In oktober verschijnt bij The House of Books Schaduw over Berlijn, een soort thriller noir met Gereon Rath in de hoofdrol. Het boek speelt zich af in de jaren dertig in Berlijn. Wij stelden hem omtrent deze uitgave wat vragen.
Wie is Volker Kutscher?
Ik ben geboren in het Bergische Land ten oosten van Keulen. Dat moeten de meeste Nederlanders wel kennen. Ondanks dat ik het grootste deel van mijn leven in Keulen heb gewoond, ben ik al sinds het begin van de jaren tachtig aangetrokken door Berlijn. Toen stond De Muur er nog. Ik heb daar veel vrienden en was er bijna elk jaar wel. Ik deed er altijd twee dingen. Feesten in Kreuzberg en het volgen van de sporen van Kästner en Döblin in Oost- en West-Berlijn. Na 1989 zag ik de stad overigens snel veranderen.
Je studeerde filosofie en geschiedenis. In 1995 werd je een schrijver met Bullenmord, wat niet in het Nederlands is verteld. Kun je ons iets vertellen over je ontwikkeling als schrijver, wat uiteindelijk resulteerde in de succesvolle thriller met Gereon Rath in de hoofdrol?
Ik heb vele jaren als journalist gewerkt. Het schrijven van fictie was slechts een hobby. Maar toen kwam Gereon Rath op in mijn gedachten en ik realiseerde: dit is een project dat ik niet kan doen als hobby. Dus ik stopte met mijn werk bij de krant en ging aan de slag als freelancer. Zo kreeg ik meer tijd om te schrijven. Dat was rond 2003.
Vertel eens iets over de thrillers met Gereon Rath? Waarom moeten ze door de Nederlanders gelezen worden?
Het zijn niet slechts thrillers of misdaadverhalen. En ze gaan niet alleen over het Duitsland in de jaren '30. Ze gaan over een democratie dat in een paar jaar in een brute dictatorstaat verandert. Het gaat over de mensen die het niets uitmaakten en over de -veel te weinig- mensen die er wel wat van vonden. En over hoe gemakkelijk de democratie en haar prestaties kunnen verdwijnen wanneer een dictator opstaat. En we niet opletten.
Waar kwam het idee van Gereon Rath vandaan?
Het idee startte rond 2002/2003. Ik keek twee films. Road to Perdition van Sam Mendes en Fritz Langs M - Eine Stadt sucht einen Mörder. Ik realiseerde me dat ze beiden in dezelfde tijd speelden; 1931. Amerikaanse gangsters en Weimar Berlijn. Ik wilde deze twee werelden verbinden in een verhaal. En ik wilde dat doen door de ogen van iemand die vreemd was in de stad. Dus dat werd een vent uit Keulen!
Is Gereon Rath een grote held, of gewoon de juiste man op de goede (of verkeerde) plek?
Het is een normale man die soms probeert een held te zijn. Soms is hij charmant en aardig en soms ronduit een klootzak. Zoals ik al zei; een normale vent dus.
Specifiek over Schaduw over Berlijn: wat is het belangrijkste wat je onze lezers wilt vertellen over dit verhaal?
k schreef het boek omdat ik iets te vertellen had. Wat het belangrijkste is? Dat is een besluit wat de lezer zelf moet nemen.
Ben je al moe om steeds met wijlen Philip Kerr vergeleken te worden?
Nee. Het is een eer om met hem vergeleken te worden. Maar mijn project is wel erg verschillend met die van Kerr. Ik wilde laten zien hoe Nazi Duitsland ontstond, en hoe dat kon in een geciviliseerde wereld als die van Weimar Duitsland.
Wat is het verschil tussen jouw Rath en Bernie Gunther?
Rath is geen Humphrey Bogart. Hij is meer een kerel als jij en ik.
De serie met Gereon Rath wordt tot een tv-serie omgebouwd. Wat vind je daarvan?
Het is geweldig dat creatieve mensen als Tom Tykwer, Henk Handloegten en Achim von Borries geïnspireerd waren door mijn boeken en daar vervolgens een groot project als Babylon Berlin van maken. Ik ben blij dat ze de tweede thriller met Rath, Der stumme Tod, ook oppakken. Maar ik moet dit scheiden van mijn eigen pad; ik ben nog niet klaar met de Rath serie. De nieuwste, Marlow, wordt in november in Duitsland gepubliceerd. En er komen er nog meer aan.
En voor nu...nog meer ambities als schrijver?
Ik heb dromen, maar niet een grote. Er zijn wat ideeën die ik wil uitwerken wanneer ik klaar ben met Gereon Rath. Dat is mijn droom. Om iets te schrijven voorbij Rath en ik hoop dat de mensen dat willen lezen. Maar dat duurt nog wel een paar jaar.
