In een oogwenk

• 15 April 2025
• Thriller
• Mads Bruynesteyn

In een oogwenk

• Serie

  Kat & Lock

• Auteur(s)

  Jo Callaghan

• Uitgeverij(en)

  Ambo-Anthos

• Publication year

  2025

• Thrillzone score

  4
• Share this review

Jo Callaghan beklede een interessante functie als senior strateeg op het gebied van Artificial Intelligence, waarbij ze de impact op bevolkingsgroepen van kunstmatige intelligentie onderzocht. Totdat haar man aan darmkanker overleed, en ze besloot haar droom om schrijver te worden na te jagen. In haar dankwoord is te lezen hoe het overlijden van haar man haar het laatste zetje hiertoe gaf. Ze zette het schrijfproces door en zodoende verscheen in 2023 haar debuut In een oogwenk in geboorteland Engeland. Het werd een bestseller, en won de Theakston’s Old Peculier Crime Novel of the Year Award, een prestigieuze prijs. Nu is ook de Nederlandse vertaling, door Ernst de Boer en Ankie Klootwijk, verschenen, en laat het dezelfde overrompelende impact achter als in eigen land.

Wanneer Kat Frank na het overlijden van haar man weer het politiekantoor van Warwickshire binnenloopt om de draad als rechercheur op te pakken, krijgt ze van haar leidinggevende een wel heel bijzonder verzoek: hij wilt dat Kat als leider van een speciaal pilotproject een team aanstuurt met daarbij de inzet van een AI-computer, genaamd Lock. Lock kan ondersteuning bieden door snel in databases allerlei gegevens op te zoeken, ontlasten in administratiewerk en (digitale) verbanden te leggen. Kat besluit na enig aarzelen de taak aan te nemen, en heropent samen met haar samengestelde team – verder bestaand uit brigadier Browne, wetenschapper Okonedo en inspecteur Hassan – twee oude vermissingszaken van jonge jongens en gaat opnieuw alle sporen na die destijds wellicht over het hoofd zijn gezien.

Hoewel er eerst ietwat lacherig wordt gedaan over de inzet van Lock, resulteert het algauw in  nieuwe ontwikkelingen in zaken die reeds als cold case geboekt stonden. Kat duikt steeds dieper in de verdwijningen, stelt nieuwe vragen en vindt zelfs een verband tussen de beide zaken. Maar als ook haar eigen zoon erbij betrokken raakt, komt het ineens heel dichtbij en merkt Kat dat ze wel erg afhankelijk zijn van Lock, de AI waar ze inmiddels een band mee heeft opgebouwd. Zal, mede door de inzet van kunstmatige intelligentie, een gesloten zaak kunnen worden opgelost? 

Er wordt vaak geroepen dat er meer blauw op straat moet. Dat is meestal in letterlijke zin lastig, omdat er veel administratie bij politiewerk komt kijken, en dat vergt veel tijd achter de computer. Maar wat als dat nou door AI wordt gedaan? De ontwikkelingen zijn immers dusdanig dat er veel mogelijk is. En in hoeverre kan een slimme AI-computer helpen bij het uitvoeren van analyses die voor een rechercheur niet te doen zijn? De voors en tegens voor het gebruik van AI worden in deze actuele debuutthriller kundig uitgelicht, want hoewel het louter positief klinkt, ontbeert het een computer aan menselijke tact, gevoel en inlevingsvermogen. Hoe gaat dat dan samen met politiewerk? Zal het misschien wel een gouden combinatie zijn, of werkt het juist tegen?

Gelijk vanaf de eerste pagina zit er veel vaart in het verhaal, en heerst er een prettige dynamiek. De gesprekken tussen de sceptische Kat en de brutale, alleswetende Lock zijn boeiend en uitermate vermakelijk. Daaromheen flaneren de onervaren, verlegen Browne, de macho Hassan en de ingenomen wetenschapper Okonedo; stuk voor stuk interessante karakters met een eigen achtergrond. Qua sfeer en stijl van schrijven doet het enigszins denken aan Jussi Adler-Olsen, de Deense bestsellerauteur van de populaire Serie Q-reeks. Voornamelijk de heerlijke onderlinge verstandhouding tussen de teamleden en hun werk aan onopgeloste zaken zijn vergelijkbaar, en vormen met het Britse-droge-humor-sausje een prettig leesbare energie.

In een oogwenk is een leuke, unieke en eigenzinnige thriller. Callaghan durft het aan om een actueel onderwerp als AI aan te snijden, en toont naast lef haar talent voor het creëren van de juiste dosering humor, spanning en onderbouwing. De personages zijn sterk gevonden, de plot klopt van alle kanten en het onderwerp is uitermate boeiend. De drang om door te lezen is alom aanwezig in deze snelle thriller, en zodoende verdient dit eigengereide debuut met de bijzondere personages een breed publiek, en is een vervolg zeer wenselijk. 

In een oogwenk is het stukje spanning en vermaak dat je soms gewoon nodig hebt.