Interview - Felix Weber 2018

• 11 november 2018
• Interview
• Marinus van de Velde

Interview - Felix Weber 2018

We slaan net het boek dichtals we Felix Weber interviewen. Zijn nieuwe thriller Genadeschot is indrukwekkend, zo is te lezen in onze recensie. Of hij weer aan de ouderwetse filterkoffie zit, net als eind 2016 toen we hem spraken. Nee, geeft Weber glimlachend aan. Hij heeft inmiddels een nespresso apparaat. "Die koffie is prima haha."

Hoe is het met hem? Het gaat goed, geeft Felix Weber aan. Natuurlijk weten we dat Felix niet zijn echte naam is, maar zijn pseudoniem houden we graag in stand. "Ik heb vanochtend net de eerste druk van Genadeschot opgehaald bij de uitgeverij (Meulenhoff-Boekerij-red.). Het boek ziet er goed uit. Ik ben onder de indruk!"

Wat hij verwacht van Genadeschot? "Nou, natuurlijk hoop ik dat het boek aanslaat. Ik wacht met smart op de eerste recensies. Ik hoop dat het boek goed wordt verkocht. Dat is altijd maar afwachten. Een goed Nederlands product is geen garantie voor hoge verkoopcijfers. Ik liep laatst in de boekhandel en keek even op de thrillerafdeling. De concurrentie is gigantisch. Er liggen letterlijk honderden boeken. Dat is goed voor de fans, voor een auteur betekent dit dat het gewoon afwachten is wat het boek gaat doen."

Waarom denkt Weber dat de Nederlandse markt vooral georiënteerd is op de Scandinavische thrillers en Amerikaanse boeken? "Geen idee," zegt Weber. "Ik zie zelf ook dat de aandacht daar erg naar uit gaat. Toch denk ik dat een goed Nederlands boek ook succes kan hebben." Hoe dat ging met de Gouden Strop? "Dat was echt een grote eer dat ik in 2017 die prijs won. Het is toch een van Neerlands grotere thrillerprijzen. Een positief effect is dat er een soort van tweede golf van aandacht voor je boek ontstaat. De eerste keer is bij het verschijnen van een boek, maar dat duurt vaak niet lang. Bij het winnen van zo'n prijs krijgt je boek opnieuw aandacht. Dat gold ook voor Tot stof. Natuurlijk verkoop je geen honderdduizenden boeken, maar het is toch leuk om te zien dat je boek opnieuw wat meer verkoop krijgt. Maar om helder te zijn: ik kan van de boekverkoop niet leven. Ik heb gewoon een fulltime baan ernaast. Mijn uitgever heeft weleens gezegd dat mijn boekverkoop ongeveer even groot is als de boeken van wijlen Philip Kerr. Dat is natuurlijk goed om te horen."

Ben je er al klaar voor om je ware identiteit op de wereld te gooien? "Jawel hoor, al ging het erg snel dat iemand door had wie er echt achter het pseudoniem zat. Dat duurde geen week. Een goed voorbeeld van deductie. Maar ik vind de naam gewoon geweldig. Weber is een eerbetoon aan mijn opa, dus ik vind het wel goed zo."

Hoe lang duurde het om Genadeschot af te ronden? Volgens Weber duurde het hele proces bij elkaar drie jaar. "Daarbij tel ik ook de research. Dat duurt altijd lang. Ik lees veel voordat ik start met schrijven. En voor jouw beeld: het redigeren duurt ongeveer negen maanden tot een jaar. Tel maar op. Het schrijven van een boek kost simpelweg veel tijd." Heeft hij een voorkeur voor een boek? "Nee, ik ben trots op beide boeken. Zowel Tot stof als Genadeschot zijn goed gelukt. Ik kan niet zeggen dat ik een voorkeur heb voor de een of de ander. Wat wel grappig is, is dat ik tijdens het redigeerproces van Genadeschot al bezig was met een nieuw boek. Genadeschot zat daardoor de laatste tijd iets minder in mijn systeem. Maar ik keek er vandaag weer naar en ik ben simpelweg erg tevreden. Het was het maximale wat ik kon doen."

Weber heeft een vriend die vaak met hem meeleest en kritische noten laat horen. "Die vriend, Vincent van den Eijnde, is een soort co-auteur. Hij is directeur van het bedrijf Pictoright. Ik ken ik uit mijn studietijd. Een paar jaar geleden zijn we weer aan de praat geraakt. Hij heeft toen meegeschreven aan Tot stof. Hoe dat gaat? Ik schrijf een aantal hoofdstukken. Dan vliegt Vincent in. Hij is een sterke analyticus, en kan de personages en hun ontwikkeling goed doorgronden. Wat kan wel of niet. Soms neem ik zijn opmerkingen over, soms niet. Dan schrijf ik door en herschrijf ik wat en spreken Vincent en ik weer af. Zo hebben we voor Genadeschot 10 tot 12 keer afgesproken. Samenwerking met mensen die er verstand van hebben. Dat heeft echt meerwaarde. Tijdens de research voor Genadeschot waren er veel opzienbarende feiten waar Weber tegenaan liep. "Sommige tegenstrijdigheden zijn bijzonder. Zoals het feit dat Juan Peron, de toenmalige president van Argentinië, helemaal niet onwelwillend tegenover joden stond. Sterker nog, Argentinië had een van de grootste joodse gemeenschappen ter wereld. En dan toch een soort van vrijstaat creëren waarin nazi's veilig konden leven. Ook bijzonder; zijn perschef was Raul Apold. Die deed zo aan verheerlijking van Peron, dat hij het peronisme bedacht én daarom de Goebbels van Argentinië werd genoemd."

In het boek is ook een slachting op joodse burgers opgenomen. Het is een afschuwelijke scene die de lezer doet huiveren. Heeft deze echt plaatsgevonden? "Jazeker, alleen de plek is fictief. De slachtingen of pogroms vonden gedurende de hele oorlog plaats. Een van de beruchtste is die bij Babi Jar, waar in een paar dagen tijd letterlijk tienduizenden joden werden doodgeschoten. Stapel op stapel, echt afschuwelijk." Om deze scene zo waarheidsgetrouw mogelijk te maken, heeft Weber onder andere De welwillenden van Jonathan Littell gelezen. "In dit boek volgt de lezer de carrière van de SS-officier Aue. Het is een roemrucht boek die bij het verschijnen erg controversieel bleek. Het is een boek waarvoor je een stevige maag moet hebben. Veel lezers legden het boek al weg na de eerste honderd pagina's. Littell beschrijft de gebeurtenissen aan het Oostfront ontzettend realistisch." Ook een van de meest heftige personages van Genadeschot, Erna Liedtke, berust op waarheid. "Zij is de vrouw van commandant Julius Liedtke. In de oorlog waren er echt van dergelijke vrouwen die soms nog erger waren dan hun partner. Erna is fictief, maar wie het boek Hitler's furiën leest, weet dat ze niet ver bezijden de waarheid is." Genadeschot is een boek die een zware sfeer ademt. De hoofdpersoon Eden Lumas heeft een slecht verleden en ook in het heden lijkt hij niet gelukkig te worden. Tot stof had ook zo'n hoofdpersoon, Siem Coburg.

Het eind van Tot stof was dan ook niet erg positief. Waarom niet? "Ik ben niet zo van de happy endings. Dat past soms gewoon niet bij een verhaal en dan is het onnatuurlijk om te zeggen: ze leefden nog lang en gelukkig."

Zijn er plannen voor een derde boek? Ja, zegt Weber. Sterker nog, hij is er al een paar maanden mee bezig. Maar het wordt niet zoiets als Tot stof en Genadeschot. "Het is meer een magisch realistisch boek en voelt daarom als een experiment. Het gaat over een jongetje 'dat met de helm op wordt geboren' in Nederlands-Indië. Overeenkomst met de andere boeken? Ze spelen wederom rondom WO2. De jongen kan in de toekomst kijken en raakt zo bij de oorlog betrokken. Het lijkt een beetje op De komst van Joachim Stiller van Hubert Campo." Weber is benieuwd hoe de mensen zullen reageren op dit boek.

Waarom toch steeds die Tweede Wereldoorlog? "Nou, het is in veel opzichten een interessante periode. Het loopt bijvoorbeeld vaak slecht af voor mensen met goede bedoelingen. Een voorbeeld is de verzetsgroep uit Velsen in Tot stof. Eigenlijk kon je maar beter aan de zijlijn staan als je niet van risico's hield. Dat vind ik een bijzonder thema. Een voorbeeld zijn de Nederlandse Spoorwegen: die reden van '40-'45 gewoon door." Martin Bormann was in de Tweede Wereldoorlog de rechterhand van Hitler. Hij neemt een plaats in in Genadeschot. Wat er volgens Weber met hem is gebeurd? "Dat weten we niet. Maar het is een feit dat Joseph Mengele en Eichmann in Argentinië zijn gezien. In Bariloche welteverstaan, een dorp dat nog het meest leek op een dorp in Beieren. Daarom was en is het geliefd bij Duitsers. Men zegt dat Bormann daar ook is gezien. Een journalist schijnt zelfs een grafsteen met 'M. Bormann' te hebben gezien. Daarom is het voer voor mythes. Het meest genoemde eind van Bormann is echter dat hij tijdens de strijd om Berlijn is doodgeschoten door de Russen."

Nog een laatste persoonlijke vraag. Wanneer plakt zijn vrouw hem figuurlijk achter het behang? "Nou, als ik schrijf, dan kan ik nog wel eens afwezig zijn. Ik kan het echter goed combineren met mijn gezin. Ik typ niet elke avond, dus eigenlijk valt het wel mee, haha." Genadeschot van Felix Weber is in november verschenen bij Uitgeverij Meulenhoff-Boekerij.