Susanne Jansson (1972-2019) was een Zweedse journalist en schrijver. Ze werkte in Göteborg en New York. Het offerveen was haar debuutthriller, die in 2017 uitkwam. Winterwater is haar tweede thriller, die ze op haar ziekbed afmaakte en die postuum werd uitgegeven. Op de voorkant van het boek staat een onderwaterfoto. Tussen de lijnen van de mosselkwekerij en de titelletters van het boek door zie je iemand onder water zwemmen. Het motto van Rumi geeft al iets weer van de sfeer uit het boek: ‘Don’t wait any longer. Dive in the ocean, leave and let the sea be you.’

Jansson neemt je in dit boek mee naar een afgelegen Zweeds eiland. Er is daar een kleine gemeenschap, waar de mensen veelal in afzondering leven. De zee, het water, speelt een mysterieuze rol in het leven van deze mensen. Ze zorgt voor inkomsten (toerisme en mosselkwekerijen), maar ook vinden er wel eens ongelukken plaats. Op dezelfde datum in januari herhaalt het noodlot zich…

Martin woont met zijn vrouw Alexandra en hun beide kinderen op het eiland. Ze leven er in het huis van zijn ouders, waar Martin een mosselkwekerij is gestart. Er wordt veel beschreven over hoe Martin in het leven staat, waar hij over nadenkt en wat hij doet. Daar is al in voelbaar dat de zee hem raakt. Als kind kwam hij in dit, toen nog vakantiehuis, met zijn ouders en voelde de roep van de zee. Op een dag in januari is Alexandra met hun baby Nellie een paar dagen weg. Martin is samen met de driejarige Adam. De paniek slaat toe als na een onbewaakt ogenblik Adam verdwenen blijkt te zijn en zijn emmertje in zee gevonden wordt. Susanne beschrijft dit zo, dat je de angst als lezer ook voelt.

Dan leer je Maya kennen, zij is fotografe, doet opdrachten voor zowel voor de politie en als kunstenaar. Sinds enkele maanden verblijft zij op Orust om te werken aan een fotoproject rond het water. Samen met Bäcke (een eilandbewoner) gaat ze regelmatig de zee voor op, om ook op het water foto’s te kunnen maken. Maya leer je goed kennen doordat ook haar gedachtes uitvoerig beschreven worden. Wat zij ziet, maar ook wat dit bij haar oproept. Als Maya en Bäcke bij vrienden zijn horen ze van de vermissing en gaan met hen mee naar Martin voor hulp. Maya gaat op onderzoek uit in de kamer van Adam:

‘Adam, dacht ze en ze zag het kleine, blonde jongetje met de ronde wangen dat ze op de foto’s had gezien voor zich. Adam, Adam. Waar ben je gebleven? Maya liep Adams kamer weer in en nam een van de foto’s mee. Misschien dat de politie die nodig had als ze de zoektocht aan land zouden voortzetten.’ Dan loopt ze naar de zee en kijkt naar de golven. ‘Wat was het makkelijk voor de zee, dacht ze. Er verdween er een, er kwam weer een nieuwe, en dat was dan dat.’

Martin raakt in een zware depressie en trekt zich in zichzelf terug, vanwege zijn schuldgevoel. Maya is een van de weinige mensen die wel contact met hem onderhoudt en hem regelmatig blijft bezoeken. Bij toeval ontdekt Martin een logboek waar de geschiedenis van zijn huis in staat. Er blijken met tientallen jaren ertussen meerdere ongevallen in de zee te hebben plaatsgevonden, steeds op dezelfde datum als ook de verdwijning van Adam was. Martin gaat op onderzoek uit. Op een indringende manier wordt beschreven wat hij ontdekt, maar ook steeds weer de roep die hij voelt vanuit de zee om zich bij zijn mogelijk verdronken zoon te voegen.

‘Hij moest eigenlijk blijven staan en kiezen, maar toch liep hij gewoon verder en nu rende hij omdat er iets achter hem aan zat, iets lokte hem; nu was hij er, bij het water, hij waadde erin, liet zich erin zakken en zich omringen door al het zoute en koude vocht, hij voelde zich plotseling geweldig, alsof hij de zee droeg met zijn lichaam, vervuld van het inzicht hoe onze cellen het zout nog met zich meedragen als een onuitwisbare herinnering aan onze biologische oorsprong.’

Vanuit deze beklemmende situatie, die je als lezer raakt, omdat je inmiddels met Martin meeleeft, wordt de sfeer in Winterwater naar het einde van het boek toe grimmiger. Zowel Maya als Martin ontdekken dingen die maken dat ze blijven zoeken naar Adam. Daarbij komen ze in bijzondere situaties terecht, die spannend beschreven worden:

‘Ik hoop dat hij niet ziet dat het licht hier aan is, dacht ze. Ze hield haar adem in. Hij bevond zich nog geen meter bij haar vandaan, aan de andere kant. Ga weg, dacht ze. Ga gewoon weer naar boven. Dat deed hij niet. Hij draaide de sleutel om in het slot.’

De spannende ontknoping van het verhaal verbindt het mysterie van de zee mooi met de spanning die is opgebouwd rond de vele ongelukken op 11 januari. Winterwater is daarmee een boek wat je raakt. De lezer leeft al snel mee met Martin, Maya en de eilandbewoners die je leert kennen. Zeker als het naar het eind toe steeds spannender wordt, wil je het liefste door blijven lezen tot je weet hoe het zit. En dat is waarom je een thriller als deze leest!