Lisa Bjurwald (1978) is een Zweedse prijswinnende journaliste, schrijfster, lector en expert op het gebied van xenofobie en rechts-extremisme. Haar boeken zijn in verschillende landen vertaald. Samen met collega-auteur Stieg Larsson (ja ja, die!) werkte ze bij het prestigieuze tijdschrift Svartvitt med Expo. De Zweedse bestseller Tot as is haar eerste thriller in de Rebecka Born-serie.

Tot as speelt zich af in het Zweedse Stockholm en Värmland. Agente Rebecca Born is gevraagd om lid te worden van een elite-eenheid binnen de politie die zich richt op het bestrijden van terrorisme en georganiseerde misdaad. Een baan waar ze al jaren op hoopte. Haar eerste zaak brengt haar naar Värmland. Bij de Klarälven-rivier zijn twee vrouwen gruwelijk verminkt en verbrand aangetroffen. Aan Rebecca Born de taak om uit te zoeken wie hierachter zit en waarom deze vrouwen zo gruwelijk aan hun einde zijn gekomen. Ondertussen gaat er een enorme dreiging uit van Värmland, een die ze nog niet eerder is tegengekomen. Een dreiging die haar oorsprong vindt in eeuwenoude rituelen. Rebecka stuit op criminele netwerken waaronder vrouwenhandel en uitbuiting van vluchtelingen, en op onwillige collega’s die haar tegenwerken. Naarmate het onderzoek vordert, ontdekt Rebecka een onheilspellend verband tussen het landhuis en haar eigen verleden…

Tot as is een zeer actuele thriller, gebaseerd op diepte-interviews met Nigeriaanse slachtoffers van trafficking en bestaande Europese zaken en politieonderzoeken. Hiertoe had auteur Lisa Bjurland, de haar sporen heeft verdiend in de onderzoeksjournalistiek, exclusief toegang. Het resultaat is een lugubere Scandinavische thriller die niet bestemd is voor tere zieltjes. Bjurwald beschrijft gruwelijke details in dit eerste deel van de Rebecka Born thrillers. In het nawoord beschrijft ze dat veel cruciale gedeelten van het boek direct uit de werkelijkheid zijn gehaald.

‘Het Nigeriaanse meisje schrijft in haar dagboek dat een van de bewoonsters acht maanden zwanger was toen ze het kind met een kleerhanger uit haar hebben gesneden en het gewurgd hebben. Het is onvoorstelbaar dat die vrouw het zelf heeft overleefd.’

Rebecka’s maag draaide om toen ze de getuigenis met de anderen deelde. En dan nu, de genadeslag.

‘Diezelfde avond dwongen ze haar om weer klanten te ontvangen, terwijl er nog steeds bloed uit haar stroomde.’

Bjurwald vertelt in korte hoofdstukken haar verhaal. Ze wisselt constant van tijd en plaats en verschillende verhaallijnen lopen door elkaar heen. Opletten geblazen dus! Zoals in veel Scandinavische thrillers duurt het even voordat het verhaal op gang komt, maar dan heb je ook wat. Naarmate je verder leest word je gegrepen door de vele gebeurtenissen en laat het verhaal je niet meer los. Er wordt hoofdzakelijk verteld vanuit het perspectief van Rebecka, maar af en toe gebruikt Bjurwald een ander personage om een andere kant van het verhaal te belichten.

Een minpuntje zijn de karakters. De schrijfster had wat meer aandacht mogen besteden aan het uitdiepen van haar personages. Vooral de hoofdpersoon Rebecka wordt nauwelijks belicht, we komen weinig over haar te weten. Jammer, omdat ze toch de hoofdpersoon is in een opeenvolgende reeks. De andere personages krijgen helaas ook weinig diepgang. Wellicht dat Bjurwald hiermee op de proppen komt in de volgende thrillers in deze serie.

Tijdens het lezen merk je overigens steeds dat Lisa Bjurwald veel kennis over dit onderwerp heeft. Ze heeft dan ook een zeer goede realistische thriller geschreven.

Tot as is het eerste deel in de Rebecka Born-serie en een mustread voor liefhebbers van Scandinavische thrillers!