De identiteit van Carmen Mola was lange tijd gehuld in mysterie. Niemand wist wie er schuilging achter het pseudoniem. Dit veranderde toen de auteur in oktober 2021 naar voren werd geroepen om de Premio Planeta, een van de grootste literatuurprijzen van Spanje, in ontvangst te nemen. Maar wat er vervolgens zou gebeuren hadden zelfs de Spaanse koning Felipe en koningin Letizia die deel uitmaakten van het aanwezige publiek niet kunnen voorspellen. In plaats van dat een vrouw act de présence gaf, bestegen drie mannen het podium. Agustín Martínez, Jorge Díaz en Antonio Mercero, drie bekende Spaanse thrillerauteurs, hadden zich al die tijd verscholen achter de geheimzinnige Carmen Mola. Niet iedereen kon deze stunt echter waarderen. Met name uit de feministische hoek kwam veel kritiek los. 

Dat controverse en Carmen Mola een vertrouwd duo vormen moge duidelijk zijn. Ook de boeken zelf maken bij recensenten de tongen los. Mola brak door met de politiereeks over rechercheur Elena Blanco die zich kenmerkt door actie en snelheid, maar ook door zeer lugubere passages en excessief geweld. Onze mening over deel 2 Het duistere net en deel 3 Het jaar van het varken lees je hier. De prestigieuze Premio Planeta werd uitgereikt voor Het beest. Met deze historische thriller stappen Martínez, Díaz en Mercero uit hun comfortzone. 

Het beest leidt ons terug naar het 19e-eeuwse Madrid. De Spaanse hoofdstad wordt geteisterd door een snel verspreidende cholera-uitbraak, kent extreme armoede buiten de stadsmuren en is verwikkeld in een geschil over wie de rechtmatige opvolger is van de troon. Alsof dat niet genoeg problemen zijn, loopt er ook nog een seriemoordenaar rond die jonge meisjes ontvoerd en in stukken scheurt. Te midden van al deze ellende staat Lucía, een moedig, roodharig meisje uit een van de armste wijken van Madrid. De gruweldaden van het Beest lijken enkel de laagste sociale kringen te treffen, wat maakt dat de rijken zich niet bekommeren om de uiteengereten slachtoffers. Wanneer Lucía’s zusje wordt gegrepen door deze verschrikkelijke seriemoordenaar kan ze slechts rekenen op de steun van een dappere journalist en een uit de gratie geraakte eenogige politieman. Maar al snel wordt duidelijk dat het Beest een meerkoppig monster vormt dat niet te temmen is… 

Mola brengt vanaf de eerste pagina de sfeertekening van Madrid anno 1834 op ongepolijste wijze over. Er is overduidelijk veel tijd in de research gaan zitten. De schrijfstijl van Mola is romantisch, poëtisch, maatschappijkritisch en gedetailleerd. De tijdgeest die zich kenmerkt door een achtergestelde positie van de vrouw, de macht van de adel en de kerk, geringe medisch-wetenschappelijke kennis en de enorme kloof tussen arm en rijk laat niets aan de verbeelding over. Mola laat dan ook geen kans onbenut om waar mogelijk parallellen te trekken met de tijd van nu. De cholera-epidemie die steeds meer slachtoffers eist, de overvolle ziekenhuizen en het verbod op bijeenkomsten van meer dan tien personen waar de Madrilenen zich strikt aan moeten houden, doet ons sterk denken aan een pandemie die we zelf nog recentelijk hebben meegemaakt… 

De omschrijving van de omgeving had echter een stuk gedetailleerder gekund. Waar er veel aandacht wordt besteed aan historische feitjes over gebouwen en belangrijke gebeurtenissen, vergeet Mola regelmatig om het Madrid van de 19e eeuw tot leven te brengen. Mola maakt op niet mis te verstane wijze duidelijk dat Madrid geen fijne plek is. Het is een harde, gewelddadige tijd met veel onrust en bloedvergieten. Het geeft de lezer een sterke impressie van de Spaanse geschiedenis. Echter vallen de heren wel vaak in herhaling. De ellendige staat van de Spaanse hoofdstad wordt zo vaak benadrukt dat het op een bepaald punt een beetje gaat vervelen. 

Dat in herhaling vallen hebben Martínez, Díaz en Mercero vaker last van. Er wordt vaak teruggegrepen op bepaalde gebeurtenissen of ze vertellen hetzelfde twee keer, maar dan net op een andere manier. Het boek is opgedeeld in vier delen. De spanning zou steeds meer moeten opbouwen, maar regelmatig worden er juist stappen teruggezet omdat sommige passages veel te lang voortduren of omdat Mola in een bepaalde verhaallijn blijft hangen. Het boek is 450 pagina’s lang en dat is geen probleem wanneer de auteur een verhaal heeft te vertellen dat zoveel pagina’s waard is. Maar dat geldt niet voor Carmen Mola en Het beest.

Toch blijf je doorlezen dankzij de ijzersterke en excentrieke personages die je ook na het boek nog lang zullen bijblijven. Mola weet een verhaal te schrijven dat veel groter is dan de titel en flaptekst doen vermoeden. Het is jammer dat het boek te weinig snelheid heeft. Ondanks dat Lucía geen tijd heeft te verliezen in haar zoektocht naar haar zusje is er geen sprake van een ware race tegen de klok. De urgentie en suspense bouwen zich daardoor alleen richting het absolute einde voldoende op. De climax is spannend, meeslepend en zal lezers een voldaan en afgerond gevoel geven.

Met Het beest laat Carmen Mola zien over dusdanig veel talent te beschikken om in verschillende genres succesvol te zijn. Het beest is een rauwe, lugubere en leerzame thriller die wordt gedragen door een breed scala aan intrigerende personages en een unieke setting. Het plot is in de basis sterk, maar te langgerekt waardoor de spanningsboog niet strak genoeg gespannen staat voor een boek dat dusdanig veel pagina’s telt. Van een award winnende thriller mag je verwachten dat Het beest je vanaf de eerste pagina vastgrijpt om je vervolgens niet meer los te laten. Dat is echter niet het geval.