Interview: Floris Kleijne (2024)

• 21 January 2024
• Interview
• Marinus van de Velde

Interview: Floris Kleijne (2024)

We spreken Floris Kleijne als onderdeel van de speciale auteursweek die we op ThrillZone aan deze Nederlandse schrijver wijden. Dat heeft alles te maken met zijn nieuwste thriller, Kleinste kwaad. Je kunt Kleijne kennen van zijn prijswinnende debuut Klaverblad. Dit interview is ook uitgebracht als Podcast. Die luister je hier.

Je hebt inmiddels naast Klaverblad ook Kleinste kwaad uitgebracht, maar voor de mensen die jou nog niet kennen onder onze volgers: kun je jezelf kort voorstellen?

Zeker, in het kort! Laten we dan mijn day job buiten beschouwing laten. Ik schrijf al mijn hele leven verhalen. Dat zijn heel lang korte verhalen geweest, met name science fiction en fantasy. Met name in het Engels omdat ik ze in het Nederlands niet aan de man kon brengen. Maar sinds een aantal jaar, zeg een jaar of zeven, heb ik me juist gestort op langer werk.

Klaverblad is daarvan het eerste product geweest. Dat is nu een tijd geleden, drie jaar geleden alweer uitgekomen. En nu dus de tweede: Kleinste kwaad. Het is eigenlijk een vervolg op Klaverblad. 

We gaan het zo over Klaverblad hebben. Maar je nieuwste boek is inderdaad Kleinste kwaad. En voor onze volgers, waar gaat het boek precies over?

Het gaat over een ontvoeringszaak. Er zijn vijf kinderen ontmoet, ontvoerd van een elite school. En er wordt los geld voor gevraagd in vijf termijnen zelfs. Mijn hoofdpersonen worden allebei op hun eigen manier betrokken bij de ontvoeringszaak.

Roeland Onderwater, voor lezers bekend uit Klaverblad, wordt vanuit een oude ereschuld door een oude criminele kennis. En Zora via een familie-vrienden relatie die ook haar hulp wil inroepen. En zo raken ze allebei op hun eigen manier betrokken bij het proberen de kinderen te vinden en de zaak op te lossen, wat ook nog problemen veroorzaakt in hun eigen relatie. 

Want dat is de andere kant van het verhaal. Dat het ook een boek is over hoe het eigenlijk gaat met Zora en Roeland. Dat vond ik zelf een van de interessantste dingen van dit boek schrijven.

Je won voor Klaverblad de Schaduwprijs. Hoe belangrijk is een prijs voor een auteur?

Het is op diverse manieren echt heel belangrijk geweest, heb ik gemerkt. Aan de ene kant kun je als auteur en uitgever zeggen dat je een prijs hebt gewonnen. En dat is wel een soort vakjurystempel van goedkeuring. Daardoor kunnen we stellen dat ik wat heb bereikt met mijn eerste boek. Voor mij is het daarom ook een validatie; ik ben een pad ingeslagen waarop ik verder kan. 

Heeft het nog iets gedaan met de verkoopcijfers? 

Wel wat ja. We hebben een tweede piek gehad dat jaar. De eerste piek is natuurlijk bij het verschijnen van het boek. Dat was in februari. En in juni, toen de Schaduwprijs werd toegekend, is er een tweede verkooppiek gekomen. Hoewel dat wel moeilijk te zeggen is, hoor. Want die cijfers zijn niet heel erg één op één te vertalen. Maar het lijkt er wel op dat het ook concreet zegt dat meer lezers hebben gedacht van; nou, toch eens kijken wie die Schaduwprijs heeft gewonnen.

Heb je altijd al willen schrijven? 

Ja, het is letterlijk een droom die werkelijkheid is geworden. Want ik heb altijd geschreven. Ik kan me niet herinneren dat ik ooit géén verhalen heb geschreven.

Leren schrijven op school is voor mij vrij snel samengaan met zelf schrijven. Ik kan een paar schriftjes pakken waarin mijn eerste schrijfsels staan. Die waren een paar pagina's lang. Zodra ik snapte dat je met verhalen schrijven ook in een boek kunt landen en in een bibliotheek of een boekwinkel kan komen, dacht ik; dat is het doel, dat is wat ik wil.

Roeland Onderwater en Zora Thijssen zijn terugkerende karakters. Waarom? 

Dat was eigenlijk vooral gedreven doordat ik niet klaar met ze was. Klaverblad drijft op heel sterke mate op hen. En aan het eind...het is niet een grote spoiler dat ze elkaar aan het eind vinden.  Aan het einde, de kus, dat is niet het échte einde. In principe is dat zelfs het begin. 

Ik won met Klaverblad de Schaduwprijs. Dus je kunt stellen dat die thriller redelijk succesvol was, ook met deze personages erin. Dan is het voor de lezers ook de moeite waard dat ik verder ga met die verhaallijnen. 

En een vervolg?

Goed nieuws: boek drie gaat wederom verder met het tweetal. Het eerste boek ging over vastgoedcriminaliteit. De tweede over ontvoeringszaken. Nou, dan is het natuurlijk de logische vervolgvraag: en deel drie dan? 

Wat zit er in de pen? Het vervolg komt eraan. Ik heb een idee op hoofdlijnen met een totaalbeeld waar ik het over wil hebben. Heel concreet is het echter nog niet.

Nu zei je ergens dat Klaverblad grotendeels in de trein is geschreven. Vertel!

Ja, dat klopt. Maar dat waren destijds de omstandigheden die ervoor zorgden. Want het was een periode met hele jonge kinderen thuis. En het was een periode dat ik in Amsterdam-Noord woonde en in Den Haag werkte. Dus dagelijks moest ik heen en weer...vijftig minuten in de trein. Dat was in de praktijk de tijd die ik had om te schrijven. En het werkte toevalligerwijs op de een of andere manier ook heel goed. 

Nu is dat anders. Ik werk een kwartier van huis af. Geen trein meer dus!

En heb je een deadline van Boekerij voor boek drie?

Nou ja, weet je: je hebt deadlines en deadlines. Ik hoop dat Boekerij nu niet luistert of meeleest, haha!  

Voor mijn eerste boeken hadden we een deadline, waarvan we direct wisten dat dit hem niet ging worden. Maar dat mocht. Dat is een van de redenen waarom ik zo blij ben met deze uitgever. Die zegt namelijk: schrijf het beste boek wat je in je hebt en maak er geen haast mee. Ik vind dat een droomstandpunt van Boekerij.

Hoe werkt jouw schrijfproces? 

Wat ik vooral nodig heb is dat ik -idealiter- afgekaderde tijd heb waarin ik geen andere verplichtingen heb en geen andere mensen iets van mij nodig hebben. En hoeveel tijd dat is? Dat maakt niet zo heel veel uit. Maar dat werkte destijds in de trein heel goed zoals ik net al zei.

Hetzelfde geldt voor vrije tijd. Als ik weet dat ik bijvoorbeeld van 10.00 u tot 16.00 u vrij kan schrijven en niemand me stoort, dan lukt het me ook.

Ik heb qua outline altijd wel een soort pseudoplot in mijn hoofd. Grofweg weet ik wat ik wil vertellen. Dat noem ik dan maar de ruggengraat van het verhaal. Ik heb bijvoorbeeld voor Kleinste kwaad uiteindelijk een whiteboard gekocht. Ik heb zaken die ik eerst op systeemkaartjes schreef, uitgewerkt op dat whiteboard. Dat is een kwestie van organiseren en structureren. Pijlen trekken tussen onderwerpen en dergelijke. Dat werkt voor mij.

Je bent nu een bekende Nederlandse thrillerauteur. Zijn er ook auteurs die een voorbeeld voor jou zijn, of zijn geweest?

Zeker, dat zijn er meerdere. Bijvoorbeeld Iain Banks, de Schotse schrijver. Dat is een briljante science fiction schrijver. Maar hij heeft ook heel veel ijzersterke literaire thrillers geschreven. Dat is de enige schrijver van wie ik letterlijk elk boek bezit.

En Charles den Tex! Wat ik van hem heb geleerd en ik vind dat héél goed, is het integreren van zaken uit het bedrijfsleven en technologische onderdelen in het verhaal. 

Willem Asman is er ook eentje om te noemen. Alles wat ik van hem heb gelezen vond ik geweldig. Ik vind dat er meer over Willem Asman mag worden gezegd en geschreven. Want zijn Rebound-trilogie is echt onnavolgbaar goed.

Verschillende van jouw thrillercollega's klagen over het gebrek aan aandacht voor de Nederlandstalige thrillersin bijvoorbeeld de boekhandel. Wat is jouw mening hierover?

Nou ja, ik kan moeilijk in een interview voor de ThrillZone-week van Floris Kleijne zeggen dat ik niet genoeg aandacht krijg. 

Maar goed, in het algemeen lijkt er een tendens te zijn om inderdaad de Scandinavische, de Britse en de Amerikaanse schrijvers veel aandacht te geven en de Nederlanders wat minder. Ik denk aan de andere kant dat het ook een soort self fulfilling prophecy is. Want je kunt ermee omgaan als: “we krijgen te weinig aandacht”, of je kan ermee omgaan als:  “luister we gaan zorgen dat we meer aandacht genereren”.

Dan krijg je het andere uiterste. Er is vanuit de Auteursbond een initiatief om van alles te posten op social media met de tag Nederlandse Thriller. Als iedereen dat doet, dan wordt Nederlandse Thriller een grote tag. Mijn ervaring met mijn eigen uitgeverij is trouwens dat ze zich echt het vuur uit de sloffen lopen voor publiciteit. 

Dus ik denk dat er wel twee kanten aan het verhaal zitten. En het blijft ook simpelweg zo: het begint altijd met een goed boek!