We spreken auteur David Hewson over zijn nieuwste boek, De engel van Venetië dat 23 maart verschijnt. Hij is bekend van de Nic Costa-serie én natuurlijk de Vos & Bakker reeks, ook wel bekend als de Amsterdam-serie. Wij spraken hem al veel vaker. Lees hier de eerdere interviews nog eens terug.

Hoi David, we hebben elkaar al vijf keer gesproken. Vaak in het hotel Ambassade in Amsterdam, maar deze keer via Teams. Hoe gaat het in Engeland?

“Nou, hetzelfde als in Nederland denk ik. Het gesprek van de dag is nog steeds COVID. Maar het aantal gevaccineerde mensen neemt nu snel toe, dus we gaan naar versoepelingen. Ik ben inmiddels een keer gevaccineerd. Elke volwassene moet hier in juli een prik hebben gehad. En dat gaat dingen veranderen. Maar wanneer ik weer in Europa in kan voor de lancering van boeken, dat weet ik niet. De boekhandels zijn nog dicht, dus het is echt volhouden met elkaar. Alleen de echt essentiële zaken zijn open, zoals supermarkten. Voor de rest is alles sinds november dicht.”

Dat COVID het leven van Hewson beïnvloedt is wel duidelijk. Hij geeft aan dat het persoonlijke leven compleet stilligt. Zijn kleinkinderen die in Londen wonen, ziet hij alleen via Facetime. En alle boekpresentaties zijn geannuleerd. En ook de tv-serie van Vos & Bakker, die dit jaar gedraaid zou worden, ligt stil."

Hoe gaat het hem af als schrijver? Hewson denkt dat COVID een zware weerslag heeft op de boekverkopen aangezien alle winkels dicht zijn. De audioboeken verkopen nog steeds wel goed, en misschien zelfs wel beter in deze tijd. De engel van Venetië kwam in januari in Engeland uit en verkocht vooral digitaal erg goed. Dit luisterboek is ingesproken door Richard Armitage en daarover is hij erg te spreken. Wat vooral gemakkelijk is, is dat deze gewoon gedownload kan worden en dat is in deze tijden aantrekkelijk. Een hard copy moet besteld en verzonden worden en dat zorgt ervoor dat verkoopcijfers zullen kelderen, in de ogen van Hewson. Vooral als er ook geen extra promotie wordt gedaan, zoals presentaties, interviews en dergelijke. Maar, daar is niets aan te doen in de ogen van de auteur; behalve vaccineren en volhouden. “Het verandert wel veel, zoals ik zei. Deze tijd heeft veel gedaan voor het enthousiasme van epubs en luisterboeken. Maar, ik schrijf boeken en verkoop ze niet. Ik weet er dus ook niet alles van.”

De engel van Venetië

Zijn nieuwe boek, De engel van Venetië, is volgens Hewson meer een roman dan een thriller. Het boek speelt zich af in het Venetië van 1943 en gaat over twee Joodse partizanen die op de vlucht zijn voor de nazi’s. Ze worden opgevangen door een 18-jarige jongen. Het gaat om een broer en zus. De zus wil wraak nemen maar moet daarvan worden afgehouden.

“Het tweede verhaal gaat over een jongeman die in 1999 bij zijn stervende opa op bezoek gaat. Die opa vertelt het verhaal van 1943, stukje voor stukje. Elke dag krijgt de kleinzoon een extra stukje van het verhaal. En de kleinzoon komt erachter hoe we dingen uit de geschiedenis vergeten, bijvoorbeeld de verschrikkelijke keuzes die gemaakt moesten worden in die tijd. Het is de complexiteit van oorlog. Het is ook een stevig boek, waarvoor ik veel onderzoek heb gedaan naar het Venetië van die tijd. Er is veel gestoeld op waargebeurde zaken, maar er zit ook veel fictie in. Italië bestond in die tijd uit twee delen; het onderste deel was bevrijd door de geallieerden en het noorden was nog onder het bewind van Mussolini. Die vervolgde Joden, doodden partizanen. Het was een enorm lastige tijd voor de inwoners van het noorden van Italië. Daardoor is De engel van Venetië een emotioneel boek en een van het beste van wat ik ooit schreef. Het gaat ook over de huidige tijd; we zijn vergeten hoe een totalitair regime werkt en hoe afschrikwekkend het is.”

Wat hij kan vertellen over de hoofdpersonen is dat het er eigenlijk drie zijn. De 18-jarige jongen die de partizanen opvangt, is Paolo Uccelo. Hij is de zoon van een weversfamilie, wat echt een traditie was in die tijd. De twee Joodse partizanen komen uit Turijn. Zij zijn juist veel meer modern; dat levert een conflict op tussen modernisme en conservatisme. Het trio trekt een week met elkaar op, waarin veel gebeurt. Het is daardoor best een interessant en complex verhaal, volgens hewson.

Hoe kwam het verhaal op je pad?

“Als je in Venetië komt, kun je naar Gardini. Daar is een klein monument, half onder water. Die staat daar over partizanen. Veel mensen weten dat niet. Maar daar schoten de Duitsers partizanen dood. Her en der vind je dat soort monumenten. Maar als je dat niet weet, valt het niet op; voor veel mensen is Venetië een soort Disneyland. En daar wilde ik wat over schrijven; gewone mensen die opstonden tegen het nazisme. Er is een organisatie die in Venetië die veel doet om die geschiedenis te herinneren. Zo hebben zij geluidsopnames gemaakt van mensen die in die tijd leefden en hun verhaal hebben gedaan. Ik geef een voorbeeld; in Venetië is er het ghetto. Wat de Duitsers deden, is de opperrabbijn in een huis neerzetten om hem te deporteren. Een Joodse arts werd het hoofd van het ghetto, maar hij was niet meer praktiserend want dat mocht niet. Ze wilden dat hij een complete lijst opstelde van alle Joden in Venetië. Maar dat wilde hij niet, dus hij vertraagde en vertraagd nog wat meer. Op het eind waren de Duitsers er zat van. Ze stelden een ultimatum. Toen heeft hij de lijst verbrand en pleegde zelfmoord met morfine. Dat zijn tragische verhalen. Toen ik dat las, dacht ik; dit moet bekend zijn en niet vergeten worden.”

Venetië

"Er zijn nog meer monumenten en verhalen. Zoals de Duitse soldaten die dood in het water werd gevonden. De opvatting was dat de soldaat dronken was geworden en in het water was gevallen, maar de Duitsers dachten er anders over. Ze haalden zeven willekeurige gevangenen uit het gevang en schoten die dood bij het water; een plaquette van de zeven martelaren is daar de herinnering aan. Er wordt elk jaar een kleine herdenking gehouden."

Hewson waardeert hoe in andere landen zaken worden herdacht. Hij herkent dat in Groot-Brittannië niet, en vindt dat jammer. De geschiedenis bevindt zich onder onze neus en dat moeten we niet vergeten, is de opvatting van de auteur. Aan het eind van De engel van Venetië wordt duidelijk waarom de opa dit verhaal nalaat aan zijn kleinzoon en dat heeft te maken met het herinneren van je geschiedenis.

Hoe diep is de liefde van Hewson voor Venetië? Voor dit verhaal kon het niet anders; Venetië had in de oorlog geen strategische betekenis. De Duitsers zagen het echter als een vakantieoord. De opera deed het, de casino, de bordelen; er heerste een soort vakantiestemming onder de Duitsers aldaar. En voor de mensen die geld hadden. Voor andere mensen was het echter in contrast; de armoede, de onderdrukking. Daarom kan dit verhaal alleen daar worden verteld. Daarentegen zijn er andere boeken die ook in Venetië plaatshebben, omdat dit de plek is waar Hewson graag komt. Om te bezoeken én om te schrijven. Dit verhaal sudderde echter al zeven jaar en moest geschreven worden in de ogen van Hewson. Andere boeken over Italië komen er nu nog niet aan, zegt hij. Kort gezegd; waar Hewson over schrijft, daar moet hij ook zijn.

Natuurlijk moet ook Nic Costa de revue passeren in dit gesprek. Komen er nog meer boeken aan in de reeks met Nic Costa, de Romeinse politieagent die Hewson al zoveel succes bracht? "Geen idee", bekent de auteur. Hij heeft er momenteel in elk geval geen plannen voor. Ten eerste omdat hij niet naar Italië kan. En momenteel werkt hij ergens anders aan; een boek dat zich afspeelt in Engeland. “Omdat ik nergens anders naartoe kan,” verzucht hij.

Boeken in serie, standalone, of non-fictie?

Hewson heeft zowel thrillers in serievorm geschreven, alsook stand alones. Waar gaat zijn voorkeur naar uit? “Het schrijven van series wordt steeds moeilijker,” verklaart hij. “Je moet namelijk 100% commitment van je uitgever hebben. En dat is geen vanzelfsprekendheid meer. Ik kreeg voor de Costa-boeken direct een contract voor drie boeken. Dat gebeurt niet meer. En dat betekent dat een serie moeilijker wordt.” In Engeland kregen de Vos-boeken niet genoeg aandacht. De uitgever deed weinig met de publiciteit, wat in Nederland juist wel weer gebeurde. Voor een grote markt als de Engelse levert dat direct uitdagingen qua verkoop op. Volgens Hewson verandert boekenwereld, waarvan dit een voorbeeld is. Dat gezegd hebbende, denkt hij wel na over een nieuwe serie. Voor de reeks van Costa en Vos vreest hij op de grotere markten. Maar hij trekt zich daar als auteur weinig van aan. “Ik blijf schrijven wat ik goed en origineel vind,” zegt hij. Hij gaat niet voor het grote succes; daarvoor is hij ook teveel afhankelijk van de nukken van uitgevers. Hewson schreef bijvoorbeeld een soort reisboek over de Via Appia en hij schreef ook wat scripts, wat hem beide zeer beviel. Het schrijven van thrillers staat daardoor momenteel op een iets lager pitje. Dat heeft een andere reden; thrillers worden geschreven in het heden. “En wat betekent dat? Lopen ze dan met mondkapjes rond? Hoe doe je dat, hoe houd je dat aantrekkelijk? En hoe ziet het er over 18 maanden uit? Ik vind dat lastig”. Hij denkt ook dat mensen niet zitten te wachten op boeken over pandemieën. Immers, daarin zitten we momenteel en iedereen is er meer dan zat van. Misschien iets over een jongere Nic Costa dan? “Ja, dat zou kunnen. Ik heb er ook wel wat ideeën over. Net als de Vos-boeken; ik ben 30.000 woorden onderweg. Maar dat ligt stil momenteel.”

Over Vos gesproken; daarvoor lopen al een paar jaar plannen om het tot tv-serie te maken. De Nederlandse productiemaatschappij Kaap Holland Film is daarmee bezig. “Dat zijn goede mensen, met goede ideeën. Vorig jaar februari waren we er bijna klaar voor, en toen…over timing gesproken.” De precieze huidige stand van zaken kent Hewson niet. Het is de bedoeling om er een Nederlandstalige serie van te maken. De serie gaat over het eerste Vos-boek, Poppenhuis. Waar mensen David Hewson ook van kennen, is van zijn ‘verboeking’ van de serie The Killing. Hoe kijkt hij naar het genre van de Scandithriller?

“Dat is een interessant genre. Ik heb laatst een andere thriller in dat genre geschreven, The Devil’s Fjord. Of deze in Nederland uitkomt? Ik denk het niet. Het is trouwens een échte Scandi noir.”

Hij kijkt met een goed gevoel terug op het schrijven van de boeken in The Killing. Vraag het iets anders van hem?

“The Killing was echt succesvol. De eerste drie waren gebaseerd op de tv-serie. Daarna kreeg ik de kans om een onafhankelijke Sarah Lund te schrijven. Het zou een prequel worden die zich afspeelt op de Faeröer eilanden. Het zou gaan over een jongetje dat vermist raakt tijdens de walvisjacht. En toen kwam mijn uitgever weer op de lijn; het gaat toch niet door. Drie maanden werk door het riool. Maar toen dacht ik; ik haal Sarah Lund eruit, en dan wordt het een standalone. En dat is The Devil’s Fjord geworden. Dat is trouwens het enige boek dat ik schreef over een locatie, zonder er echt geweest te zijn. Wat ik interessant vond; de walvisjacht is voor de bewoners van die eilanden dagelijkse kost. Net als bij ons de konijnenjacht normaal is. Ik vond dat wel opvallend.”

Nog even terug naar zijn uitspraak van net; De engel van Venetië is zijn beste boek ooit. Waarom? Volgens Hewson is het zoals gezegd eerder een roman, dan een thriller. Hij is er trots op, maar de timing had beter gekund, concludeert hij glimlachend. Hij vindt de omslag van de Nederlandse versie prachtig. “Dat hebben ze echt goed gedaan. Maar Meulenhoff is dan ook een erg goede uitgever.” Hij kreeg een groot compliment van auteur Richard Armitage, die het luisterboek voor De engel van Venetië insprak. Dat luisterboek beslaat 14 uur. Volgens Armitage zou het boek moeten worden verfilmd.

Schrijven, een terugblik en vooruitblik

Als hij terug kijkt op zijn schrijverscarrière, wat had hij anders gedaan? “Niets, denk ik. Ik wilde altijd al rijke en interessante verhalen schrijven. Ik doe het niet voor het geld. Je bent afhankelijk van veel andere mensen in de boekenwereld; agenten, uitgevers. Ik had daarin andere keuzes kunnen maken, maar dat weet je niet. Dat moet je ervaren. Ik heb verschillende dingen geschreven en om die variëteit ben ik blij. Ik hou er niet van steeds hetzelfde te schrijven. Maar bijvoorbeeld 30 boeken met dezelfde personages; dat zou ik moeilijk vinden. Maar; we zien wel wat de toekomst brengt.” Hewson geeft aan blij te zijn met het feit dat hij, voor zijn gevoel, altijd origineel is gebleven. De huidige boekenmarkt wordt overspoeld met thrillers in reeksen die op elkaar lijken. Daardoor wordt een auteur en zijn/haar boek een product en dat wil Hewson niet.

Hoe kijkt Hewson naar de grootste hoofdrolspelers in zijn boeken, de plekken waar ze afspelen? Kijk maar naar Rome, Venetië, Amsterdam? Heeft hij nog een wens om een reeks ergens te laten afspelen? “Ik zou graag een boek of een reeks in Engeland situeren. Maar, daar zijn er al veel van. En ik zou niet willen dat ik ging schrijven over een inspecteur in plaats X, die een moord in plaats X moet oplossen en daarbij de herkenbare karaktertrekken heeft. Daarnaast is Engeland saai. Maar; momenteel gaat het hier echt niet goed. Het is een puinhoop, met name door de politiek. Serieus; een hoop van de consensus die de Engelse middenklasse bij elkaar hield, valt uit elkaar. We moeten onze geschiedenis herinneren en herdenken. Maar daar houden we ons in Engeland niet mee bezig. Wij zien onze geschiedenis als overwinningen en onderdrukkingen. Engeland is daardoor wel een interessante plek om iets neer te zetten. Maar; dan niet een conventionele Engelse politiethriller.”

En zo sluiten we dit fijne gesprek af; er zit dus nog veel meer in de pen van David Hewson, maar; de toekomst moet het precies uitwijzen.