De informant

• 20 december 2025
• Nederlandstalig
• Mads Bruynesteyn

De informant

• Serie

  N.v.t.

• Auteur(s)

  A.C. Porter

• Uitgeverij(en)

  Xander Uitgevers

• Jaar van uitgave

  2025

• Thrillzone score

  4
• Deel deze recensie

De jaren ’70 waren in Ierland, en vooral in Noord-Ierland, een roerige tijd. De IRA (Irish Republican Army) speelde een centrale en zeer gewelddadige rol in het conflict dat bekendstaat als The Troubles. De katholieke paramilitaire organisatie streefde naar één verenigd Ierland, zonder Brits (protestants) gezag in Noord-Ierland. Dit leidde tot vele heftige confrontaties, aanslagen, hinderlagen en beschietingen tussen het Britse leger en de IRA. Het kookpunt lag op 30 januari 1972, Bloody Sunday, toen Britse soldaten ongewapende katholieke demonstranten doodschoten in Derry. Hierbij kwamen 14 mensen om het leven. Het resulteerde in Internationale verontwaardiging, maar ook in een grote toestroom jonge katholieken naar de IRA. Pas in 1998 werd het Goede Vrijdagakkoord getekend, dat het einde van The Troubles betekende. Echter ontsproot er tegelijkertijd een afsplitsing van de IRA (de Real IRA) die doorging waar hun ‘voorgangers’ nu juist mee gestopt waren door toedoen van het getekende akkoord.

Arjan Alberts werkte eind jaren negentig op de Nederlandse ambassade in Dublin en maakte van dichtbij mee wat het Goede Vrijdagakkoord betekende. Onder het pseudoniem A.C. Porter maakte hij vorig jaar furore met zijn ‘debuut’ De erfgenamen, dat zich afspeelde in de Tweede Wereldoorlog, en in zijn tweede thriller De informant kiest hij voor een andere grote gebeurtenis uit de wereldgeschiedenis als setting. Opnieuw draait de plot om de werkelijke gebeurtenissen heen, en spelen bestaande personen een kleine rol, maar volgt het verhaal een eigen fictieve lijn.

Centraal staan Mary, een Nederlandse veearts met wortels in het protestantse Shankill, en de katholieke Seán, die zijn betrokkenheid bij de IRA zorgvuldig voor haar verborgen houdt. Wanneer hun ‘verboden’ liefde hen naar het Ierse platteland brengt, wordt Mary dagelijks geconfronteerd met de rauwe werkelijkheid van het boerenleven én met de spanningen die overal voelbaar zijn. Terwijl zij de modder van haar laarzen schraapt, balanceert Seán steeds riskanter op de scheidslijn tussen idealisme en geweld. Beiden dragen geheimen met zich mee die hun relatie op scherp zetten. Geheimen die uiteindelijk onvermijdelijk botsen.

De manier waarop Porter hun relatie verweeft met historische feiten (aanslagen, politieke intriges en de nasleep van Bloody Sunday) is knap gedaan. Hij schrijft vlot, beeldend en met een scherp oog voor karakterontwikkeling. De drijfveren van zowel Mary als Seán worden geloofwaardig neergezet, waardoor je als lezer gemakkelijk met beiden meeleeft.

Porter plaatst zijn personages midden in The Troubles, waarbij hij overtuigend laat zien dat niet alleen de IRA vuile handen maakte. De Britse overheid speelt een minstens zo geraffineerd machtsspel, waarbij informatie wordt gemanipuleerd en gebeurtenissen bewust in een ander daglicht worden gezet. Binnen de IRA zelf heersen net zo goed tegenstrijdige belangen; idealen botsen, loyaliteiten verschuiven en uiteindelijk scheurt de organisatie zelfs uiteen in een radicalere splintergroepering. Die gelaagdheid maakt De informant extra interessant: niets en niemand is uitsluitend slachtoffer of dader.

Halverwege maakt het verhaal een gedurfde tijdssprong en verschuift het perspectief naar een nieuw hoofdpersonage. Het is even schakelen, maar Porter weet precies hoe hij deze twist neerzet: losse eindjes krijgen betekenis, mysteries vallen op hun plek en onthullingen geven het eerdere verhaal een nieuwe lading. De constructie is slim opgezet en leidt naar een krachtig, filmisch slot dat nog lang blijft nazinderen.

Voor liefhebbers van faction is dit boek een schot in de roos. Porter zet de historische gebeurtenissen niet neer als decor, maar integreert ze subtiel in zijn plot. Bekende namen duiken af en toe op, maar nooit opdringerig; ze versterken slechts de authenticiteit van het verhaal. In die zin is een vergelijking te maken met Robert Harris en de Nederlandse Thomas Ross.

De informant is zodoende meer dan een thriller. Het is een verhalende pamflet dat een nieuwe blik werpt op een conflict dat decennialang heeft gewoed. Porter toont lef door zowel de IRA als de Britse overheid menselijk en manipulatief neer te zetten. De inzichten van Porter zijn enorm boeiend en geven veel stof tot nadenken. Zijn schijfstijl, research en sterke plot dragen daar aan bij. De informant is een gelaagd boek, vol spannende scènes, interessante feiten, nieuwsgierig makende speculaties en een lastige liefdesrelatie. IJzersterk!