Hoewel Stephen King zich schijnbaar gemakkelijk laat lenen voor het geven van quotes - pak drie willekeurige thrillers en je vindt er vast een aanbeveling van de king of crime op – moet worden gezegd dat de aanprijzing voor Laatste woorden, hoe clichématige deze ook is, de lading prima dekt. Laatste woorden is een thriller die niet weg te leggen is. Laat dat maar aan de Amerikaanse Michael Koryta (1982) over. De voormalig privédetective en journalist etaleerde zijn klasse al eerder in De profeet en Zij die mij dood wensen en weet ook in zijn derde thriller de lezer iets unieks voor te schotelen.

In Laatste woorden wordt de rouwende privédetective Mark Novak door zijn baas op pad gestuurd naar het stadje Garrison, Indiana om een oude zaak opnieuw te onderzoeken. De opdracht moet dienen als afleiding, want Mark heeft de mysterieuze en nog steeds onopgeloste dood van zijn vrouw Lauren niet kunnen verwerken en is daardoor een ongeleid projectiel in zijn werk. Op dezelfde dag dat Lauren stierf, wordt het dode lichaam van een jong meisje uit een diepe, donkere grot gedragen. Aangenomen wordt dat de redder van het meisje, Ridley Barnes, haar heeft vermoord, maar direct bewijs ontbreekt, terwijl de hele gemeenschap Barnes schuldig acht. Tien jaar later is het Barnes die Innocence Incorporated – het bedrijf waar Mark werkzaam is – inschakelt om de zaak te heropenen om de ontstane twijfels van Barnes te onderzoeken en daarmee gelijk zijn onschuld te bewijzen.
Al snel na zijn komst merkt Mark dat Garrison een hechte bevolking kent, die buitenstaanders het liefst zo snel mogelijk ziet vertrekken. De bemoeienis van Mark wordt niet op prijs gesteld, zeker omdat hoofdverdachte Barnes hem heeft gevraagd. Toch is Barnes de enige die weet wat er zich in het ondergrondse gangenstelsel heeft afgespeeld, tien jaar geleden, al kan hij zich dat niet meer herinneren. Mark moet onder de grond om de waarheid boven water te krijgen…

Michael Koryta kiept een vat vol typische (kleine) gemeenschapsbewoners leeg. Zo is er de sheriff, die destijds een zwak had voor de moeder van het dode meisje en er daardoor persoonlijk bij gebaat is dat niks of niemand het verleden schaadt. De moeder is overigens overleden na een overdosis drugs. Daarnaast speelt ook een helderziende vrouw een belangrijke rol, evenals de eigenaren van de ooit toeristische grot Trapdoor. En wat heeft het voormalige vriendje van het dode meisje met dit alles te maken? Hoewel het er veel zijn, heeft ieder personage een eigen karakter en laat Koryta niemand aan de oppervlakte hangen. De meest spannende scènes spelen zich ondergronds af. Meerdere malen kruipen de lezers samen met een personage de ondoorgrondelijke gangen van Trapdoor in. Het is duidelijk dat Koryta zijn research uitstekend heeft gedaan, want de speleologische feiten zorgen voor levensechte taferelen. Ook de psychische emoties die de nauwe, natte en donkere gangen oproepen komen binnen; het leidt tot claustrofobische situaties voor zowel de hoofdpersonen als het lezende publiek.

Koryta bouwt op de juiste momenten slimme wendingen in zijn verhaal en geeft stukje bij beetje steeds meer van het mysterie prijs. Zoals het een goede thrillerschrijver betaamt dus. Toch had het allemaal wat sneller gekund. Het verhaal van de grot en Marks zoektocht naar de waarheid zijn interessante passages, maar het duurt erg lang alvorens Koryta tot de kern komt. Het is langdradig. Het boek had gemakkelijk met 200 pagina’s minder gekund. Ook het privéverhaal van Mark neemt logischerwijs ruimte in beslag, maar is op het eind nog niet opgehelderd. Aan de ene kant mogen we dus blij zijn dat er een vervolg verschijnt (Rise the dark is in Engeland al verschenen), maar aan de andere kant is er veel verspilde moeite verloren gegaan in de spanningsopbouw van dit verhaal. De mysterieuze dood van zijn vrouw speelt op het begin een grote rol, maar wordt steeds meer naar de achtergrond verdrongen om op sommige momenten weer in Marks gedachten naar voren te komen. Desalniettemin is Laatste woorden dus een origineel boek dat moeilijk weg te leggen is. De drang om te weten hoe het afloopt is groot en de beschrijvingen van de locatie en de personages zijn subliem. Michael Koryta toont zich opnieuw een formidabel schrijver.