Skip to main content
Image
dodelijke gelijkenis gauke andriesse thriller thrillzone recensie.jpg
Serie Leo Boorman
Auteur(s) Gauke Andriesse
Uitgeverij(en) Volt
Publication year
Thrillzone score
4
Review date 15 May 2024
Categories Nederlandstalig
Share this review

Gauke Andriesse (1959) werd geboren in Bloemendaal. Hij werkte tien jaar als ontwikkelingseconoom in het Andesgebergte van Ecuador. Andriesse schreef onder zijn eigen naam een vijfdelige boekenreeks met privédetective Jager Havix in de hoofdrol. In 2011 sleepte hij met het vierde deel, De handen van Kalman Teller, een Gouden Strop in de wacht. Onder het pseudoniem Felix Weber bracht Andriesse nog eens twee boeken uit. In 2017 slaagde hij er met zijn debuutthriller Tot stof opnieuw in om de prestigieuze literatuurprijs op zijn naam te schrijven. Na negen jaar niet onder zijn ware identiteit te hebben geschreven staat de naam Gauke Andriesse weer als vanouds op de cover van zijn nieuwste thriller Dodelijke gelijkenis.

In Dodelijke gelijkenis reist de lezer terug naar het Amerika van de jaren 60. Wanneer een van de artsen van het Maryland Asylum for the Insane zwaar verminkt wordt aangetroffen in zijn eigen operatiezaal blijkt er al snel iets bijzonders aan de hand te zijn. De arts is het slachtoffer geworden van een opzettelijk verkeerd uitgevoerde lobotomie, een chirurgische operatie waarbij de verbinding van het voorhoofdsgedeelte van de hersenen en de rest van de hersenen en het zenuwstelsel door een insnijding bijna geheel wordt verbroken. Het opmerkelijke is dat de arts de controversiële ingreep ontelbare keren zelf heeft uitgevoerd bij zijn patiënten in de wetenschap hen te genezen van hun psychische klachten. Wanneer de dader zijn boodschap extra kracht bijzet door de hoofdzuster van diezelfde psychiatrische instelling van het leven te beroven, verschijnt rechercheur Leo Boorman ten tonele. De wraakzuchtige seriemoordenaar heeft zijn punt nog lang niet gemaakt en verruimt daarbij steeds het speelveld. Kan Boorman de dader stoppen voordat het te laat is?

Dodelijke gelijkenis speelt zich af in Baltimore tegen de achtergrond van de Vietnamoorlog en is het eerste deel in de Leo Boorman-trilogie. Het sfeerbeeld dat Andriesse schetst van de sombere, grauwe industrie- en havenstad met zijn bedompte stripclubs, Chinese wasserettes, Mexicaanse cafés en de vuile, naar rottend vlees stinkende havens door de nabijgelegen slachthuizen komt bij de lezer meteen binnen.

Andriesse heeft gekozen voor een ongepolijste en robuuste thriller, wat ook perfect past bij hoofdpersonage Leo Boorman. De eigenzinnige, onbehouwen rechercheur met een sterk rechtvaardigheidsgevoel heeft het hart op de juiste plek. Boorman is een veteraan die zelf heeft gevochten in de Eerste Wereldoorlog. Wanneer in het begin van het boek een man geen respect betuigt voor een rouwstoet die tientallen omgekomen Amerikaanse soldaten vervoert, komt het heetgebakerde karakter van Boorman voor het eerst duidelijk bovendrijven. Door zijn ongeremdheid botst hij regelmatig met zijn leidinggevende hoofdinspecteur Bullard. De twee hebben gedurende het boek regelmatig een aanvaring met elkaar, waardoor Boorman steeds meer in een underdogpositie wordt gedrongen. Dit zorgt voor een interessante dynamiek.

Dat Andriesse met Dodelijke gelijkenis ook de donkere randjes en schaduwkant durft op te zoeken, wordt niet alleen duidelijk in de manier waarop hij de moorden in het boek zo luguber, bloederig en beeldend mogelijk omschrijft, maar ook in de belangrijke thema’s die de auteur aansnijdt. Dit begint in de eerste plaats bij de onethische lobotomie en de slechte behandeling van psychiatrische patiënten in die tijd, waarbij Andriesse je op beeldende wijze door de wereld van de psychiatrische instellingen leidt. Maar ook de grote klassenverschillen, de spanning tussen verschillende etnische groepen, institutioneel racisme en de onaantastbare positie van de kerk zijn onderwerpen die in dit boek uitgebreid aan bod komen. Van de modus operandi die de moordenaar hanteert tot de tijdsperiode en locaties in het boek: Dodelijke gelijkenis is leerzaam, stoer en buitengewoon origineel.

Ondanks dat het Andriesse wederom is gelukt om een unieke en onderhoudende thriller te schrijven, mist het boek soms de nodige explosiviteit. De spanning in het boek is meer onderhuids dan dat het echt naar de oppervlakte komt in actiescènes of confrontaties die de lezer naar het puntje van hun stoel zullen doen bewegen. Andriesse diept Boorman, die belast is met de nodige emotionele bagage, uitermate goed uit. Zo goed zelfs dat Dodelijke gelijkenis soms veel weg heeft van een psychologische thriller. Zijn zoektocht naar de moordenaar is soms een tikkeltje langdradig en naarmate het verhaal vordert wordt het plot steeds ingewikkelder. Op twee derde van het boek worden er veel zijwegen ingeslagen, een moment om als lezer goed bij de les te blijven. Dodelijke gelijkenis lijkt op dat moment een warboel aan personages en verhaallijnen te worden, maar op meesterlijke wijze weet Andriesse het plot draadje voor draadje te ontrafelen.

Wat vervolgens overblijft zijn Boorman en de moordenaar die lijnrecht tegenover elkaar komen te staan. Andriesse trekt slim de parallellen tussen de twee en geeft de dader een sterk achtergrondverhaal, waardoor zowel Boorman als de lezer zichzelf de vraag zal stellen of dankzij de bloederige moorden het recht al dan niet heeft gezegevierd.

Zelfs richting het slotstuk van Dodelijke gelijkenis slaat Andriesse nog nieuwe zijwegen in waarmee het plot verder wordt uitgebreid. Deze gewaagde zet betaalt zich uit. De climax van het boek had meer tot ontbranding mogen komen, maar het einde is wel op een manier geschreven die lezers doet smachten naar het volgende deel in de Leo Boorman-trilogie. Een nieuwe topserie is zonder twijfel in de maak.

Dankzij ijzersterke research, een origineel plot en een grote portie lef bewijst Andriesse met Dodelijke gelijkenis nog altijd een verrassende en onderscheidende thrillerauteur van het hoogste niveau te zijn. Het nieuwste boek van de tweevoudig Gouden Strop-winnaar heeft even op zich moeten laten wachten, maar dan heb je ook wat. Gauke Andriesse is terug … en hoe!

Image
Jelle van der Kruijs.jpeg
Jelle van de Kruijs
Mijn naam is Jelle van de Kruijs. Met 2001 als geboortejaar ben ik een jeugdige thrillerliefhebber. Dankzij Schuilplaats van Harlan Coben ben ik het thrillergenre ingezogen. Coben is dan ook mijn favoriete auteur, op de voet gevolgd door Steve Cavanagh en Deon Meyer. Als recensent bij ThrillZone krijg ik de mogelijkheid om kennis te maken met nieuwe auteurs en tegelijkertijd mijn twee passies te combineren; lezen en schrijven.

Wat vinden lezers...

JN Kingma Postma

21 November 2024 18:52

5

Recensie van:
Dodelijke gelijkenis
Deel 1 van de rechercheur Leo Boorman trilogie
Auteur:
Gauke Andriesse
Andriesse woonde en werkte tien jaar als ontwikkelingseconoom in het Andesgebergte van Ecuador. Sinds 2000 werkt hij voor Cordaid. Hij reist regelmatig naar Afrika om organisaties te ondersteunen die kleine leningen verstrekken aan kleinschalige ondernemers.
Andriesse heeft acht boeken geschreven, deels onder het pseudoniem Felix Weber. Tot stof leverde hem in 2016 zijn tweede Gouden Strop op, de prijs voor misdaadromans die hij in 2011 onder eigen naam won met De handen van Kalman Teller. Ook Dodelijke gelijkenis heeft in 2023 de shortlist van de Gouden Strop bereikt
Wijze van lezen:
Recensie-exemplaar ontvangen van uitgeverij Volt in ruil voor mijn recensie. Hartelijk dank hiervoor.
Uitgeverij: Volt
Genre: thriller
Cover en flaptekst:
Ik zie een silhouet op een kade staan. Het zwart gecombineerd met de aqua tinten maken het tot een macaber aandoend geheel.
De flaptekst is huiveringwekkend maar maakt mij ook nieuwsgierig naar dit verhaal.
Het verhaal:
Het is begin 1964 als een van de artsen van het Maryland Asylum for the Insane verminkt wordt aangetroffen in zijn eigen operatiezaal. Het lijkt erop dat hij het slachtoffer is geworden van een opzettelijk verkeerd uitgevoerde lobotomie, een ingreep waar hij zelf in gespecialiseerd was.
Leo Boorman, rechercheur Moordzaken in Baltimore, wordt op de zaak gezet, maar nog voordat het onderzoek echt is begonnen wordt er een volgend slachtoffer gevonden: ditmaal is het de hoofdzuster van het Asylum. Zij is eveneens ‘behandeld’ met een therapie die ze zelf toepaste op patiënten en heeft dat niet overleefd. Niet lang daarna volgen er nog meer doden.
Tegen de achtergrond van de Vietnamoorlog en een maatschappij die in de ban is van raciale spanningen gaat Boorman op jacht naar deze wrede seriemoordenaar. Een race tegen de klok die hem niet alleen de wereld van de psychiatrische instellingen in voert, maar hem ook op het spoor brengt van enkele zelfmoorden onder leerlingen van een katholieke meisjesschool en een onopgeloste moord op een non.
Mijn leesbeleving:
Nog niet eerder las ik een boek van de auteur Gauke Andriesse. Dit boek heb ik gedeeltelijk geluisterd via Bookbeat.nl en ik was gelijk verknocht aan het type verhaal en de stem van Wilbert Gieske. Toen dat abonnement helaas afliep heb ik de paperback gelezen. Bij iedere letter hoorde ik Wilbert zijn stem. Zoveel nuance en intonatie, zoveel gevoel het verhaal naar een nog grotere hoogte brengend. Dit verhaal bevat alles van een intens goede thriller: bloedstollende spanning, vanaf het allereerste begin gaat Gauke Andriesse vanuit het perspectief van de dader en het slachtoffer in je hoofd zitten. Hij blijft daar totdat het verhaal uit is. Na dit verhaal kon ik niet gelijk een ander boek lezen. Gelukkig was daar deel twee Daden van geweld.
Ik kon rechercheur Leo Boorman ook niet missen. Die sloot ik in mijn hart. Type qua werk tot het gaatje gaan (net als een boormachine zich vastbijt in het hout en pas loslaat als de klus tot in perfectie geslaagd is. Toepasselijke achternaam dus Boorman) en qua observaties zeer scherp en vasthoudend. Maar in zijn privé leven op vele fronten een gevecht leverend qua mentale en fysieke gezondheid, door zijn tomeloze zorgzaamheid en liefde voor de medemens zichzelf voorbij snelt. Dit is zo tastbaar omschreven dat je als lezer een diepe verbondenheid met hem voelt. Ook de andere personages zijn met uiterste precisie uitgewerkt. Gedetailleerd en treffend geen enkele karaktertrek overslaand. Ze gaan meerdere malen de dialoog met elkaar aan en maken allemaal een zichtbare ontwikkeling door.
Naast dat dit een macaber, rauw en intens gruwelijk verhaal is vind ik het zeer knap dat het psychologisch gezien ijzersterk in elkaar steekt. Je begrijpt doordat je overal bij betrokken wordt de intentie van de dader, niet dat het goed valt te praten maar het is niet het soort geweld dat out of the blue komt opzetten. De schrijfstijl is beeldend. Qua stijl kan de auteur zich meten met auteurs als Daniel Cole, Simon Beckett, Sam Holland en Stephen King. De fictie gecombineerd met non fictie vind ik ook uiterst geraffineerd gedaan. Dit komt geloofwaardig op mij over.
Nergens is het verhaal saai je blijft continu geboeid doorlezen. Na diverse plottwists die me de adem benamen volgt de plot. Die dendert na in je hoofd maakte me emotioneel. Maar tegelijkertijd verlangen naar meer verhalen van deze uitmuntende auteur.
Mijn mening:
Ik geef 5 sterren.
Beeldende schrijfstijl. Gedetailleerd uitgewerkte personages, overal psychologische diepgang die je bij de keel grijpt en je niet los laat voordat het verhaal uitgelezen is. Een geloofwaardige opbouw. Spanning die dan weer sluimerend en dan weer bloedstollend is. Ik ben fan.
Ook de afwisseling tussen feit en fictie vind ik prima uitgewerkt. De leerzame inkijk in een lang vervlogen tijd vond ik een waardevolle toevoeging aan de sfeer van het verhaal. Ook dat er diverse zaken spelen naast de rode draad en dat deze in de plot samen vloeien tot een vind ik perfect gedaan. De lezer denkt en puzzelt zelf mee, fijn vind ik dat pro actieve lezen.

Write your review!

Plain text

  • No HTML tags allowed.
  • Lines and paragraphs break automatically.
  • Web page addresses and email addresses turn into links automatically.