John le Carré is zo’n beetje de uitvinder en alleenheerser in het spionagegenre. Zijn hoogtijdagen zijn nog niet achter ons, maar gesteld kan wel worden dat de Koude Oorlog hem als een maatpak paste. Karakters als George Smiley en Peter Guillam spreken nog steeds tot de verbeelding. Vorig jaar bracht le Carre ze weer tot leven in Een erfenis van spionnen.

Guillam en Smiley, ooit een stel azen van ‘Het Circus’ oftewel inlichtingendienst MI6, zijn met pensioen. Waar Smiley uithangt weten slechts weinigen en Guillam spendeert zijn dagen op het Franse platteland. Totdat hij een envelop ontvangt van het hoofdkantoor in Londen, om acte de presence te geven. Wat blijkt? Een van de meest spraakmakende operaties in de jaren ’60 heeft ervoor gezorgd dat nabestaanden de dienst aanklagen. Daar zwaaien nieuwe hipstermanagers de scepter en dat is slecht nieuws voor Guillam. Welke operatie? Operatie Windfall. Juist, dé operatie waarmee John le Carré begin jaren zestig furore maakte in Spion aan de muur.

Guillam wordt ter verantwoording geroepen en lijkt geslachtofferd te worden om de dienst te vrijwaren van schuld. Langzaamaan legt Guillam als getuige van zijn eigen acties, bloot wat er in de jaren zestig is gebeurd.

Spion aan de muur verscheen begin jaren zestig en was direct een klassieker. Het boek was duister, goed geschreven en angstaanjagend actueel. Een erfenis van spionnen borduurt op deze sfeer voort, maar echt duister als de klassieker uit de jaren zestig wordt het nergens. Toch is le Carré slim geweest; zijn favoriete tijdperk heeft hij met dit boek wederom kunnen opvoeren in een periode waarin de relatie tussen oost en west weer onder spanning komt. En niet onverdienstelijk!

Wie Een erfenis van spionnen leest, merkt als snel dat de tachtiger nog niets van zijn schrijftalent heeft verloren. Het boek is goed geschreven en het cynisme waarmee karakters als Guillam zich omringen, druipt van de pagina’s af. De lezer krijgt wederom veel sympathie voor de Koude Oorlog veteraan én een afkeer jegens de jonge managers van tegenwoordig die de vloer met de oude garde willen aanvegen.

Het is voor de fans interessant om meer te weten te komen over Leamas en Guillam, mensen die in Spion aan de muur hun entree maakten. De achtergrond van Windfall was tot dit boek in mist gehuld, maar le Carré doet een boekje open en dat is voor de fans regelrecht genieten geblazen. De sfeer rondom de Koude Oorlog én hoe het leven was achter het IJzeren Gordijn wordt goed tot leven geroepen, maar de claustrofobie en de spanning van Spion aan de muur wordt nergens echt gehaald.

Een erfenis van spionnen laat nogmaals zien hoe ingewikkeld het werk van inlichtingendiensten is. Het is een spel dat op meerdere niveaus en van meerdere kanten wordt gespeeld, en waarin doodnormale ambtenaren hun werk moeten worden. Er heerst altijd twijfel; is je collega een dubbelspion, of juist niet. En wat doet de tegenstander nu. Ook interessant; Een erfenis van spionnen is een boek dat vooral vóór andere boeken als Edelman, bedelman, schutter spion speelt. In dat boek wordt bekend wie een dubbelspion binnen MI6 is. In dit boek is dat echter nog niet bekend en dat geeft een dubbele lading aan de gebeurtenissen in dit boek.

Met Een erfenis van spionnen laat John le Carré zien nog steeds dé spionagemeester te zijn en hij geeft de fans wat ze willen; een tripje down memory lane.