a href="http://www.thrillzone.nl/wp-content/uploads/2018/09/jeroen-windmeijer.jpg">Jeroen Windmeijer. Van docent naar auteur! Vertel, wat doet het succes van jouw thrillers met je?
Nou, ik voel me geweldig natuurlijk! In maart 2015 debuteerde ik met De bekentenissen van Petrus dat vorig jaar werd gevolgd door Het Pauluslabyrint en nu net door Het Pilgrim Fathers Complot. Vorige week verscheen de Engelse vertaling van Het Pauluslabyrint in Canada, de VS en Engeland en volgend jaar is Duitsland aan de beurt. Van De bekentenissen van Petrus zijn de filmrechten verkocht en verschijnt volgende week de Tsjechische vertaling. Er zijn inmiddels audioboeken, er komt een dwarsligger, er zijn wandelingen bij de boeken en we ontwikkelen nu een wandelapp waarmee je door Leiden kunt wandelen. Het succes is echt overweldigend en er gebeurt zo ontzettend veel dat het nauwelijks bij te houden is.
Kun je iets over je achtergrond vertellen?
Ik ben cultureel antropoloog, gepromoveerd op een onderzoek naar de Otavalo-Indianen in Ecuador bij wie ik veertien maanden woonde. In Nederland kennen we de Otavalos omdat zij op straat (panfluit)muziek speelden. Daarna heb ik de docentenopleiding Godsdienst gedaan en werk ik als docent godsdienst op een christelijke middelbare school in Leiden. Zelf ben ik niet gelovig, dus het had wat voeten in aarde voor ik aangenomen werd, maar toen ze merkten dat mijn interesse voor godsdienst oprecht en intens was, durfden ze het toch aan. Van huis uit ben ik katholiek, maar in mijn puberteit liet me uitschrijven uit de kerk. In mijn studententijd heb ik nog wel weer een gelovige periode gehad – ik heb me opnieuw laten dopen en ging studentenhuizen af om te evangeliseren – maar ook die ligt inmiddels achter me. Wat ik er aan over heb gehouden is een intense belangstelling voor met name het vroege christendom en voor de figuur Jezus.
ThrillZone maakte kennis met je door Het Pilgrim Fathers complot. Daarvoor verschenen al twee andere thrillers van jouw hand. Kun je daar iets over zeggen?
Voor mijn debuut De bekentenissen van Petrus heb ik me verdiept in Petrus, de beschermheilige van Leiden (vandaar dat we ‘Sleutelstad’ heten). Als je je ook maar een beetje verdiept in zijn geschiedenis dan ontdek je dat er nog geen snipper bewijs is voor het verhaal dat hij in Rome is gestorven. En toch is een heel geloof op deze legende gebaseerd, de Sint Pieter is op zijn vermeende graf gebouwd. Er is ook een traditie die zegt dat Petrus naar Engeland is gegaan en daar heb ik op aangesloten zodat ik hem in de buurt van Leiden kreeg – dat was nodig voor mijn verhaal.
Toen mijn boek af was, heb ik het wel naar dertig uitgeverijen gestuurd, maar van de meeste uitgevers kreeg ik geen reactie. Op zich is dat niet vreemd, want de grote krijgen wel 50-100 manuscripten per week toegestuurd. Eveyn de Regt, de eigenaar van de kleine Leidse uitgever Primavera Pers, zag er wél brood in, ook vanwege de Leidse connectie natuurlijk. Ze liet er 1.000 drukken, maar die waren binnen twee weken weg. Drie maanden later was de 2e druk met 2.000 ook al uitverkocht en kwam er een 3e druk. Vorige week verscheen de 7e druk al.
Het succes werd opgemerkt door HarperCollins Holland, de Nederlandse dochter van het Amerikaanse HarperCollins, de op een na grootste uitgever ter wereld. Ik ben overgestapt, omdat HarperCollins een veel groter netwerk heeft en een heel grote promotie op kan zetten rond een boek. Bij Primavera Pers zou ik een lokale schrijver gebleven zijn.
In Het Pauluslabyrint dat bij HarperCollins Holland verscheen, ga ik in op het verhaal dat ik al over Leiden hoor sinds ik er woon, namelijk dat er zich onder de stad tunnels bevinden. Die zouden door de Leidse bevolking zijn gegraven in de tijd van het Spaanse Beleg (1573-1575) tot achter de vijandelijke linies om de stad van eten te kunnen voorzien. De tunnels zijn nooit gevonden, maar afwezigheid van bewijs is nog geen bewijs van afwezigheid natuurlijk! Ik heb dit gecombineerd met een spannend verhaal over een geheim genootschap dat activiteiten uitvoert die het daglicht niet kunnen verdragen. Verder heb ik er een alternatieve versie doorheen geweven van de geschiedenis van de apostel Paulus, de eigenlijke stichter van het christendom. Dit boek sloeg echt aan, met meer dan 25.000 verkochte exemplaren en inmiddels een mid-price editie die ook goed verkoopt. Het werd genomineerd voor de Gouden Strop, maar haalde nét de shortlist niet. Dit boek is dus net verschenen in Engeland, de VS en Canada.
Je bent helemaal into historische feiten, puzzels en raadsels. Hoe kan dit zo?
Als kind verslond ik al de boeken van Thea Beckman en Tonke Dragt, het zat er al vroeg in dus. Ik hou gewoon heel erg van verhalen en fantaseer over hoe het zou zijn om in een andere tijd te leven. Verder lees ik graag detectives en thrillers omdat je tijdens het lezen in je hoofd voortdurend aan het puzzelen bent: zó zit het… nee, tóch niet… dan moet híj erachter zitten, of nee, zíj moet het gedaan hebben… Het oerboek is wat mij betreft De naam van de roos van Umberto Eco, een briljant boek vol theologie en geschiedenis, een heerlijk boek. De film vond ik ook prachtig, al kan ik nog steeds niet kijken naar die bibliotheek die in vlammen op gaat. Al die boeken die verbranden, afschuwelijk!
Natuurlijk roepen je boeken de vergelijking op met het werk van Dan Brown. Vloek of zegen?
Ik ben echt heel trots op de vergelijking, want Dan Brown is een ontzettend kundige schrijver. Zijn boeken lees je vlot, er staat geen zin te veel in, alles staat ten dienste van het plot. Verschillende verhaallijnen kruisen elkaar en de boeken hebben een moordend tempo.
Wél denk ik dat het op een gegeven moment goed is om die vergelijking een beetje los te gaan laten. Een voetballer wil ook niet voor altijd ‘de nieuwe jonge Cruyff’ genoemd worden, toch? Maar het heeft natuurlijk ook geholpen om mij te kunnen plaatsen voor het grote publiek. Omdat niemand mij nog kende, wisten ze door deze vergelijking direct in welke hoek ze me zo ongeveer konden plaatsen. Maar zojuist verscheen een heel mooie recensie in De Telegraaf. De recensent schrijft op het einde: “De al snel gebezigde bijnaam ‘Nederlandse Dan Brown’ doet Windmeijer te weinig recht: hij is een thrillerschrijver in zijn eigen recht.”
Kom op, dan toch even een guilty pleasure. Je hebt vast de boeken van Brown gelezen. Welke was de beste?
Ik vind de Da Vinci Code nog steeds zijn beste boek. Hij was min of meer de eerste die dit op deze manier aanpakte, al leunt hij voor zijn werk natuurlijk wel erg zwaar op Heilig bloed, heilige graal van Michael Baignent die om die reden zelfs nog een rechtszaak tegen hem begonnen is wegens plagiaat. Hoewel het verhaal dat hij vertelt natuurlijk onzin is, denk ik, besef je dat pas als je het boek uit hebt en hebt weggelegd. Je hebt je dan zo laten meeslepen door de vaart waarmee hij vertelt dat je telkens over de hobbels heenstapt – de suspension of disbelief.
Zijn laatste boek Oorsprong vond ik daarentegen een regelrechte teleurstelling: weer is Robert Langdon in een museum waar een moord gepleegd wordt en weer ontsnapt hij op het nippertje met een knappe vrouw, op de hielen gezeten door een godsdienstwaanzinnige katholiek die hen vermoorden wil. Het Louvre is nu het Guggenheim, de vrouw heet geen Sophie Neveu maar Ambra Vidal en de moordenaar is een andere, maar dat vond ik echt heel flauw, dan begint het echt een trucje te worden.
Waarom specifiek Leiden als achtergrond voor jouw boeken?
Heel eenvoudig eigenlijk: als je begint te schrijven, raden ze je altijd aan te schrijven over wat je kent. Ik woon nu meer dan 30 jaar in Leiden – ik ben er na mijn studie gewoon nooit meer weggegaan – dus ken ik deze stad het best. Tijdens het schrijven heeft me dat enorm geholpen, omdat ik in gedachten meeliep of mee rende met de hoofdpersonen. Ik wist hoe de gebouwen, die zij binnengingen, er van binnen uitzagen, ik wist waar een bepaald steegje op uitkwam, hoe je het snelst – of juist via een veilige omweg – van A naar B kwam… Bovendien weet ik na 30 jaar inmiddels het een en ander over de geschiedenis van de stad, dus Leiden was het meest logisch.
Een alternatief zou nog Delft zijn waar ik geboren ben. Ik ben opgegroeid in Pijnacker, maar ik zat op de middelbare school in Delft, het St. Stanislascollege, dus ook die stad ken ik erg goed. En ook een stad boordevol geschiedenis natuurlijk, dus wie weet…
Kunnen we nog meer Leidenaren verwachten qua boeken?
Zelf heb ik mijn trilogie afgerond voor wat betreft Leiden. Voor mij is het tijd mijn vleugels uit te slaan, na dik 1.200 pagina’s Peter de Haan en Judith Cherev. Voor het soort boeken dat ik nu schrijf is Leiden nu wel even goed geweest. In een relatief kleine stad als Leiden kom je toch snel uit bij dezelfde landmarks als de Pieterskerk, de Burcht, de Hortus et cetera. En ik wil een volgende keer Peter de Haan niet uit het Museum voor Volkenkunde laten ontsnappen in plaats van uit museum De Lakenhal, als je begrijpt wat ik bedoel. Je moet jezelf wel uit blijven dagen en de lezer blijven verrassen.
Wat zijn je vervolgplannen qua thrillers?
Ik heb nu drie nieuwe boekcontracten gekregen van HarperCollins Holland, een onvoorstelbare luxe natuurlijk! Alle drie de boeken gaan zich in Latijns-Amerika afspelen, om precies te zijn in Bolivia, Guatemala en Mexico. Ik blijf wel in hetzelfde genre van religieus getinte trillers, maar het worden verhalen met andere hoofdpersonen. In mijn eerste boek gaat het om de vermenging van het Indiaanse geloof in Moeder Aarde met het katholieke geloof. Als student heb ik zes maanden in een klein dorpje aan de oevers van het Titicacameer gewoond en een deel van mijn ervaringen komen terug in het boek. De voorlopige werktitel is De Pacha Mama Offers en een deel kun je hier al lezen: http://www.thrillersandmore.com/2018/08/31/de-pacha-mama-offers-jeroen-windmeijer/
Je hoort van auteurs dat ze soms een hoger doel hebben met hun boeken. Hoe zit jij hierin?
Ik ben echt een leraar in hart en nieren, kom ook uit een echte lerarenfamilie. Het willen onderwijzen zit er dan ook heel sterk in. Met mijn boeken wil ik niet alleen een spannend verhaal vertellen dat mensen vermaakt, maar ik wil dat ze er ook iets van kunnen opsteken. En dat kunnen dan feiten zijn bijvoorbeeld over de parallellen tussen het christendom en andere religies rond het Middellandse Zeegebied in die tijd. Maar ook een nieuwe kijk op een verhaal. Zo begreep ik als kind de rol van Judas al niet: als hij Jezus niet verraden had, zou Jezus toch nooit gearresteerd zijn en daarna gekruisigd zijn? Hij heeft dan toch juist een heel belangrijke rol gespeeld bij het laten slagen van Gods plan? Waarom dan zo verguisd als het zonder hem niet gelukt was? In mijn boek heb ik een briefwisseling opgenomen tussen Petrus en Judas waarin ik een alternatieve visie op de gebeurtenissen bied.
In het algemeen gaat het bij mij om de kracht van verhalen. Het gaat denk ik altijd om de boodschap die in een verhaal zit, de laag erónder. Iets hoeft ook helemaal niet waargebéurd te zijn om wáár te zijn. Je kunt een film kijken en daar helemaal ondersteboven van zijn terwijl die film van A tot Z verzonnen is, met acteurs die een tekst uit het hoofd geleerd hebben. Maar blijkbaar heb je dan iets in het verhaal herkend dat je aansprak, dat jou iets waardevols vertelde over het leven. Zo laat ik in mijn boeken ook zien dat zelfs bewijsbaar verzónnen verhalen toch een grote zeggingskracht kunnen hebben. Kijk naar de verhalen van Jezus in het Nieuwe Testament. Maar ook legendes zoals rond Petrus die nooit in Rome is geweest of Hansje Brinker die zijn vinger in een dijk zou hebben gestoken om een overstroming te voorkomen. Vorig jaar waren mijn vrouw en ik met onze dochter in Boston waar we ook Plymouth bezochten. Bij dit kustplaatsje is een monument gebouwd rond de rots waarop de eerste Pilgrim Fathers voet aan wal zouden hebben gezet. Dit verhaal is aantoonbaar onjuist, omdat ze aan de andere kant van de baai aan land zijn gegaan. Maar tóch staan bij díe steen nazaten van de Pilgrims met tranen in de ogen selfies te maken, terwijl het in feite een volstrekt willekeurige steen is die ooit door iemand is aangewezen!
Heb je een bepaalde schrijfaanpak?
Ja, ik heb nu drie romans geschreven en ben bezig met de vierde. Telkens doe ik een maand of zes onderzoek en dan schrijf ik in ongeveer dezelfde tijd in één keer de eerste versie. Dan leest de redacteur het en ben ik nog zeker een half jaar bezig met herschrijven. Dan is het na anderhalf jaar klaar.
Ik werk drie dagen per week als leraar godsdienst dus ik heb feitelijk alleen maandag en vrijdag om te schrijven. Op die dagen duik ik om 8 uur achter mijn computer om tot een uur of 3 te schrijven. Dan is het ook wel even klaar met de inspiratie. Op de achtergrond klinkt altijd zacht klassieke muziek en vaak heb ik wierrook branden.
We horen wat gonzen over filmrechten...vertel!
Filmproducent Paul Ruven van Talent United heeft van mijn debuut De bekentenissen van Petrus een optie op de filmrechten gekocht, supergaaf. De film gaat Het Petrus Mysterie heten. Ze zijn nog bezig om het financieel allemaal rond te krijgen maar het ziet er goed uit.
Ik bemoei me er verder helemaal niet mee hoor. Ik zie de film als een product dat los staat van mijn boek. Het zou geweldig zijn als die er echt komt. In Leiden zijn wel eerder films opgenomen, maar dat zijn dan altijd scènes zoals bij Soldaat van Oranje of De ontdekking van de hemel, maar nog niet een avondvullende speelfilm die zich voor 100% in Leiden afspeelt!
Wat is jouw favoriete auteur en waarom?
Van de Nederlandse schrijvers vind ik F. Springer echt ontzettend mooi. Ik heb alles meerdere keren gelezen, maar Teheran, een zwanenzang heb ik gerust al tien keer gelezen denk ik. Het is een mooi, helder proza. Het lijkt heel eenvoudig waardoor je bijna gaat denken dat je dat ook zo zou kunnen, maar dat blijkt dan toch niet zo te zijn. Er hangt een sterke sfeer van melancholie over zijn verhalen, het gaat over gemiste kansen, over hoe het leven anders had kunnen lopen als er andere keuzes waren gemaakt. Ik vind dat hij dat heel mooi beschrijft allemaal. En dan lees ik nu vooral ook Peter Buwalda, Pieter Waterdrinker, Tommy Wieringa, allemaal giganten vind ik.
Afbeelding
Marinus van de Velde
Ik ben Marinus van de Velde, van bouwjaar 1984. Ik mag mezelf de eigenaar noemen van ThrillZone! Ik lees al van jongs af aan. Mijn interesses liggen breed; Scandi, Nederlandstalig, spionage, maar ik vind Baldacci en Lee Child bijvoorbeeld ook geweldig. Lezen voor ThrillZone betekent soms het oprekken van je comfortzone en dat lukt goed!