Schip der zielen is het derde deel in het familie-epos dat de ervaren Britse auteur Kate Mosse bouwt rondom de hugenoten-familie Joubert (later Reydon-Joubert). In Tijden van vuur maakten we kennis met Minou Joubert, toen een jonge vrouw middenin de hugenotenoorlog in Frankrijk. Zij speelde ook de voornaamste rol in Stad van tranen, het tweede boek, dat zich focuste rondom de beruchte Bartholomeusnacht. De vrijgevochten en ietwat ondoorzichtige dochter van Minou, genaamd Marta, werd eveneens geïntroduceerd. Louise Reydon-Joubert is de jongste telg van het gezin en heeft de protagonistenrol overgenomen van haar moeder Marta en overgrootmoeder Minou.
Let op: in onderstaande samenvatting kunnen spoilers uit de eerdere delen voorkomen.
Nadat haar beide ouders – Marta en de crimineel Louis Vidal – zijn vermoord, groeit Louise op bij haar grootouders in Amsterdam. Wanneer ze de leeftijd van vijfentwintig bereikt, erft ze een groot geldbedrag/landgoed van haar vader, en staat ze vrij in haar doen en laten. Al van jongs af aan is Louise gefascineerd door de scheepvaart; ze bezoekt regelmatig de haven en aanschouwt daar de binnenkomende en vertrekkende schepen, de hardwerkende mannen en het drukke rumoer die er heerst. Maar zoals ze als klein meisje al heeft geleerd: ‘meisjes kunnen niet varen, en behoren toe aan het land.’
Het weerhoudt Louise er niet van om haar droom na te jagen, en via haar oudtante Alis en haar partner Cornelia van Raay, wordt ze eigenaar van het koopvaardijschip ‘De Oude Maen’. Op een reis naar Las Palmas de Gran Canaria sterft de mannelijke kapitein en neemt Louise de leiding van het schip over. Inmiddels weet de bemanning van haar ware (vrouwelijke) identiteit en heeft dat geaccepteerd. Het is precies dát moment dat Louises droom in vervulling gaat.
Het gezegde dat vrouwen op een schip ongeluk brengen, en de bovengenoemde vrouwonvriendelijke uitspraken behoren tot de orde van de dag in de haven. Wat dat betreft legt Kate Mosse perfect de link naar onze huidige maatschappij. Hoewel het destijds een stuk gevoeliger lag, waren er ook toen strijdbare vrouwen die vochten om een gelijkwaardige plek in de samenleving. Dat Louise commandant wordt op haar eigen schip heeft ze te danken aan haar moed en doorzettingsvermogen. Mosse heeft met haar nieuwe protagonist een vrouw gecreëerd waar iedere vrouw (en wellicht ook man) zich in zou willen herkennen. “Zijn wie je wilt zijn” is sowieso een belangrijk thema in dit derde boek, want een grote rol in het boek is weggelegd voor Gilles Barenton, een meisje dat door de dood van haar tweelingbroer gedwongen wordt zijn identiteit aan te nemen en dus het leven leidt van een man. Gilles en Louise krijgen per toeval een band met elkaar, en Louise besluit hem als bemanning mee te nemen op reis. Er ontstaat iets moois tussen de twee hoofdpersonages, en deze ontwapende liefde weet Mosse op een prachtige wijze in het verhaal te weven. Knap gedaan!
Waar het eerste deel van het verhaal wordt gebruikt om het verhaal van Minou en Piet af te ronden, schiet het vanaf een kwart van het boek in een stroomversnelling. Letterlijk, want zodra de gebeurtenissen zich op volle zee afspelen, neemt het tempo in het verhaal toe en worden we als lezer meegesleurd in een draaikolk van historische gebeurtenissen. De zware omstandigheden tijdens een storm op zee, piratengevechten, wraak, interne strubbelingen bij de bemanning en verstrengelde belangen; het zit er allemaal in. Het geheel speelt zich af in de hoogtijdagen van de VOC, en naast dat Nederland dus een grote speler op de kaart is, lezen we ook over de narigheden die deze tijd kende. Slavenhandel was een lucratieve business, en allerlei gruwelijke ziektes gingen rond op schepen. Piraten profiteerden van de chaos op zee, en kaapten schepen vol handel en goud, en verkochten de mannen aan slavenhandelaren.
Op De Oude Maen krijgen ze ook met de meeste van deze zaken te maken, maar de dappere Louise weerstaat deze stormen vol trots en strijdbaarheid. En dat blijft niet zonder gevolgen, want ze maakt zich daardoor schuldig aan allerlei overtredingen. Ze wordt gezocht door de rechterlijke inquisitie, en dus vlucht ze, en brengt ze haar tijd voornamelijk op zee door. Middels slimme trucs en gehaaide ingevingen worden Louise en haar bemanning de schrik van elke zeerover, en luidt hun bijnaam al snel: het spookschip van de oceaan.
Net als de voorgaande delen is ook Schip der zielen een briljante geschiedschrijving met, naast liefde en historie, een kleine portie spanning en suspense. Maar bovenal weet Kate Mosse te overtuigen met haar unieke sfeerbeschrijving en de leerzame plot. Als een Franse chasson neemt ze de lezer mee en vertelt ze het verhaal van Louise Joubert-Reydon. Mosse schrijft zangerig, fleurig, zwierig en aanstekelijk, en zuigt de lezers haar lied binnen, waar ze hen deelgenoot maakt van de rijke historie. Schip der zielen is precies wat een historische roman moet zijn; leerzaam, intrigerend, verbazend en talrijk, dus stap aan boord en geniet van dit boeiende verhaal!