lijda: Het verhaal loopt geheel volgens mijn verwachtingen. Ik heb veel bewondering voor de ouders van Jasmijn die veel begrip hebben voor de situatie en eigenlijk zich berusten in haar gedragingen en erin meegaan. Zo is het leven voor Jasmijn veel eenvoudiger. Wat mij betreft is dit boek een “must” voor zowel middelbare school leerlingen als onderwijzend personeel. Zo krijgen zij een kijkje in hoe mensen met deze beperking denken en voelen en daardoor kan er meer begrip komen voor kinderen die “anders” zijn. Citaat mariskavv (2): Ik heb het boek bijna uit, maar ik wil niet dat het uit is. Want wat een prachtig boek! Ik ben van Jasmijn gaan houden. Een heel uniek boek wat je aan het denken zet en waar ik het ook niet droog bij heb gehouden. De laatste 75 pagina’s ga ik nog even genieten. Judith heeft hiermee een van de mooiste romans ooit geschreven! Na het lezen: In de laatste rubriek wordt openlijk over de inhoud van het verhaal gediscussieerd. Doelstelling is om hier gezamenlijk vast te stellen of de meningen overeenkomen, iedereen het verhaal op een zelfde wijze leest, beleeft en waardeert. Zondagskind is uiteindelijk door 14 lezers beoordeeld en gewaardeerd. Het krijgt als 67e leesclubboek een gemiddelde puntenwaardering van 9,43 en komt hiermee op de 1ste plaats in de HALL of FAME. Noot redactie over de bepaling gemiddelde puntenwaardering: Door de deelnemers wordt een puntenwaardering over de zes belangrijkste facetten toegekend, over een schaal van 0 t/m 10. Dit geeft een realistischer, vollediger en nauwkeuriger beeld van de totstandkoming van de eindwaardering. Voor Zondagskind van Judith Visser geldt de gemiddelde beoordeling zoals hieronder is weergegeven. Gemiddelde puntenwaardering: 9,43 Wat vindt Judith Visser  van deze leesclub? Ik wil graag alle deelnemers aan de leesclub bedanken voor hun interesse in Zondagskind! Zojuist heb ik de reacties op het forum gelezen en het maakt me erg blij om te zien dat het boek jullie heeft weten te raken. Toen ik  Zondagskind schreef, dacht ik zo nu en dan: zit hier eigenlijk wel iemand op te wachten? Iederéén is immers opgegroeid, iederéén heeft een jeugd gehad, waarom zou mijn verhaal dan interessant zijn? Maar toch vond ik het belangrijk om te laten zien hoe iemand met autisme de wereld beleeft. En om daar volledig eerlijk over te zijn. Nu zie ik dat dit een goede beslissing was. Het is heel boeiend en bijzonder om op het forum te kunnen lezen hoe lezers mijn boek hebben ervaren. Voor een schrijver heeft zoiets absoluut een unieke meerwaarde. Dus bedankt, Cees, en alle lieve leden van ThrillZone die meededen met de leesclub van Zondagskind! Liefs uit Rockanje, Judith’ Getekend: Judith Visser. Een impressie van de antwoorden die Judith Visser gaf op lezersvragen: Kaatje vraagt: Hoi Judith, allereerst respect voor je verhaal. Ik denk dat het voor veel mensen duidelijk maakt hoe het is om op te groeien in onze drukke wereld. (met of zonder Asperger) Hoe was het voor jou om dit verhaal te schrijven? Beleef je alles weer opnieuw of is het een soort van bevrijding om je verhaal te doen? Judith Visser antwoordt: Hoi Kaatje,het was alsof ik een trip terug in de tijd maakte. Ik beschik over een zeer gedetailleerd geheugen dus ik kon mij alles nog zeer helder voor de geest halen. Alleen normaal gesproken ga je natuurlijk niet drie jaar lang elke dag urenlang herinneringen ophalen en in je hoofd alles opnieuw beleven, wat ik tijdens het schrijven van dit boek wel deed. Ik heb geprobeerd alles zo authentiek mogelijk te houden, ik heb dingen niet mooier gemaakt dan ze waren. Een ‘bevrijding’ zou ik het niet zozeer noemen, meer een soort ‘ervaring delen’. Wendy van Deurzen vraagt: Dag Judith, eerst en vooral proficiat met je boek, het is indrukwekkend, en geeft een betere kijk op autisme! Ik vind het indrukwekkend hoe je vele gebeurtenissen uit je kindertijd en jeugd opschrijft, en vroeg me af hoe je je dit allemaal kunt herinneren: is dit eigen aan je persoonlijkheid, of heeft dit ook specifiek met asperger te maken? Zijn dit volledige herinneringen, of eerder flarden, waar je het verhaal rond hebt opgebouwd? (ik vraag me dit vooral af omdat ik zelf een behoorlijk slecht geheugen heb) Groetjes, Wendy Judith Visser antwoordt: Hoi Wendy, grappig, ik lees deze vraag nu pas, en ik heb hem zojuist al voor een deel beantwoord hierboven. Ik beschik inderdaad over een zeer goed geheugen. Bij mij zijn herinneringen geen flarden, maar alsof ik een film afspeel in mijn hoofd. Ik kan doorspoelen en terugspoelen en elke scene selecteren die ik op dat moment wil zien, en dan zie ik hem. Soms kan het lastig zijn, als ik ergens niet meer aan wil denken maar de film toch blijft spelen in mijn hoofd. Maar bij het schrijven van Zondagskind kwam deze kwaliteit goed van pas! Alice1812 vraagt: Gefeliciteerd met dit prachtige boek. Ik heb het in 2 middagen uitgelezen en ervan genoten. Hoe gaat het nu met je en met Nick en Romy?Heeft het je geholpen dat wat je jeugd zo bijzonder en anders maakte een naam/diagnose heeft gekregen? Hartelijke groet en ik zie uit naar een volgend boek, Alice. Judith Visser antwoordt: Dank je Alice, wat fijn om te horen dat je het een mooi boek vindt! Romy’tje leeft helaas niet meer. Ze is 17 (!) geworden en ligt begraven in de duinen van Rockanje. Samen met mijn andere 3 honden bezoek ik haar grafje regelmatig. Het personage Nick is gebaseerd op mijn huidige man, wij zijn erg gelukkig. De diagnose heeft vooral veel dingen verklaard, en dat is fijn. Ik hoop er nu anderen mee te kunnen helpen, door dmv mijn boek te laten zien hoe het is om op te groeien met autisme. Voor alle vragen aan en antwoorden van Judith Visser, klik hier Citaat Wendy van Deurzen: Voor het lezen wist ik nog niet concreet iets over Asperger, maar wel over autisme in het algemeen. Dit komt doordat er in mijn omgeving een aantal kinderen met autisme zijn (kinderen van vrienden). Ook heb ik hier al een aantal boeken over gelezen (weliswaar romans). De schrijfstijl van Judith is heel erg toegankelijk, en ze krijgt alles heel mooi verwoord, wat ik knap vind. Dit past absoluut bij het verhaal. Wat ik ook fijn vond, waren de korte hoofdstukjes, omdat ik het gevoel heb dat Judith ook in het dagelijkse leven de dingen meer in hapklare brokjes moet nemen (maar dat interpreteer ik misschien verkeerd). Beoordeling: 9,00 Citaat Kaatje: De schrijfstijl van Judith Visser past perfect bij haar verhaal. Ze schrijft goed, punt. De emoties die ik voelde tijdens het lezen was de liefde van haar ouders naar Jasmijn toe en het onmeetbare verdriet van Jasmijn toen Senta naar de hondenhemel moest gaan. Ik heb dat laatste stuk met tranen in mijn ogen gelezen; het kwam echt binnen. Twee jaar geleden moesten wij onze geweldige Castor ook naar die hemel laten gaan. Beoordeling: 10,00 Citaat wilmsena: Ik vind het niet slecht dat ze in een andere persoon schrijft. Zo kan ze het goed van zich af schrijven.Ik weet nu waarom mijn zoon zo vaak migraine had. Het boek is zo toegankelijk en begrijpbaar voor iedereen.Mijn zoon was ook zeer gevoelig voor dierenleed. Hij had eens bij het snoeien een nestje met jonge vogels uit een boom laten vallen. Daar was hij heel de dag ziek van.Doordat ze een gelijkgestemde ziel als vriend heeft, voelt ze zich goed in haar vel. Zo zie je maar: Op elk potje past een deksel.Ik weet nu dat het niet zielig is dat ze zich vaak afzonderen, maar dat ze zich daarbij juist goed voelen. Beoordeling:  ?? Citaat Britt1989: Het is vooral dat ik nu beter kan begrijpen waarom cliënten soms op een bepaalde manier doen of denken. Het is nu meer inzichtelijk hoe ze zich voelen en wat ze meemaken. Het leest makkelijk weg, in een ruk uitgelezen. Het leest heel natuurlijk. Ik vond het lastig lezen, dat ze zich zo onbegrepen voelt. Het boek is uit een tijd dat autisme nog niet zo bekend was, dus het is frustrerend om te lezen hoe iedereen op haar reageert en doet. Beoordeling: 8,00 Citaat nathalieb: Ik wist nog niks over Asperger zelf. Ik heb zelf wel ervaring met een andere vorm van autisme. Ik vind het goed dat Judith een andere naam gebruikt want over jezelf en je leven schrijven lijkt mij heel confronterend. Ik denk dat het minder confronterend is als zoals nu er een andere naam gebruikt wordt. De kennis die ik heb geleerd heeft toegevoegde waarde voor mij want ik herken mijzelf er een beetje in. Ik vind dat de schrijfstijl heel goed bij het verhaal past omdat het makkelijk wegleest en je ondertussen kennis vergaard over Asperger. Beoordeling: 10,00 Citaat karanina: Judith heeft een prettige schrijfstijl. Onverwachte emoties … ja, na al die jaren toch een gevoel van spijt. Kom ik weer terug op mijn collega. Hij was het doelwit van vele grappen en daar heb ik ook om gelachen. Ik heb nooit het besef gehad dat het kantoorleven een ware hel voor hem moet zijn geweest.Ik heb Judith een paar weken geleden op een van haar lezingen over Zondagskindgesproken. Zoals zij met Asperger omgaat, vooral nu het voor haar een naam heeft, is fantastisch. De steun van Yuriko die overal mee naartoe gaat, de duidelijke grenzen voor zichzelf, maar ook voor anderen. Voor het lezen van Zondagskind had ik geen duidelijk beeld van autisme. Mijn kennis en het begrip is er zeker mee gegroeid. Beoordeling: 10,00 Citaat Alice1812: Mijn zoon heeft een vorm van autisme en ik heb jaren met kinderen met autisme gewerkt. Ook in mijn opleiding heb ik er veel over gelezen Haar eigen naam niet gebruiken had voor mij als lezer niet zo uitgemaakt terwijl het voor haarzelf misschien wel verschil maakt. Veel boeken schrijven óver autisme en meestal zijn ze geschreven door mensen zonder vorm van autisme. Haar manier van schrijven en vooral het schrijven zoals zij het heeft ervaren geeft een nieuwe inkijk. Veel dingen die als ‘buitenstaander’/professional of b.v. ouder als vreemd worden ervaren of soms zelfs al ‘vast moeilijk of belastend voor het kind’ beschrijft zij als dat het bij haar past, of juist prettig is. Een erg fijn boek om eens op een andere manier naar autisme te kijken. Ze beschrijft echt haar leven en haar verhaal en je wordt daar, soms letterlijk van dag tot dag in meegenomen. Beoordeling: 10,00 Citaat Lijda: Ik was voor het lezen van Zondagskind bekend met het syndroom van Asperger. Twee neefjes zijn gediagnosticeerd met een beperking in het autistisch spectrum.Heel verstandig dat Judith zichzelf een andere naam gegeven heeft. Zo kan ze zich enigszins losmaken van het personage. Als je onder je eigen naam het verhaal gaat schrijven komt het verhaal ineens veel dichterbij.Voor mij heeft het boek geen nieuwe inzichten verschaft. Het was meer een “feest” van herkenning. Beoordeling: 9,00 Citaat ChristineB: Ik kan iemand met dit syndroom, maar ik ken hem niet zo goed dat ik precies weet wat er mis is. Dat het een vorm van autisme is, wist ik wel. Begrip is het sleutelwoord hier. Soms kan je denken dat iemand vreemd reageert zonder de reden daarvan te weten. Het heeft me meer inzicht gegeven in de problematiek. De schrijfstijl past perfect bij het verhaal. Door de woorden die ze gebruikt, kan je je als het ware in haar hoofd nestelen en zelf voelen wat ze meemaakt. Het voelt helemaal niet geforceerd aan. Beoordeling: 9,00 Citaat HarryDresden: Ja, ik kan nog meer begrip opbrengen voor hoe iemand zich moet voelen. Ook herken ik kleine dingen bij mijzelf, en weet ik waar ik op moet letten als mijn eigen kleintje groter wordt om, als het nodig is, op de juiste manier er voor haar te kunnen zijn mocht ik een vermoeden hebben dat er sprake kan zijn van autisme. Zelden zo’n indrukwekkend boek gelezen. Dat het een open einde had vind ik an sich niet erg, het gaat er juist om dat er duidelijk werd wat voor impact het op Jasmijn gehad heeft, niet hoe het nu gaat met de verwerking. Beoordeling: 10,00 Citaat Saskia: Ik had een vriend tijdens mijn studie die ook anders was. Toen hij veertig was kwam hij erachter dat hij Asperger had. Toen pas snapte hij waarom hij zo was als hij was. Net als Judith. Ik wist alleen hoe hij was van buiten gezien. Ik vind het een hele verrijking dat ik nu weet wat er binnen in het hoofd gebeurt van iemand die Asperger heeft.Verder ken ik nog een vrouw met Asperger. Zij is minder communicatief dan deze vriend. Daardoor is het moeilijker in te schatten wat wel en niet kan.Tenslotte heb ik een buurman die, zeker weten, ongediagnosticeerd autistisch is. Het is goed geschreven, wist mijn aandacht voortdurend vast te houden, heeft me emotioneel voortdurend beroerd en me geleerd hoe het is om Jasmijn te zijn. Ik vond het ook erg goed om bijvoorbeeld schoolfeesten die voor normalo’s ook best eng kunnen te zien door de ogen van Jasmijn. Mocht ik het eng vinden, voor Jasmijn is het veeleer het voorgeborchte van de hel. Zo geeft ze duidelijk weer hoe verschillend de belevingswerelden van autisten zijn vergeleken met normalo’s. Ik ben helemaal onder de indruk. Beoordeling: 10,00 Citaat mariskavv: De schrijfstijl is mooi, het verhaal beleef je vanuit Jasmijn, dus ja, het past heel erg bij het verhaal. Ik ben gewoon lyrisch enthousiast over dit boek. Het boek wekte zeker emoties op, ik heb het niet droog gehouden, zeker niet tijdens het stukje over het laten inslapen van haar hond Senta. En ook het feit je anders te voelen dan anderen, dat herken ik deels wel. Niet in de mate zoals Judith er over schrijft, maar ik heb en voel(de) me ook vaak anders dan anderen, dat komt misschien doordat ik op vrouwen val en me daardoor altijd anders heb gevoeld, zeker in mijn jeugd. Maar die gedachte riep het wel bij me op. Ik vind dat Judith een hele sterke vrouw is, dit verhaal zo beschrijven in dit boek en zo’n openheid geven over je leven en hoe je de wereld hebt beleefd, dat getuigd van durf en moed. Want het is heel persoonlijk. Beoordeling: 10,00 Citaat MarleenVdB: Het syndroom van Asperger en autisme kende ik uiteraard maar de constante concrete beschrijving, de beleving door het kind, door de familie en de omgeving gaven zeker een meerwaarde aan mijn kennis. Het feit dat je mee in het hoofd kruipt van Jasmijn biedt een absolute meerwaarde t.a.v. om het even welk boek m.b.t. autisme. Bijvoorbeeld, ik had soms de neiging om Jasmijn te knuffelen, zo kwetsbaar als ze is, maar ik lees dat ze niet graag heeft dat anderen haar aanraken. Ik heb ook het begrip ‘parallelle wereld’ leren kennen als uitweg. De schrijfstijl past perfect bij dit verhaal. In de eerste plaats is het een mooie taal met heel veel beeldspraak wat het verhaal nog versterkt. Daarnaast vind ik het anekdotisch vertellen bijzonder boeiend om lezen. Niet alleen de concrete situaties, maar wat er omgaat in dat hoofdje, een zeer verstandig hoofdje dat zo knap de zaken kan analyseren en benoemen. Beoordeling: 10,00 Citaat JokedQ: Ben niet helemaal een leek op het vlak van autisme dit omdat ik wat mensen in mijn omgeving ken die een vorm van autisme hebben. Dat Judith in het boek een ander personage is maakt voor mij voor het verhaal niks uit, ik ken Judith immers persoonlijk ook niet. Haar schrijfwijze had op mij het effect dat ik echt in het hoofd van Jasmijn zat en haar ook echt kon begrijpen. Vind Jutith’s schrijfstijl erg prettig en heel toegankelijk om te lezen. De emoties die ik bij het lezen had had ik ook wel verwacht. Vooral het heengaan van Senta sneed door mijn ziel en vond ik erg heftig om te lezen, dan wel weer prachtig verwoord. Beoordeling: 9.00 Citaat Woesahgirl: Ik ga het boek aanbevelen aan mijn collega’s zodat ze een betere kijk krijgen op het leven en de denkwijze van iemand met Asperger. Vooral de puurheid hoe het is geschreven. Mijn complimenten. Ik heb het boek met wijsheid gelezen. In mijn achterhoofd blijft “de kooi” En daarnaast dit citaat: “trouw zijn aan wie je werkelijk bent”. Ik heb een helder beeld gekregen van iemand met Asperger. Ik heb Jasmijn mogen ervaren/beleven/meemaken. Ze zat in mijn hoofd of ik in dat van haar. Beoordeling: 8.00 Lees de onverkorte discussie en de reacties in alle onderdelen van deze leesclub Voor het lezen Tijdens het lezen Na het lezen Beoordeling