Stephen King (1947) schrijft in hoog tempo bestsellers. Wereldwijd zijn er al ongeveer 400 miljoen van zijn boeken verkocht. Spannende, vaak dikke boeken met uiteenlopende thema’s (lees hier onze recensies). Ook zijn nieuwste, Het Instituut, past binnen dat genre en geeft met 543 bladzijdes veel leesplezier.

Op de omslag van de Nederlandse uitgave staat een afbeelding van een open treinwagon in een donkere omgeving. In de verlichte wagon zit een jongetje op een bed in een klein kamertje. Het boek is opgedragen aan de kleinzonen van Stephen King, ‘omdat het grotendeels over kinderen gaat’, zoals hij zelf schrijft in zijn dankwoord. Er staan 3 motto’s voorin Het Instituut: een Bijbeltekst over Simson, die de tempel vernietigt en daarbij zelf sterft. Een Bijbeltekst over de straf die iemand zou verdienen die een kind tot zonde verleidt. En een regel uit een song van Paul Simon, over dat je altijd verliest als je moet kiezen. Mooi gekozen motto’s die goed passen bij het verhaal.

Het Instituut start met een hoofdstuk over Tim. Een man die in een opwelling besluit zijn vliegtuigstoel af te staan als dat gevraagd wordt, waardoor zijn leven een andere wending krijgt. Zoals in het boek staat: ‘Kleine gebeurtenissen kunnen grote gevolgen hebben’. Dan wordt je meegenomen in het verhaal van Luke…

Luke is een 12jarige jongen die woont in Minneapolis en hoogbegaafd is. Zijn leven verandert in een nachtmerrie als op een nacht zijn ouders worden vermoord en hij zelf wordt meegenomen. Na zijn ontvoering wordt hij wakker in een kamer in het Instituut die erg veel lijkt op de kamer van thuis. Alleen heeft deze kamer geen raam. Er zijn op deze plek meer kinderen, die allemaal ontvoerd zijn op een vergelijkbare manier. Al deze kinderen hebben een bijzondere gave, zoals telepathie of telekinese. Er wordt hen niet verteld hoe het met hun ouders gaat, maar er wordt gezegd dat ze aan het eind van hun testperiode weer naar huis mogen, nadat hun geheugens gewist zijn. Dit is echter een boodschap die de kinderen niet geloven.

Met Kalisha, Nick, George, Iris, Helen en Avery bouwt Luke een vriendschap op binnen de bizarre wereld die het Instituut is. De kinderen worden onderworpen aan diverse tests, waarbij geweld niet geschuwd wordt als de kinderen niet meewerken. Als ze wel hun best doen kunnen ze muntjes verdienen, waar ze bijvoorbeeld snoep, drank of sigaretten voor kunnen kopen. Mevrouw Sigsby is de directeur van deze instelling, die als doel heeft de bovennatuurlijke gaven van de kinderen in te zetten voor bijzondere doeleinden. Soms wil een personeelslid wel iets aan een kind vertellen:

‘ ”Laat mij je een goede raad geven,” zei ze. Nu lachte ze niet meer. “Je moet goed beseffen dat je hier bent om te dienen, Luke. Dat houdt in dat je snel volwassen moet worden. En dat je realistisch moet zijn. Er gaan hier dingen met je gebeuren. Sommigen van die dingen zijn niet zo leuk. Je kunt zo sportief zijn eraan mee te werken en muntjes te krijgen, of je kunt dat niet doen en niks krijgen. Die dingen gaan toch wel gebeuren, dus wat kun je het beste doen? Dat zou geen moeilijke keus voor je moeten zijn.” ‘

De kinderen die nieuw zijn in het Instituut komen in de Voorkant. Na een onderzoeksperiode verhuizen kinderen door naar Achterkant. Luke heeft naast zijn bijzondere gave ook zijn intelligentie en die zet hij in om erachter proberen te komen wat er aan de hand is in dit Instituut. Hoe meer van zijn vrienden doorgeplaatst worden naar Achterkant, hoe meer hij zoekt naar een mogelijkheid om te ontsnappen. Maar dat is nog nooit iemand gelukt. In een beschrijvende stijl met veel aandacht voor wat er gebeurt, maar ook voor de personen neemt King je al na enkele bladzijdes mee het verhaal in en wil je weten hoe het verder gaat.

‘De Stasi-lichten kwamen nog een keer terug, knipperen en draaiend en tollend. Kalisha beet op haar tanden en wachtte tot ze zouden verdwijnen. Ze voelde zich als een piepkleine ruimtecapsule die werd rondgeslingerd in een storm van reusachtige asteroïden. Het gonzen was luider dan ooit, maar toen de stippen verdwenen hield het gonzen ook onmiddellijk op, alsof er een stekker uit een versterker was getrokken.’

Het thema van het verhaal roept herinneringen op aan De Shining en Carrie. Waarbij het ook (deels) ging over telekinese en telepathie. Door de manier van vertellen ga je als lezer twijfelen of dit verhaal ook echt zou kunnen zijn en vraag je je af of er ergens op aarde wellicht vergelijkbare instellingen bestaan. Dit boek is een boek zoals alleen King dat schrijven kan. Je ziet het voor je, al wil je dat misschien eigenlijk liever niet….

Kortom: weer genieten voor de liefhebbers van King, maar eigenlijk voor iedereen die houdt van een spannend boek, waarin het onwerkelijke werkelijk gemaakt wordt! Het Instituut: letterlijk en figuurlijk dikke, dikke aanrader!