Wanneer door een grote grondverzakking er een enorme modderstroom van de bergen rolt, en er scheuren in het wegdek ontstaan, is het afgelegen Zweedse dorp Åre hot news. Koren naar de molen voor journalist Vera Bergström, die haar baan bij de plaatselijke krant weer terug heeft na een turbulent jaar. Behoudens de aardverschuiving willen meer mensen de spotlights op het chique skigebied plaatsen. Enkele rijke zakenmannen hebben het plan opgevat om een deel van het gebied op te offeren voor de komst van luxe vakantiehuizen en er zodoende een toeristische trekpleister van te maken. Alles krijgt echter een negatieve lading als er honderden kilometers verder, in Stockholm, een armband wordt gevonden van Jonte Andersson, de lokale schapenboer die al enige tijd vermist is. Houdt de vondst – en dus de vermissing - verband met het dure bouwproject? En in hoeverre heeft de aardverschuiving invloed op de gebeurtenissen uit het verleden? Vera duikt er bovenop, spreekt met betrokkenen en komt tot gruwelijke conclusies.
Met Vals schrijft Sara Strömberg opnieuw een beproefde thriller die spanning en vermaak met elkaar combineert. De omgeving van Åre is een ideale setting voor een spannend verhaal, zo hebben we ook in Sluw kunnen lezen, het debuut waarmee de Zweedse schrijfster in eigen land direct in de prijzen viel. Het bergdorp in het noorden van Zweden, op de grens met Noorwegen, kent naast de dicht opeengepakte bergbebossing ook vlakke grond, waar boeren diverse producten oogsten die gretig aftrek vinden bij lokale ondernemers. Stina en haar man Martin hebben zo’n boerenbedrijf en werken hard om rond te komen. Vanuit het perspectief van Stina leren we echter ook een andere kant van de familie kennen. Jonte Andersson is Stina’s broer, en zijn vermissing heeft een flinke leegte achtergelaten. Terwijl Martin stug doorwerkt om hun inkomsten te garanderen, speelt de verdwijning dagelijks door Stina’s gedachten. Het helpt dat haar oom Henning af en toe logeert op de boerderij en haar enige ondersteuning geeft. Als Vera op de zaak duikt, raakt zij betrokken bij deze hardwerkende familie en ontdekt ze dat niet alles pais en vree is. Waar was Jonte bij betrokken?
Journalisten zijn een lastige beroepsgroep om als hoofdpersoon in een thriller op te voeren. Hun nieuwsgierigheid is een geweldige eigenschap om dingen aan het licht te krijgen, maar het kan al snel omslaan in bemoeienis. Aan de auteur de taak om een juiste balans hierin te vinden. Strömberg heeft de juiste verhouding gevonden aan de kant van Vera, maar de rol van de politie is opmerkelijk. Of eerder gezegd; de ontbrekende rol van de politie. Het is frappant hoe een journalist relatief eenvoudig de juiste verbanden legt en tot een conclusie komt, maar de politie amper een steek verder komt. Natuurlijk zal het degelijke voorkomen van Vera tot meer openheid leiden bij betrokkenen, maar je mag verwachten dat de politie de draden aan elkaar weet te knopen in plaats van eromheen blijft draaien. En dat is precies wat er in Vals gebeurt.
De karakters in het boek zijn de sterkste ingrediënten van Strömberg. Vera Bergström is een unieke protagonist. Een kinderloze vrouw in de vijftig, worstelend met haar gevoelens en ongemakken, en een nietszeggend liefdesleven. Haar werk is haar passie en daar zet ze (bijna) alles voor opzij. Strömberg heeft haar grandioos uitgewerkt, en dat levert enkele herkenbare, humoristische passages op. Ook de andere personages zijn goed uitgediept. Naast het perspectief van Vera en Stina, leren we ook Tv-presentator Claes af Sandeberg kennen. Hij komt over als een zelfverzekerde ster die het gemaakt heeft, weliswaar in scheiding ligt, maar aan vrouwelijke aandacht geen gebrek heeft. Strömberg pelt zijn karakter langzaam af en dan pas wordt duidelijk wat zijn werkelijke aard is en wat hem zo gemaakt heeft. Een knap staaltje karakterverdieping!
Toch ontbreekt er iets in Vals. Ondanks de ijzersterke personages is de plot redelijk dun, en zal de geoefende thrillerlezer snel doorhebben hoe het zit. Tevens zijn er iets teveel toevalligheden die de koers bepalen. En daarnaast speelt dus het feit dat de bescheiden rol van de politie voor gefronste wenkbrauwen zorgt. Vals heeft enorm veel potentie, maar Sara Strömberg heeft voor enkele richtingen gekozen die net niet lekker uitpakken. Zodoende is het een oerdegelijke thriller die zeer zeker voor leesplezier zal zorgen, en waarbij Vera Bergström enorm tot de verbeelding spreekt, maar inhoudelijk nog wel wat te wensen overlaat.
