Recensie Istvan:
"Met Black Heart weeft Mike Nicol alle draadjes die nog open stonden tot een weerbarstig en gewelddadig einde [...]" *****

Kaapstad
Ligging: 33 5 31 S 18 25 26 E
Inwonertal: 3740026 (volgens officiële opgave in 2015)
Raciale samenstelling: 38,6% zwart, 42,4% kleurling, 1,4% Indisch/Aziatisch, 15,7% blank
Misdaadcijfers (2015): 2451 moorden (65,63/100000 inwoners)

In deze roerige, bonte en criminele stad met haar vele onofficiële en ongetelde inwoners komen politie en andere officiële handhavingsinstanties ogen en oren, maar vooral handen en wapens tekort om alle misdaad aan te pakken en haar inwoners afdoende te beschermen. Het is dan ook geen wonder dat de beveiligingsbedrijfjes als paddenstoelen uit de grond schieten. Natuurlijk kunnen de diensten van deze bedrijfjes vooral betaald worden door degenen die over voldoende geld beschikken. Daar zitten ook misdadigers tussen die de stad zelf onveilig maken. Sommige bedrijfjes nemen het met de zuiverheid van hun clientèle echter niet zo nauw en kunnen het geld goed gebruiken. Een van die bedrijfjes is Complete Security van Mace Bishop en Pylon Buso. Beide mannen zijn zelf bepaald niet brandschoon en hebben een gewelddadig verleden als wapenhandelaren. Eén van hun 'slachtoffers' uit die tijd is Sheemina February, die een diepgewortelde haat heeft ontwikkeld tegen met name Mace en geen enkel middel schuwt om wraak te nemen.

De meeste mensen zullen boeken uit Zuid Afrika vooral associëren met schrijvers als John Maxwell Coetzee en Deon Meyer. Zuid Afrika levert de laatste jaren echter veel meer schrijvers af die meer dan de moeite waard zijn om te lezen. Lauren Beukes, Sarah Lotz en niet in de laatste plaats Mike Nicol (1951), die met zijn Kaapstad-trilogie (Payback, Killer Country en Black Heart) een gedenkwaardige misdaadreeks heeft geproduceerd met enkele memorabele personages en een ronduit iconische slechterik. Het is een trilogie die literair gezien tot de haute cuisine van het misdaadgenre mag worden gerekend en waarvan de drie gangen vanwege de ingewikkelde en intrigerende mix van ingrediënten door de liefhebber als een smaakexplosie zal worden gesavoureerd.

Net als in de voorgaande delen Payback en Killer Country trekt er in Black Heart weer een bonte stoet aan personages voorbij. Sheemina als de duivelse advocate met contacten in zowel de regering als met de Zuid-Afrikaanse maffia spant de kroon, maar er zijn weer heel wat andere kleurrijke en buitenissige personages die extra kruiden toevoegen aan het geheel. Zo zijn er twee premiejagers die in opdracht van het Internationaal Strafhof in Den Haag op een oorlogsmisdadiger 'slash' scrupuleuze wetenschapper jagen, waaronder een cigarillo rokende Zweed die elke heuvel van boven de 200 meter al als een berg beschouwt, een schimmige man van de Zuid-Afrikaanse geheime dienst die alle verwikkelingen 'erg spannend' vindt, een man die biologische wapens heeft ontworpen en nu in een hummer rondrijdt en een valse en overal pissende chihuahua als grootste liefde in zijn leven heeft, en zo voort.

De typische snelle schrijfstijl van Mike Nicol is bovendien ook weer van meet af aan aanwezig. De dialogen zijn zo scherp als een scheermes en vormen - hoewel minder dominant aanwezig dan in de vorige twee delen - weer de aanjager voor het verhaal. Net als de typetjes zouden de dialogen uit een film van Tarantino kunnen komen en het is duidelijk dat hij zich door deze filmmaker heeft laten inspireren. Mike Nicol heeft er echter wel heel erg nadrukkelijk zijn eigen Zuid-Afrikaanse footprint op gezet. Het verhaal zou zich nergens anders dan in Zuid Afrika en meer specifiek in Kaapstad af kunnen spelen. Mike Nicol maakt de couleur locale, het levensritme, de taal, de sloppenwijken en de maatschappelijke ongelijkheid tot een intrinsieke waarde en onlosmakelijk onderdeel van de trilogie. Juist die verwevenheid geeft een enorme meerwaarde aan zijn romans.

Hoewel Zuid Afrika een door gewelddadige en door testosteron voortgedreven mannenmaatschappij is, valt op hoe allesbepalend en belangrijk de vrouwen in de Kaapstadtrilogie zijn. Sheemina trekt constant aan alle touwtjes, Treasure, de vrouw van Pylon heeft aan een enkel woord genoeg om haar man tot een schoothondje te reduceren en dan is er ook nog Christa, de puberende en weerspannige dochter van Mace, die net als haar vader met veel onverwerkt verdriet rondloopt en haar vader regelmatig tot wanhoop drijft. Verder valt ook weer op hoeveel gebreken Mace en Pylon vertonen, hoe kwetsbaar ze zijn en hoe willekeurig de gebeurtenissen zich rondom hen voltrekken zonder dat ze er daadwerkelijk veel invloed op uit kunnen oefenen. Deze factoren zorgen samen met de constant aanwezige gewelddadigheid, waaronder de Zuid Afrikaanse maatschappij gebukt gaat voor een niet aflatende spanning in Black Heart en in de rest van de trilogie.

Met Black Heart weeft Mike Nicol alle draadjes die nog open stonden tot een weerbarstig en gewelddadig einde, waarbij uiteindelijk toch ook voorzichtige hoop gloort. Het past in dat opzicht mooi bij de huidige staat waarin Zuid Afrika zich bevindt.

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Recensie Mads:
"Black Heart is een meer dan waardige afsluiter van een geniale trilogie" *****

De Zuid-Afrikaanse zon en het natuurrijke landschap zijn voor veel mensen reden om een vlucht te boeken naar het land van de Bafana Bafana (= de jongens). Echter kent het land ook een keerzijde, want criminaliteit en geweld zijn minder prettige aspecten die daar aanwezig zijn. Vooral in de grote steden Johannesburg en Kaapstad viert de misdaad hoogtij. Voor toeristen (en bewoners) een ramp, voor thrillerauteurs voer voor hun schrijfsels. Deon Meyer is de bekendste en tevens de eerste die met zijn boeken een succesvolle oversteek naar Europa heeft gemaakt. Met 13 uur zette hij zichzelf op de kaart. Na hem volgden o.a. Lauren Beukes, Karin Brynard en Margie Orford. En Mike Nicol…

Al dan niet liftend op het succes van Deon Meyer had Mike Nicol ook op eigen houtje de weg naar buitenlands succes kunnen maken. Met de eerste twee delen uit de Kaapstad-trilogie, Payback en Killer Country, bewees de vooraanstaande journalist zijn klasse als thrillerschrijver. Hij onderscheidt zich in stijl van schrijven en het creëren van bijzondere personages. Het derde boek was dan ook iets om naar uit te kijken. De hooggespannen verwachtingen maakt Nicol volledig waar. Black Heart is een lovenswaardige afsluiter.

Uiteraard stappen we weer in het leven van de voormalige wapensmokkelaars Mace Bishop en Pylon Buso, die in de vorige delen al het nodige te verduren hebben gehad. Hun strijd met de duivelse advocate Sheemina February duurt nog altijd voort en zorgt ook in Black Heart weer voor de nodige problemen. Ze is een slinkse dame, die slim anderen voor haar karretje spant om zo dichter bij haar doel te komen. Niet tè dichtbij, want de genadeklap wilt ze zelf uitdelen. Haar doel is ditmaal de onvermijdelijke confrontatie met Mace Bishop, want nog altijd zint ze op wraak door een gebeurtenis uit het verleden. Sluw en doordacht gebruikt ze personen om Mace aan het wankelen te brengen. De opbouw ernaartoe is geweldig, spannend en ingenieus. De uiteindelijke slotscene geeft een climax van jewelste. Alles waar je op hebt gehoopt, gebeurt, misschien nog wel heftiger dan verwacht.

Verder worden de twee mannen - die met hun bedrijf Complete Security rijkelui beschermen en beveiligen - ingehuurd door het echtpaar Dinsmor. Zij zijn in Zuid-Afrika om de mogelijkheden voor het investeren in casino’s te bespreken. Een situatie dat andere investeerders tegen het zere been kan stoten. Het heersende gevaar voor het echtpaar behoeft bewaking, maar ondanks de aanwezigheid van Mace en Pylon weten gewapende mannen mevrouw Dinsmor te ontvoeren. Pylon raakt bij deze schermutselingen gewond en vanaf dat moment staat Mace er grotendeels alleen voor. Wanneer ze ook nog een zaak van een omstreden wapendealer in de schoot krijgen geworpen, neemt de drukte toe. Dat uit zich in stressvolle spanning, haastige spoed en weinig tijd voor het gezinsleven, net nu dat zo nodig is. Bovendien spelen deze gebeurtenissen Sheemina February in de kaart, aangezien zij ongemerkt haar plannen kan voorbereiden…

Het zijn opnieuw de tekenende personages in Black Heart die het verhaal haar unieke kleuren geven. Naast de vaste personages als Sheemina, Mace, Pylon, Maces’ dochter Christa, Pylons strenge echtgenote Treasure en de bloedmooie assistent Tami, die allen al vertrouwd aanvoelen, schotelt Nicol ons opnieuw een aantal sublieme bij personages voor. Zo ontmoeten we een extraordinaire wapenhandelaar, die met ellenlange, ongemakkelijke stiltes zijn toehoorders probeert te intimideren, maar zelf wel liefkozend met een chihuahua op schoot zit. Of wat te denken van het duo premiejagers, een grote Zweed en een stugge Duitser, die voor een beloning alles doen om een oorlogsmisdadiger op te sporen. Over werkelijk iedereen heeft Nicol nagedacht, het past allemaal perfect en het geeft een filmische schwung aan zijn boeken.

Mike Nicol zou je dan ook de Zuid-Afrikaanse Quinten Tarantino kunnen noemen. Het is een gedurfde uitspraak, maar de boeken van Nicol doen denken aan de eigenwijze, doch briljante grootmeester uit de filmindustrie. Scherpe dialogen, doorspekt met humor, gesproken door sterke personages. Een staccato schrijfwijze, zonder poeha, maar straight-to-the-point, dat een gewelddadige, doch sublieme plot vertelt. De grandioze finale maakt het vervolgens af, laat je overdonderd achter en laat toch een sprankje hoop achter.

Black Heart is een meer dan waardige afsluiter van een geniale trilogie. Al het goede uit de vorige twee delen komt weer terug, in iets mindere mate misschien, maar als slotstuk van een iconisch drieluik is dit zonder twijfel een mustread.