De nieuwe thriller van Rifka Faber heet Fatale oplossing. Hoog tijd om dit schrijversduo wat vragen te stellen!

Erik en Corien, fijn om kennis te maken. Kunnen jullie iets over jezelf vertellen?

We zijn al een jaar of dertig samen, en wonen met onze zoon, dochter en hond in Dronryp, Friesland. Corien werkt als verpleegkundige in het ziekenhuis in Leeuwarden en Erik als conservator in het Fries Scheepvaart Museum in Sneek. Daarnaast blijft er gelukkig genoeg tijd over om met elkaar te werken aan spannende verhalen. We houden van reizen, lezen en muziek (maken). En van wandelen, met of zonder hond. Al wil die in principe wel altijd mee.

Erik, jou kennen we natuurlijk van het fantastische Quarantaine en De prijs. Hierna werd het even stil. Kun je iets vertellen over de tussenliggende periode?

Gelukkig werd het voor mij niet stil in die tijd, mede door een switch van de journalistiek naar de museumwereld! Kort na het verschijnen van De prijs volgde de coronatijd, die sowieso niet gunstig was voor Nederlandse uitgeverijen en dus ook niet voor hun eigen auteurs. Ik heb die luwte gebruikt om een heel nieuwe koers uit te proberen, want ik ben ook Friestalig. In 2021 bracht ik onder de titel Palimpsest een Friese dichtbundel uit. Ontzettend mooi om te doen, ook al heb je het dan over een heel andere wereld waarin je werkt. Qua oplage, qua publiek maar ook wat de manier van schrijven betreft.

Hoe is het idee ontstaan om samen te schrijven onder het pseudoniem Rifka Faber, en hoe verdelen jullie de taken tijdens het schrijfproces?

Ook dat is te herleiden tot de tijd dat we allemaal in de ban van Covid waren. Corien werkte – ook toen er nog geen vaccin was – op de Covid-afdeling. Dat was een ontzettend spannende tijd, natuurlijk. Het betekende ook dat we buiten het gezin amper mensen zagen, want Corien vormde een risico. In die tijd zei Corien: ‘we zijn allemaal voortdurend met zorg en gezondheid bezig, waarom zie ik dan eigenlijk nooit een Nederlandse medische thriller uitkomen?’ Waarop Erik zei: ‘Dan schrijven we die toch zelf?’ En dat hebben we, met wat tussenpozen, sindsdien gedaan. 

Omdat het voor Erik een nieuwe start betekende, qua genre, aanpak en uitgeverij (MeulenhoffBoekerij) en omdat Corien het prettiger vond om haar werk en de fictie gescheiden te houden, kozen we voor een pseudoniem. Faber omdat dat een naam is die iedereen goed spelt, lekker kort is en letterlijk ‘handwerker’ betekent. En Rifka omdat dat even lang is, een pittige klank heeft en net als Faber samen te stellen is uit onze eigen namen.

De taakverdeling kwam organisch tot stand (zie ook de column die we voor Thrillzone mochten schrijven!), maar het komt erop neer dat het plotten vooraf zeer intensief gezamenlijk gebeurt, totdat er een strakke planning op hoofdstukniveau ligt. Dan gaat Erik daarmee een eerste versie maken, die Corien vervolgens van commentaar voorziet, en zo groeit gaandeweg een eindversie die we nooit solo hadden kunnen maken.

Corien, hoe vertaal je jouw medische kennis naar de belevenissen van Chris Griffioen? 

Het ziekenhuis is een heel bijzondere werkplek. Mensen helpen om weer te herstellen is iets heel dankbaars, maar de lijn tussen gezondheid en ziekte, tussen leven en dood is er heel dun. Dat maakt het ook een plek vol dramatiek en emotie, en het ziekenhuis vind ik dan ook een heel natuurlijke locatie om verhalen in te situeren.

We laten Chris een mysterie ontrafelen waarbij ze haar medische kennis gebruikt. Zonder die expertise zou ze nooit op het spoor gekomen zijn, en ook verderop in het verhaal is het haar unieke combinatie van medische en niet-medische vaardigheden die haar tot de speurder maken die ze is. Het geeft het verhaal denk ik iets extra’s om waar het kan, dicht bij de werkelijkheid van de zorgwereld te blijven. Dan is het fijn om te kunnen putten uit de kennis die ik daarover heb.   

Erik, jouw achtergrond in non-fictie over Friesland en de invloed daarvan op je thrillers is fascinerend. Hoe speelt Friesland een rol in jullie gezamenlijke werk?

Die invloed zie je natuurlijk het sterkste terug in Quarantaine, omdat dat boek een gruwelijk spoor trekt door heel Noord-Nederland. De finale van dat boek vond plaats in een ziekenhuis in Groningen, en die setting hebben we ook voor Fatale oplossing gebruikt. 

Friesland speelt niet echt een rol, maar ik denk dat wij als Noorderlingen (geboren in Friesland maar met Groningse wortels) wel te herkennen zijn, zowel op de pagina als in onze werkwijze en houding. We hebben in het Noorden nu eenmaal weinig geduld met bullshit, je moet het eerst maar eens laten zien. En zo zitten we zelf ook in elkaar. 

Corien heeft in ziekenhuizen gewerkt in Utrecht, Groningen, Drachten en Leeuwarden, maar dat we ons verhaal in het Noorden wilden laten plaatsvinden, daar waren we eigenlijk onmiddellijk wel uit. En de personages die je in ons boek tegenkomt passen daar goed bij. Mensen hier kunnen dingen soms lang in zich meedragen, zonder dat je ze daar over hoort, tot de grens bereikt is. En dan kan het raar lopen.

Spanningen in het genre

Hoe zorgen jullie ervoor dat medische precisie en spannende fictie hand in hand gaan zonder het tempo van het verhaal te vertragen of het te technisch te maken?

Dat is de grote uitdaging van elke schrijver die zijn research serieus neemt. Een realistische setting vergroot de suspension of disbelief enorm, maar al je kennis moet niet in de weg gaan zitten van de spanning. En dat is bij ons dan ook de stelregel: het verhaal is leidend. Als je dat verhaal spannender of rijker kunt maken met levensechte elementen uit de zorgpraktijk, dan is dat ideaal. Maar we gaan geen omwegen bedenken in het verhaal om een stokpaardje uit de zorg te kunnen opvoeren. 

Tegelijk hopen we dat een flink deel van de honderdduizenden zorgmedewerkers in Nederland bij het lezen van ons boek wel denkt: he, he, eindelijk een verhaal dat laat zien hoe het echt werkt achter de schermen van een ziekenhuis. En voor wie interesse heeft in de werking van het menselijk lichaam zijn er ook passages die – ook al zijn ze vooral spannend – je tegelijk iets wijzer maken. Medische precisie en spannende fictie kunnen hand in hand gaan, maar bij twijfel kiezen we altijd voor het verhaal.

Hoe zien jullie de ontwikkeling van Chris Griffioen als personage in de toekomst?

Chris Griffioen begint het boek als arts-assistente op de afdeling Chirurgie, en daar lijkt ook haar toekomst te liggen. Door alle gebeurtenissen in het boek wordt ze op een ander pad gezet, dat van een detective. Ze leest mensen goed, ziet verbanden en laat niet los. Daarin lijkt ze sterk op haar opa, die rechercheur is geweest. Deze opa is ook haar mentor (en de hoofdpersoon van een kort verhaal dat we binnenkort digitaal publiceren!). We kunnen er op dit moment nog niet te veel over zeggen, maar wat ons betreft staat Chris aan het einde van dit boek voor een grote vraag. Blijft ze in het ziekenhuis werken, of is er iets in haar ontwaakt wat haar in een andere richting drijft? 

Kortom, welke toekomst het wordt is nog onzeker, maar dat Chris Griffioen nog meer verhalen te vertellen heeft, dat is wel duidelijk!