Chris Ryan is zelf een SAS-veteraan. Voor wie het niet weet: SAS staat voor Special Air Service, de Britse militaire elite-eenheid. De eenheid werd opgericht in 1941 door David Stirling, waarover door Ben MacIntyre overigens een zeer lezenswaardig boek is opgetekend (en later een tv-serie is gemaakt). Alleen door een zeer zwaar selectietraject te doorlopen, kun je toetreden tot deze wereldberoemde eenheid.
Terug naar Ryan; samen met Andy McNab (ook geen onbekende in de actiethrillerwereld) was hij onderdeel van de legerpatrouille Bravo Two Zero, die in 1991 achter de Iraakse legerlinie werd gedropt, op jacht naar de Scud-raketten van Saddam Hoessein. Helaas werd de eenheid ontdekt; een aantal SAS-soldaten werd gedood, McNab werd gevangen genomen en Ryan ontsnapte door een eind door de woestijn naar Syrië te lopen.
Op z’n zachtst gezegd waren McNab en Ryan erna geen vrienden meer. Dat hij McNab in ’23 in een interview met ThrillZone een ugly bastard noemde, zegt genoeg, ook al was dat met een soort van glimlach. Dat interview met Chris Ryan lees je hier nog eens terug. In datzelfde interview vertelde hij meer over de boeken met Jamie ‘Geordie’ Carter in de hoofdrol. In Verstoten maakte de lezer kennis met deze SAS-militair. In Koud rood gaat de reeks verder.
In Koud rood moet Carter van de hogere legerleiding infiltreren in een corrupte SAS-eenheid. Hij is op een zijspoor gezet en alleen door deze opdracht aan te nemen, kan hij terug de actieve dienst in. Enkelen van hen lijken op duistere wijze veel geld te verdienen. Wanneer Carter op het spoor van deze corruptie komt, wordt hij bijna doodgeschoten. Geschrokken stuurt zijn commandant hem dan maar naar de Oekraïne, met als doel om een Oekraïense -zeer geliefde- generaal te beveiligen. Alsof dat geen risico’s met zich meebrengt voor 'Geordie'…
Laten we maar meteen met de deur in huis vallen. Koud rood is een van de beste actiethrillers van Ryan van de laatste jaren. De reden is simpel; Ryan weet de oorlog in de Oekraïne op rauwe wijze tot leven te brengen, alsof je het tv-journaal zelf meemaakt. Van burgerslachtoffers tot Russische infiltranten achter de linies; je voelt je als lezer nergens veilig. En dat begint al vanaf pagina één, wanneer de Oekraïense president in een dorpje een toespraak wil houden. Een Tsjetsjeense zelfmoordeenheid heeft zich letterlijk ingegraven, wacht al weken en slaat dan ineens toe. Actie tot-‘em-met, en je kunt niet anders dan op het puntje van je stoel belanden. Pas dan weet je; Ryan is dé absolute top in dit genre en dat komt onder andere doordat hij verrekte goed weet waar hij het over heeft.
Chris Ryan laat zien, naast de actie, meer kennis te hebben over de actuele situatie in de Oekraïne. Zo lijkt hij door de regels heen te beweren dat de SAS momenteel in dat land tegen de Russische vijand opereert. Daarnaast is hij eerlijk over het reilen en zeilen binnen de Britse elite-eenheid. Waar hij in Verstoten al kritiek uitte op de hogere legerleiding, laat hij in Koud rood zien dat er ook slechte elementen binnen de SAS werkzaam zijn. Corruptie ligt op de loer, helemaal bij invallen in landhuizen van steenrijke oligarchen. Het maakt dit boek alleen maar actueler.
Al met al is Ryan erin geslaagd met Koud rood een zeer actuele actiethriller te schrijven die lezer aan zich zal kluisteren. Kilo’s lood, liters bloed, én een heerlijk spannend verhaal. Wat wil je nog meer? Een actieheld die langer mee gaat? Ook daarmee tart de Brit de conventionele actiethrilleruitgangspunten, waarbij de held het er altijd zonder kleerscheuren vanaf brengt. Bij Ryan is niemand veilig weten we inmiddels. Wat we ook weten: Chris Ryan is dé top binnen het actiethrillergenre.
