Als er een 97-jarige man bruut wordt aangevallen, roept dat de nodige vragen op. Wie zou in vredesnaam de bijna eeuwoude Albert Kangasharju (oud-bankier) iets aan willen doen? Rechercheur Jari Paloviita en zijn team worden op de zaak gezet en dat is maar goed ook, want wanneer er een tweede poging in het ziekenhuis wordt gedaan om Kangasharju van het leven te beroven weet Paloviita dat nipt te voorkomen. Als er dan vlak na het incident nog een 90-jarige wordt aangevallen wordt de terechte conclusie al snel getrokken dat er meer aan de hand moet zijn.
Monddood is het derde deel van de Rivierdelta, een reeks Finse thrillers van de hand van Arttu Tuominen. Tuominen is een Finse milieu-inspecteur. De drie delen staan los van elkaar, omdat Paloviita en zijn team in elk deel echt een andere zaak moeten oplossen. Voor de nodige achtergrondkennis en de diepgang van de verhaallijnen is het wel fijn om de eerdere twee delen gelezen te hebben.
Wat mooi is aan de Rivierdelta-serie is dat het rauwe en eerlijke boeken zijn. Iedereen heeft wel een idyllisch beeld bij Scandinavië. Tuominen laat zien dat het in Finland ook niet per se prettig vertoeven is. Plaats van handeling is in alle delen Pori, tevens ook de woonplaats van de auteur.
In Monddood wordt de link al snel gemaakt met de Tweede Wereldoorlog. Er rust in Finland nog een taboe op het oorlogsverleden. Veel van wat de Finnen hebben meegemaakt wordt stilgehouden. De Vervolgoorlog zoals het in Finland wordt genoemd is namelijk nogal een lastige en precaire situatie. Finland was in een defensieve oorlog verwikkeld met de Sovjet-Unie en kreeg hulp van Nazi-Duitsland. Doel was voor Finland om de gebieden die het in de Winteroorlog (1939-1940) kwijtraakte aan de Sovjet Unie te heroveren. Om hier niet een volledige geschiedenisles te schrijven is het goed om te weten dat uiteindelijk ook Finland zich bij de geallieerden aansloot.
Tuominen durft het echter aan om de blik volledig te richten op de tijd dat Finland samenwerkte met de Duitsers. Paloviita en zijn team komen er namelijk achter dat de twee 90-plussers streden in de Winteroorlog. En dat niet alleen, de twee hebben mogelijk ook oorlogsmisdaden achter hun naam staan. Mag je daar dik 70 jaar na dato de mannen nog voor verantwoordelijk houden of niet? Dat is eigenlijk de hoofdvraag die Tuominen opwerkt. Gezien ze nooit berecht zijn nemen nu anderen het heft in eigen hand, mogelijk zelfs de Mossad (Israëls geheime dienst).
Ook Monddood is weer een sterke thriller waarin de personages goed zijn uitgediept. Alle leden van Paloviita's team dragen hun eigen verleden met zich mee. Tuominen beschrijft het en als lezer ben je dan in de positie daar een oordeel aan te geven. Tuominen heeft met de drie delen sowieso laten zien, (maatschappelijke) dilemma's op te kunnen werpen. Hij beantwoordt deze dilemma's niet, komt ook niet per se met de in boekenwereld normaal geachte goede afloop. Sterker nog; hij durft je als lezer met een onverzadigd gevoel op te zadelen. Je leest als lezer de laatste bladzijde met het idee, waar is de rest? Maar die rest, dat is aan jou als lezer. Topwerk.