Het is midden jaren tachtig, om precies te zijn 1987. De Koude Oorlog is op zijn hoogtepunt, al takelt de Sovjet-Unie in rap tempo af. De onverschrokken leider van het Russische rijk wil zijn stempel op de geschiedenis drukken. En dat wil hij doen door middel van een ingenieus plan. Met dat plan moet hij wel het Vierde Protocol opzij schuiven. Dit protocol behelst een overeenkomst tussen de Sovjet-Unie en Groot-Brittannië dat beide landen geen kleine nucleaire wapens op elkaars grondgebied mogen smokkelen. De Sovjet-Unie wil door het plan een links communistisch bewind in Groot-Brittannië introduceren. En tegelijk ook het NAVO pact beëindigen. Maar of dit lukt? Helaas voor hen is door het toevallig ontvreemden van geheime documenten, de Britse geheime dienst op het spoor van dit plan met de naam Aurora gekomen. Puur toeval, want men was op zoek naar een mol bij het Engelse Ministerie van Defensie omdat iemand daar mogelijk plannen naar Zuid-Afrika zou smokkelen. Dit bleek echter naar de Sovjet-Unie te zijn. En zo komen we op het spoor van Aurora. In de Britse gelederen bevindt zich de talentvolle MI5 agent John Preston, die beetje bij beetje in de gaten krijgt wat het uiteindelijke plan van de Russen is.

Zoals we gewend zijn van Frederick Forsyth, brengt hij in Het Vierde Protocol weer veel technische details in het verhaal. Vaak interessant, maar evenzo vaak ook vertragend voor het plot. Het verhaal wordt daardoor stroperig, en wordt na enige tijd zelfs soms langdradig. Dat zijn we dan weer niet van Forsyth gewend. Wat wel enorm sterk is in Het Vierde Protocol, zijn de personages. Ze zijn realistisch en doen soms dingen die de wenkbrauwen doen fronsen. Op een positieve manier, welteverstaan. Wie komt er bijvoorbeeld op om een bom in twee delen in autokoplampen te vervoeren? De fantasie van Forsyth is ongeremd zo blijkt maar weer eens. Toch kan dit niet de leemtes in het verhaal vullen en ook de traagheid speelt Het Vierde Protocol danig parten. En dat is enorm spijtig, want Forsyth weet bij vlagen wel zijn oude niveau te halen. Zijn mix van fictie en non-fictie is interessant: zo zien we dat de wereldwijde Sovjetspion Kim Philby een belangrijke rol speelt bij de totstandkoming van Plan Aurora. Een mindere Forsyth is echter nog steeds van een behoorlijk niveau en dus zal Het Vierde Protocol de gemiddelde thrillerlezer zeker kunnen interesseren.