In 2020 kwam De dans van de Tulpen uit. Dit was het eerste in het Nederlands vertaalde verhaal van de Baskische auteur Ibon Martin. Daarvoor waren er al vier thrillers van zijn hand in Spanje zeer goed verkocht. Wat ons destijds opviel aan het boek waren de prachtige beschrijvingen van het Baskische landschap. En dat is logisch, want Martin begon ooit met het schrijven van reisverhalen en dat deed hij niet onverdienstelijk.

Deze beschrijvingen van het landschap heeft Ibon Martin keurig doorgetrokken in zijn tweede boek, Het uur van de meeuwen. Maar er is zoveel meer te zien en te genieten in zijn boeken. Wat vooral opvallend is in zijn nieuwste boek is het aanroeren van een sociaal dilemma. Hij neemt als uitgangspunt voor dit boek het diepgewortelde conservatisme van de Basken jegens de positie van de vrouw. En juist dit geeft het verhaal een gelaagdheid mee. Er is een constante dreiging van ontsporing in het boek. Daarnaast weet Martin het dilemma zo te beschrijven dat je als lezer bijna gedwongen wordt om een kant te kiezen. Hij weet dit zo te verpakken dat zijn eigen mening in deze niet richtinggevend is.

Waarover gaat Het uur van de meeuwen? In Hondarribia, een kleurrijk vissersdorpje op de grens tussen Spanje en Frankrijk, vindt een op het oog vrolijk festival plaats. Midden in de traditionele optocht wordt een vrouw vermoord en de dader weet in de ontstane chaos te ontsnappen. Inspecteur Ana Cestero en haar speciale eenheid krijgen de opdracht om de meedogenloze moordenaar op te sporen, want deze is zeker niet van plan om te stoppen.

Een zenuwslopende zoektocht langs uitgestrekte vlaktes, wijngaarden en verlaten fabrieken volgt. Ana moet echter al snel concluderen dat de zaak veel groter is als dat ze ooit had kunnen vermoeden. En ze zullen snel moeten ingrijpen voordat er meer slachtoffers vallen.

Het uur van de meeuwen bestaat uit twee hoofdlijnen. De moordzaken waarmee Cestero aan de slag gaat en een camino van haar leidinggevende. Dit laatste lijkt niet geheel in het verhaal te passen, maar aan het einde van het boek maakt Martin dit helemaal goed.

Martin is naast een meester in het beschrijven van zijn Baskenland, ook iemand die zijn personages tot leven brengt. Hij weet zijn personages heel levendig te beschrijven en die worden daardoor bijna tastbaar voor de lezers. Hij weet van met name de combinatie Ana en haar partner Julia een geloofwaardig duo te maken.  Voor een nog betere inleving in de personages is het lezen van De dans van de tulpen aan te raden.

Er wordt in de hoofdstukken gebruik gemaakt van een beproefd systeem. Korte hoofdstukken met een opleving aan het einde, waardoor de nieuwgierigheid van de lezer blijft. Martin weet perfect de spanning in het boek op te bouwen naar een verrassend en prachtig beschreven climax.

Doordat Ibon Martin het probleem van de gelijkheid van vrouwenrechten aanstipt, brengt hij zijn hoofdpersonage in verlegenheid. Zij moet regelmatig een keuze maken in haar gevoel van rechtvaardigheid. Dit is eigenlijk waar hij het beste in is geslaagd. Zeker als Ana persoonlijk betrokken raakt, worden de keuzes steeds moeilijker, maar Martin weet dit uitermate goed te omschrijven.

Het uur van de meeuwen is geen boek wat men even snel doorleest. In sommige bijna achteloze zinnen kunnen vitale aanwijzingen zitten. Daardoor houdt Martin zijn lezer constant alert, want anders dreigt hij of zij de draad in het verhaal te verliezen. Om dat meer dan vierhonderd bladzijden te kunnen doen, dan heb je een prachtig boek afgeleverd. En dat is het ook. Het uur van de meeuwen is een boek geworden wat een sociaal probleem weet te verwerken in een thriller, zonder dat dit thema verlammend over het verhaal ligt. Sterker nog, Martin weet dit gegeven subtiel in zijn verhaal te verwerken en dit als smeermiddel te gebruiken.

De Baskische auteur maakt enorme indruk met dit boek. We kunnen van Martin nog veel meer moois uit het zuiden verwachten!