Zo nu en dan lees je een boek, die je daarna nog dagen bijblijft. Het gebeurt niet heel vaak, maar de boeken waarvan dit het geval is, weet je jaren erna nog wel te reproduceren.

Hervé Le Tellier is een Franse schrijver en taalkundige. In 2020 won hij met Anomalie de vermaarde Franse prijs Prix Goncourt. Het boek werd onlangs in het Nederlands uitgegeven door Xander Uitgevers, een uitgeverij die vaker auteurs uit de zuidelijker gelegen Europese landen uitbrengt. En met Anomalie schieten ze in de roos.

Ok, stel je dit voor. Een toestel van Air France landt niet één keer, maar twee keer in de Verenigde Staten. Niet gek, zou je zeggen. Het gaat immers om een lijnvlucht en die landen wel vaker op hetzelfde vliegveld. Maar in dit geval gaat het om exact hetzelfde exemplaar, met exact dezelfde bemanning en exacte dezelfde reizigers aan boord. Verschil; de ene landde in maart, de andere in juni.

De overheid staat voor een mysterie en besluit dat dit toestel daarom op een militair vliegveld moet landen. Zo gezegd, zo gedaan. En dan begint het oplossen van de vraag “hoe is dit in hemelsnaam mogelijk?” Dat ligt in handen van een multidisciplinair team van natuurkundigen, psychologen, militairen en medische mensen…

Bovenstaande klinkt misschien als een conventionele roman over tijdreizen, of misschien zelfs een beetje als een science fiction verhaal maar niets is minder waar. Le Tellier weet in een kleine 300 pagina’s een ware schat neer te zetten. Binnen de vrijheid die hij als auteur heeft, beweegt hij zich tussen verschillende genres en vertelstijlen.

Zo begint Anomalie als een stevige thriller, wanneer de lezer kennismaakt met Blake. Hij is een huurmoordenaar en in de paar bladzijden die Le Tellier de lezer als kennismaking gunt, legt hij al een paar mensen om. Maar daarna maakt de lezer kennis met andere personages, zoals een architect, zijn veel te jonge vrouw, een kind en andere personages en dan verdwijnt het thrillerelement naar de achtergrond. Wat is hier in hemelsnaam aan de hand? Weet de auteur niet vast te houden aan een ingeslagen weg? Nee, is het antwoord; deze auteur weet dondersgoed wat hij doet. Hij schiet van een thriller naar een psychologische roman en weer terug. En niet alleen qua genre, maar ook qua vertelstijl die erbij hoort.

De hoofdpersonen worden allemaal netjes aan de lezer voorgesteld. Elk in een eigen hoofdstuk, en de vraag is; is de hoofdpersoon dan degene die in juni landde, of in maart? Heerlijk verwarrend, maar dan expres gedaan. Het is weinig auteurs gegund zo te spelen met hun lezer. Over het algemeen willen auteurs dit namelijk niet, en gebeurt deze verwarring ongewild. Niet het geval bij Le Tellier dus.

De auteur heeft zichtbaar plezier gehad bij het schrijven, want naast bovenstaande trekt hij de lijn door. Zo geeft hij een inkijkje in mogelijke natuurkundige verklaringen voor deze gebeurtenis. Én laat hij zien hoe -wat minder slimme politici- met deze situatie omgaan. De Amerikaanse president doet wel erg veel denken aan de vorige…

Bovenstaande elementen zorgen voor een bizarre en geweldige leeservaring die de lezer echt nog wel even bij zal blijven. En dat komt mede door een van de mogelijke verklaringen van de gebeurtenis. Trek dit eens door in je eigen situatie, en je zult denken: “het zal toch niet…”. Tevens smijt Le Tellier er in de laatste twee pagina’s nog een climax tegenaan die de lezer omver zal blazen. Missie geslaagd: Anomalie is een van de beste boeken van 2021. Is het een roman, een thriller, of…het maakt niet uit, deze móét je simpelweg gelezen hebben. Mindblowing!