De vermoedelijke moordenaar van Olof Palme

• 21 mei 2021
• Marinus van de Velde

De vermoedelijke moordenaar van Olof Palme

Vrijdag 28 februari 1986 om 23.20 uur wordt, na een bezoek aan een bioscoop in Stockholm, de toenmalige premier van Zwede Olof Palme, op straat vermoord. Op 10 juni 2020 maakte de Zweedse Hoofdofficier van Justitie bekend dat op grond van alle onderzochte gegevens de slotsom niet anders kan luiden dat Palme gedood moet zijn door Stig Engstrom. Na 34 jaren lijkt het alsof Zweden zijn grootste mysterie eindelijk kan afsluiten.

Er zijn ontstellend veel boeken, zowel fictie als non-fictie, geschreven over deze moord. Allerlei complottheorieën zijn er ontstaan, sommige complete onzin en sommige het onderzoeken waard. Allerlei organisaties werden aan deze moord gelinkt, van de PKK tot aan de Iraakse veiligheidsdienst, maar ook diverse individuele tegenstanders van het beleid van de socialistische Palme. Soms nam de zaak Palme Kennedy-achtige vormen aan.

Waarom heeft het zo lang geduurd voordat deze moordzaak tot een einde gebracht kon worden? Dat heeft vooral te maken met niet bijster goed politiewerk, ego’s van zichzelf belangrijk achtende mensen die een goed onderzoek in de weg zat en ook gewoon dubbele agenda’s bij betrokkenen.

Is het raadsel nu opgelost? Volgens de Nederlandse schrijver Marc Pennartz, die dit onderzoek al jaren van dichtbij volgt, zeker nog niet. In De vermoedelijke moordenaar van Olof Palme onthult hij tot voor kort geheime dossierstukken die in een geheel andere richting wijzen.

Dit verhaal van Marc Pennartz gaat over het zogenaamde ‘vergeten spoor’: de eenzaat Christer Andersson, die lang bovenaan de verdachtenlijstjes stond, maar telkens aan arrestatie wist te ontsnappen. Tot aan het tragische einde van zijn leven.

Voor het eerst komen Andersson en zijn familie zelf aan het woord en krijgt de lezer een inzage in de psyche van een man die bij velen angst inboezemde. En die, anders dan Engstrom, de middelen en de mogelijkheid had om Olof Palme te doden.

Dit is niet het eerste boek wat Pennartz over de moord van Olof Palme schreef. Zijn eerste boek over dit onderwerp, 10 Redenen waarom Zweden de moord op Olof Palme niet oplost, kreeg hij veel media-aandacht.

Marc Pennartz heeft een prachtig boek geschreven. Zijn manier waarop hij uit onnoemelijk veel getuigenverslagen en allerlei documenten, die keurig genoemd zijn achter in het boek, tot een leesbaar verhaal weet te maken is indrukwekkend.

Zijn stijl is om ieder hoofdstuk met een aanleiding te starten en dan minutieus gegevens te fileren, maar dat zo te doen, dat zijn lezers in het verhaal gezogen worden. Hij laat zien waar Zweedse functionarissen in bijna alle gelederen hebben zitten slapen.

De manier waarop Pennartz de gangen van met name Andersson nagaat leest als een thriller. Daarnaast laat hij met simpele bewijzen de verschillen in bewijslast tussen Engstrom en Andersson, zien waarbij je als lezer maar tot een simpele conclusie kan komen.

De vermoedelijke moordenaar van Olof Palme is een voorbeeld hoe onderzoeksjournalistiek gedaan moet worden. Daar waar vele Zweedse auteurs zich waagden aan wel het benoemen van misstanden in het onderzoek maar niet kunnen aantonen, komt Pennartz ook met bewijzen. Hij laat zien dar het vele monnikenwerk, wat dit onderzoek moet zijn geweest, tot een geweldig resultaat kan leiden.

De vermoedelijk moordenaar van Olof Palme is een voorbeeld hoe onderzoeksjournalisten van ontstellend belang kunnen zijn en onmisbaar zijn voor de waarheidsbevinding. Hulde!