Kernoorlog

• 07 april 2025
• Non-fictie
• Marinus van de Velde

Kernoorlog

• Serie

  N.v.t.

• Auteur(s)

  Annie Jacobsen

• Uitgeverij(en)

  Uitgeverij Prometheus

• Jaar van uitgave

  2024

• Thrillzone score

  5
• Deel deze recensie

Journalist Annie Jacobsen schreef een ‘wat-als’-boek dat leest als een technothriller. We hebben het over Kernoorlog: het scenario. Wil je vanavond gerust slapen? Dan moet je dit boek niet oppakken, want het houdt je na het lezen nog wel even bezig.

We weten al jaren dat de ‘grootmachten’ beschikken over afschuwwekkende hoeveelheden kernwapens. Dit hebben die landen om ervoor te zorgen dat de ander hen niet aanvalt; MAD (Mutual Assured Destruction). Maar wat gebeurt er als een land tóch de rode knop indrukt? Sovjetleider Nikita Chroesjtsjov was er ooit ijzingwekkend helder over: “de overlevenden zullen de doden benijden”.

Het gebeurt in Kernoorlog, een boek waarin Jacbosen fictief beschrijft wat er in de eerste 72 minuten na het indrukken van die rode knop gebeurt. En laten we duidelijk zijn; dat schrikt af.

In dit boek gaat de auteur uit van het scenario dat Noord-Korea -om onduidelijke redenen- een kernwapen lanceert. Het doelwit: Washington D.C.

Daarna gaat het snel. Amerika moet reageren en doet dat. Daardoor worden de andere kerngrootmachten ook meegesleept. 72 minuten later? Dan is er geen beschaving meer over.

Jacobsen deed jarenlang onderzoek voor het schrijven van Kernoorlog. Net als de titel is het boek sober geschreven. Door middel van interviews, literatuuronderzoek en andere manieren van informatie vergaren (“op het randje van wat legaal is”) weet ze gedetailleerd neer te zetten hoe zo’n oorlog zich ontvouwt. Wat in elk geval duidelijk is, is dat het heel kort duurt. Iets meer dan een uur dus.

Alles wat Jacobsen beschrijft, zou kunnen gebeuren. En dat zet te denken. Bijvoorbeeld dat Rusland vertrouwt op een systeem dat soms het verschil tussen de opkomende zon en een raket aan de horizon niet kan onderscheiden (en dat is dan een vroeg waarschuwingssysteem). Of dat de Amerikanen -om terug te slaan richting de Noord-Koreanen- hun raketten over Rusland móéten schieten. Dat is nogal een risico nemen, zo blijkt uit Kernoorlog. En waar de president van de V.S. ook niet om te benijden is, is dat hij/zij slechts 6 minuten heeft om te beslissen over het voortbestaan van de mensheid. Over een deadline gesproken.

We kunnen alvast verklappen dat het met de mensheid niet al te best afloopt in Kernoorlog, maar desondanks wil je het boek wel blijven lezen. Het is namelijk allemaal angstaanjagend fascinerend. Want hoe krijgt een land het in het hoofd om op het hoogtepunt van de kernwapenwedloop, gemiddeld 3.5 kernbom per dag te produceren? Het zijn slechts een paar weetjes in dit rijke document, want dat is Kernoorlog. 

Tegelijkertijd is het boek ook een pamflet tegen kernwapens en MAD. Jacobsen laat met deze ‘hypothetische non-fictie’ zien dat een ongeluk in een klein hoekje zit. En in het geval van een kernoorlog is dat een ongeluk met desastreuze gevolgen. Poeh.