Als de aarde ooit zover in verval is geraakt dat de mensheid genoodzaakt is zich naar een andere planeet te begeven om overleving van de soort te garanderen, zijn we daar dan klaar voor? En welke technieken of manieren zijn daarvoor beschikbaar? Het is het uitgangspunt van voormalig dierenartsassistente Angelieke Uittenbogaard-Janssen. De in Spanje wonende en werkende Dordtenaar combineert haar interesse voor het heelal, het functioneren van ons brein en de ondergang van de wereld, met haar passie voor lezen en schrijven. Herhaling is toegankelijke Science Fiction, en het eerste, nieuwe Nederlandstalige werk bij Iceberg Books.
De aarde is door toedoen van de mensen onleefbaar geworden. Een bijzondere oplossing biedt uitkomst: bij het lezen van een mysterieus boek, getiteld Herhaling, worden er verbindingen in de hersenen geactiveerd die ervoor zorgen dat de lezer van het boek zich verplaatst in tijd en ruimte. Tycho is een onderzoeker en één van de eerste mensen, die dit geheim ontdekt. Hij belandt op de planeet Silhouette en bouwt daar samen met een kleine groep mensen een nieuw bestaan op. Op de ineenstortende aarde ontdekken steeds meer mensen – bewust of onbewust – het raadsel van Herhaling. Ook zij bevinden zich ineens in een andere tijd en ruimte, al is Silhouette niet voor iedereen de eindbestemming. Wat is er precies aan de hand en hoe kan het gebeuren?
Uittenbogaard-Janssen heeft het zichzelf niet gemakkelijk gemaakt door een complex verhaal neer te pennen. Echter maakt dit het wel uitzonderlijk en origineel. Herhaling bevat een boeiend thema: de aarde is veerkrachtig en kan veel fouten van de mensheid opvangen, maar daar zit een grens aan. Onder druk van vervuiling, oorlogen, roofbouw, en overbevolking bezwijkt de rekbaarheid van de aarde. De mens had het nauwelijks in de gaten, of wensten het niet te veranderen, en mede daardoor kwam er een eind aan het leven op aarde. De mens stierf uit en de aarde kon zich herstellen. Er ontstond uiteindelijk nieuw leven en het proces herhaalde zich keer op keer. De boodschap die de auteur in dit boek meegeeft, is dat het bij onze soort draait om jaloezie, bezit en macht. En hoe hoger de beschaving van de mensheid, hoe meer er van de planeet wordt gevraagd.
Een verhaal over ruimte, verplaatsingen en tijdgolven kan ietwat ingewikkeld overkomen. Zeker als de belangrijkste personages in het boek allerlei familiebanden met elkaar hebben. Naast Tycho ondervinden meer mensen een zogenoemde ‘fact’ – de individuele verplaatsingen naar een andere tijd, plaats of planeet. En zo ontstaat de situatie dat een kleinzoon op de oorspronkelijke aarde ineens ouder dan zijn grootmoeder is op de planeet Silhouette. Of dat leden van een gezin een aparte ‘fact’ hebben gehad, en op de vluchtplaneet elkaar niet meer herkennen of herinneren. Het is een wirwar van verhaallijnen en plotwendingen, tussen de diverse tijdgolven en tussen de diverse personages. Maar nogmaals: het is echt wel interessant, als je het hoofd er maar bijhoudt tijdens het lezen.
De rijke fantasie van Uittenbogaard-Janssen is aanstekelijk en spraakmakend. In Herhaling komen haar ideeën tot uiting, en al zijn ze niet altijd te volgen, het is vermakelijke lectuur. Haar schrijfstijl, de wisselende perspectieven, de gedegen opbouw en de achterliggende theorie: stuk voor stuk ingrediënten die de talenten van de auteur vormgeven. Herhaling is zodoende een creatief hersenspinsel dat letterlijk en figuurlijk voor heerlijk escapisme zorgt, maar dat wel enig ontvlechtwerk behoeft.