De Italiaanse Danila Comastri Montanari (1948-2023) was een auteur van historische detectiveverhalen. Hier waak ik, verschenen in het Italiaans in 1993, is het eerste deel van een drieluik met senator Publius Aurelius Statius in de hoofdrol.
Het misdaadmysterie vindt plaats aan het meer van Avernus, in het jaar 44 na Christus. Publius Aurelius zet zijn speurneus op, wanneer kort na elkaar twee zoons van een vermogend koopman om het leven komen. Een slachtoffer ligt in de visvijver, een ander wordt aangetroffen in de volière in de tuin, waar een reiger staat te pikken in diens hoofdwond.
Bij de plaatselijke bevolking gaat het gerucht over een oude voorspelling, deze beweert dat drie kinderen zullen sterven. Een door vissen, een door vogels en een derde door insecten. Tot nu toe blijft alleen nog de jongste dochter van de zwaar getroffen koopman in leven. Hoe lang nog? Publius Aurelius stort zich op de zaak; hij gelooft immers niet in de beweringen van de bijgelovige mensen.
‘Het lot kon niet veranderd worden, zei iedereen. Maar stel dat iemand nou was begiftigd met zo’n ijzeren vastberadenheid, dat de wegen die het lot had bepaald, konden worden veranderd door middel van drie gruwelijke moorden?’
De proloog die alvast enige spanning oproept en ruim vijfendertig pagina’s in beslag neemt, klinkt hoopgevend. Als lezer merk je onmiddellijk dat hier een deskundige aan het werk is; iemand met een omvangrijke kennis van het oude Romeinse Rijk. Montanari kent de geschiedenis van Italië door en door, zo veel is duidelijk. Wat volgt is een traditionele misdaadroman, een echte ‘wie heeft het gedaan en waarom’, met een originele setting: Rome in de tijd van keizer Claudius. Met een veelzijdig protagonist als Publius Aurelius kun je alle kanten uit. De schrijver typeert hem als een ijdeltuit, een charmant en rustig man die niet afwijkt van zijn oorspronkelijk plan.
De andere figuren – het zijn er heel wat – krijgen lang niet allemaal een gezicht en/of een karaktertekening. De meeste personages blijven veeleer oppervlakkig. Achter in het boek, gespreid over zo’n dertig pagina’s, staan verhelderende lijsten van Griekse en Latijnse woorden, historische personages en plaatsnamen, alsook nog een aantal aanhangsels. Hier is geen gebrek aan informatie en interessante leerstof voor de geïnteresseerden. De ietwat zwakke plotuitwerking van het moordmysterie zet een domper op de feestvreugde.
Montanari hanteert een gedetailleerde stijl, waarbij ze complexe zinsconstructies en moeilijke woorden niet uit de weg gaat. Dit gaat, jammer genoeg, ten koste van het leesplezier. Ze probeert je alsnog te overtuigen met een dosis ironie hier en daar. Dit alles lijkt behoorlijk gekunsteld. De ontknoping is niet echt overtuigend. Hopelijk zijn de volgende, naar het Nederlands vertaalde delen (Zij die gaan sterven en Spaar de doden), meer aantrekkelijk. An sich is Hier waak ik een flink geschiedkundig gekruid detectiveverhaal, waarin senator Aurelius probeert de meubelen te redden.
